Tờ Izvestia của Nga ngày 21/9 bình luận rằng sự quan tâm ngày càng lớn của các quốc gia Đông Nam Á đối với BRICS (với các nước thành viên ban đầu là Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, và Nam Phi) đang củng cố vị thế của Nga trên trường quốc tế, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế và chính trị toàn cầu đầy biến động. Hội nghị thượng đỉnh BRICS tại Kazan (Nga) sắp tới, đã thu hút sự tham gia của nhiều quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam, Indonesia, Thái Lan và Malaysia, cho thấy khối này đang trở thành một điểm tựa chiến lược quan trọng đối với khu vực.
BRICS hiện đang nổi lên như một tổ chức quốc tế mở, tạo điều kiện cho sự tham gia của các quốc gia bên ngoài nhóm. Điều này giúp các nước Đông Nam Á tìm kiếm các giải pháp thay thế cho áp lực kinh tế và chính trị từ phương Tây. Trong bối cảnh này, các quốc gia Đông Nam Á có tiềm năng lớn trong việc khai thác cơ hội từ BRICS để thúc đẩy sự phát triển bền vững và bảo vệ lợi ích quốc gia trên trường quốc tế.
Lợi ích kinh tế và chính trị của Nga
Sự quan tâm của các quốc gia Đông Nam Á đối với BRICS không chỉ mang lại lợi ích cho khu vực này mà còn góp phần củng cố vị thế của Nga. Chuyên gia Alexander Popov từ Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam và ASEAN thuộc Viện Nghiên cứu Phương Đông của Viện Hàn lâm Khoa học Nga cho rằng, BRICS là một công cụ quan trọng để Nga thúc đẩy lợi ích chính trị và kinh tế của mình trong khu vực. Sự tương tác với các nước Đông Nam Á thông qua BRICS sẽ giúp Nga vượt qua các hạn chế do phương Tây áp đặt và mở rộng ảnh hưởng toàn cầu.
Do đó, BRICS không chỉ là một nền tảng hợp tác đa phương mà còn là cơ hội để Nga phát triển mạng lưới kinh tế và chính trị với các quốc gia nằm ở vị trí chiến lược giữa Trung Quốc và Ấn Độ. Pavel Shaternikov, nhà nghiên cứu từ Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam và ASEAN, nhấn mạnh rằng việc tăng cường hợp tác giữa BRICS và Đông Nam Á sẽ giúp thúc đẩy phát triển hậu cần, cơ sở hạ tầng và thương mại trong toàn khu vực châu Á. Đối với Nga, điều này đồng nghĩa với việc mở rộng thị trường mục tiêu và củng cố chuỗi giá trị, tạo ra những cơ hội kinh tế mới trong bối cảnh toàn cầu hóa.
Có thể nói, BRICS không chỉ được biết đến như một tổ chức mở mà còn đại diện cho các nguyên tắc công bằng, bình đẳng và minh bạch, tạo ra một nền tảng vững chắc cho sự hợp tác đa phương. Tại diễn đàn Quốc hội BRICS lần thứ 10 vào tháng 7/2024, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nhấn mạnh rằng những nguyên tắc này là nền tảng đoàn kết các quốc gia BRICS. Đây là lý do quan trọng khiến các nước Đông Nam Á coi BRICS là một lựa chọn hấp dẫn thay thế cho áp lực từ phương Tây.
Triển vọng hợp tác giữa BRICS và Đông Nam Á
Các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á không chỉ nhìn nhận BRICS như một nền tảng hợp tác kinh tế mà còn là cơ hội để giảm bớt sự phụ thuộc vào các cấu trúc tài chính và chính trị phương Tây. Với sự hiện diện của Trung Quốc, đối tác chiến lược quan trọng của nhiều nước Đông Nam Á, BRICS mang lại một giải pháp thay thế hấp dẫn cho sự thống trị của phương Tây. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các nền kinh tế đang phát triển của khu vực, vốn phụ thuộc nhiều vào sự hỗ trợ từ các thành viên BRICS như Trung Quốc và Nga.
Từ góc độ chiến lược, tiềm năng tăng cường hợp tác giữa BRICS và Đông Nam Á là vô cùng lớn. Khu vực Đông Nam Á nằm ở vị trí địa lý chiến lược giữa hai cường quốc lớn của BRICS là Trung Quốc và Ấn Độ. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển các hành lang kinh tế, cơ sở hạ tầng và mạng lưới hậu cần kết nối toàn khu vực châu Á. Việc tăng cường hợp tác với các quốc gia trong khu vực không chỉ giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mà còn củng cố vai trò của BRICS như một trung tâm hợp tác toàn cầu.
Các quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam, Indonesia, Thái Lan và Malaysia đang ngày càng nhận thấy giá trị của việc tham gia vào BRICS để tìm kiếm những giải pháp thay thế trong bối cảnh sự cạnh tranh và xung đột địa chính trị ngày càng leo thang. Đối với Nga, việc tăng cường quan hệ với Đông Nam Á thông qua BRICS không chỉ giúp mở rộng thị trường mà còn củng cố vị thế chính trị của mình trong khu vực và trên trường quốc tế.