Nghề trồng rau, màu giúp cho nhiều gia đình người Khmer tại Bạc Liêu có thu nhập ổn định, phát triển kinh tế gia đình. Ảnh: TTXVN phát
Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Nguyễn Lâm Thành đề nghị bổ sung thêm khái niệm “bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất” để bao gồm bồi thường cả quyền sử dụng đất và tài sản trên đất. Đồng thời, ông Nguyễn Lâm Thành cũng đề nghị tách đất trồng lúa và trồng cây hằng năm, vì đây là 2 nhóm khác nhau.
Đồng quan điểm này, đại biểu Ngô Trung Thành (Đắk Lắk) cho rằng việc sửa đổi Luật Đất đai sẽ góp phần hỗ trợ đất đai đối với đồng bào DTTS, có điều kiện khó khăn, đảm bảo đồng bào có đất ở, đất sản xuất theo Nghị quyết 18.
Đại biểu Ngô Trung Thành cho rằng, qua nghiên cứu dự thảo Luật và đối chiếu với Nghị quyết 18-NQ/TW, ngày 16/6/2022, Hiến pháp 2013 và yêu cầu thực tiễn cho thấy, dự thảo Luật vẫn còn một số vấn đề. Cụ thể, quy định của dự thảo Luật chưa toàn diện, chưa thể chế hóa đầy đủ nội dung Nghị quyết 18 về đối tượng, trong khi Nghị quyết 18 đề ra mục tiêu giải quyết cơ bản tồn tại, vướng mắc liên quan đến đất ở, đất sản xuất cho đồng bào DTTS nói chung.
Tuy nhiên, dự thảo luật chỉ tập trung giải quyết cho đồng bào DTTS thuộc địa bàn, điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn, như vậy là hẹp hơn so với Nghị quyết 18. Bên cạnh đó, Nghị quyết số 18 yêu cầu cần có chính sách ưu đãi về thuế, nhưng dự thảo luật chưa có quy định rõ nội dung này.
Còn đại biểu Nàng Xô Vi (Kon Tum) cho rằng, dự án luật cần quy định rõ về đảm bảo có đất ở, đất sản xuất cho đồng bào DTTS, miền núi. Bên cạnh đó, cần có chính sách ưu tiên, chính sách tài chính đối với hộ nghèo, hộ đồng bào DTTS về đất đai.
Trong đó, mở rộng đối tượng được cấp đất, sử dụng đất... Đại biểu cho rằng, cần quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước trong việc đảm bảo đất cho người DTTS.
Điều 17 trong dự thảo Luật Đất đai về trách nhiệm của Nhà nước về đất đai đối với đồng bào DTTS quy định có chính sách bảo đảm đất ở, đất sinh hoạt cộng đồng cho đồng bào DTTS phù hợp với phong tục, tập quán, bản sắc văn hóa và điều kiện thực tế của từng vùng.
Đồng thời, có chính sách tạo điều kiện cho đồng bào DTTS có đất để sản xuất, kinh doanh, đảm bảo sinh kế thông qua các hình thức: Giao đất lần đầu không thu tiền sử dụng đất trong hạn mức đối với những đồng bào DTTS chưa được giao đất để sản xuất, kinh doanh; thực hiện chính sách miễn tiền thuê đất đối với những trường hợp đã được Nhà nước giao đất sản xuất nhưng thiếu đất sản xuất so với hạn mức.
Thủ tướng Chính phủ ban hành khung chính sách về hỗ trợ đất đai đối với đồng bào DTTS. Căn cứ khung chính sách, UBND cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cùng cấp ban hành chính sách về đất đai đối với đồng bào DTTS sinh sống trên địa bàn phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.
Thực tế, việc quy định UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp ban hành chính sách về đất đai đối với đồng bào DTTS sinh sống trên địa bàn phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương là điều rất cần thiết, sát với cuộc sống của đồng bào DTTS.
Bởi, chỉ khi các chính sách được ban hành phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương, phù hợp với nhu cầu của đồng bào, thì chính sách ấy mới thực sự đi vào cuộc sống. Với những quy định cụ thể trách nhiệm của Nhà nước về đất đai đối với đồng bào DTTS trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) lần này sẽ giải quyết được bài toán thiếu đất ở, đất sản xuất của đồng bào DTTS khi luật có hiệu lực.