Phát triển khu chợ đêm
Dựa vào những lợi thế sẵn có, nhiều quận, huyện trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh đã và đang xây dựng kế hoạch, triển khai những phố ẩm thực, chợ đêm... nhằm phục vụ phát triển du lịch ban đêm nói riêng và kinh tế đêm nói chung. Nếu như hầu hết chợ truyền thống tại Thành phố Hồ Chí Minh đều đóng cửa khá sớm, càng về đêm, chợ Bến Thành, Quận 1, với vị trí trung tâm thành phố càng sôi động với phong phú hoạt động giải trí và ẩm thực. Khu vực kinh doanh đêm tại chợ Bến Thành bắt đầu hoạt động vào lúc 19 giờ mỗi ngày, riêng một số gian hàng có thể kéo dài hoạt động đến 22 giờ để phục vụ du khách.
Vào mỗi tối, chợ đêm Bến Thành lên đèn rực rỡ, nhiều sắc màu, kinh doanh chủ yếu các ngành hàng như đồ thủ công mỹ nghệ, trang sức, đặc sản, đồ lưu niệm… Cùng với đó, là những quầy/sạp giới thiệu ẩm thực của từng vùng miền như mì quảng, hủ tiếu, chè… Với nét đặc trưng này, chợ đêm Bến Thành đã trở thành một trong những điểm nhấn tham quan, mua sắm ban đêm đặc sắc của người dân Thành phố Hồ Chí Minh, cũng như du khách.
Trao đổi với phóng viên TTXVN, chị Lê Phúc Mai, chủ quầy/sạp bán đồ lưu niệm tại khu vực chợ đêm Bến Thành cho biết, tất cả mặt hàng kinh doanh đều được lựa chọn và có thể truy xuất nguồn gốc xuất xứ. Các tiểu thương, thương nhân kinh doanh tại đây không chỉ tuân thủ quy định niêm yết giá, thái độ giao tiếp với khách, mà còn tư vấn, giới thiệu sản phẩm bản địa, văn hóa đặc trưng trên sản phẩm, thậm chí là quy trình sản xuất nếu khách yêu cầu, nhằm góp phần làm đẹp hơn hình ảnh của người Việt trong mắt bạn bè quốc tế.
Ở góc độ người mua, chị Remi (du khách đến từ Bỉ) cho rằng, chợ Bến Thành nói chung và khu vực chợ đêm Bến Thành nói riêng là một trong những địa điểm tham quan thú vị khi đến Thành phố Hồ Chí Minh. Đặc biệt, nơi đây có những gian hàng bày bán đồ thủ công mỹ nghệ với đa dạng mẫu mã, phong phú chủng loại có thể làm quà kỷ niệm trong chuyến du lịch của du khách trong và ngoài nước.
Chợ đêm Bến Thành là một trong những điểm đến được đưa vào tour “Quận 1 - Sắc màu đêm” cùng nhiều di tích văn hóa nổi tiếng khác vừa được Ủy ban nhân dân Quận 1 vừa ra mắt cuối năm 2023. Cùng với hoạt động tham quan, du khách tham gia tour “Quận 1 - Sắc màu đêm” còn được thưởng thức các hoạt động nghệ thuật, dạo phố đêm, mua sắm, trải nghiệm ẩm thực và thư giãn với dịch vụ chăm sóc sức khỏe đặc trưng.
Trong khi đó, với diện tích hơn 26.000 m2, phố đêm Trung Sơn, huyện Bình Chánh, hứa hẹn sẽ là nơi mua sắm, giải trí và điểm đến du lịch tại Thành phố Hồ Chí Minh kết nối các tuyến du lịch đường thủy trong tương lai. Đây là đề án được chính quyền địa phương xây dựng và hình thành nhằm thúc đẩy các hoạt động kinh doanh tạo cơ hội cho ngành thương mại - dịch vụ; hỗ trợ kết nối cung - cầu sản phẩm cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh, hợp tác xã trên địa bàn. Phố đêm Trung Sơn kéo dài từ vỉa hè tuyến đường số 1 đến giáp rạch Ông Lớn, hoạt động từ 18 giờ đến 24 giờ hàng ngày.
Thường xuyên cùng bạn qua khu Trung Sơn dạo chơi, anh Bá Hồng Quân, cư ngụ Quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, không khí ở đây rất thoáng với nhiều cây xanh, khi trở thành phố đêm sẽ góp phần nâng cao chất lượng sống của người dân với nhiều hoạt động vui chơi, giải trí. Mặt khác, khu dân cư Trung Sơn tiếp giáp với Quận 4, 5, 7, 8, huyện Nhà Bè và các huyện của tỉnh Long An nên có tiềm năng thu hút khách du lịch từ trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh đến tham quan, mua sắm. Địa điểm này hứa hẹn sẽ là điểm đến văn minh, lịch sự phục vụ người dân của Thành phố Hồ Chí Minh, địa phương, du khách trong và ngoài nước.
Nở rộ phố ẩm thực
Gần đây, tại Thành phố Hồ Chí Minh đã phát triển và đưa vào hoạt động nhiều tuyến phố ẩm thực như phố ẩm thực Hồ Thị Kỷ trên địa bàn Quận 10; Nguyễn Thượng Hiền (Quận 3), Vĩnh Khánh (Quận 4), Hậu Giang (Quận 6)… Đặc biệt là những tuyến phố đi bộ phục vụ ẩm thực, gồm: đường Nguyễn Huệ, Bùi Viện trên địa bàn Quận 1, Quang Trung (Quận 10), Hà Tôn Quyền (Quận 11), Phan Xích Long (quận Phú Nhuận)... Trong đó, chợ Hồ Thị Kỷ nói chung, phố ẩm thực Hồ Thị Kỷ nói riêng mang nét đặt trưng phố trong chợ đậm nét văn hóa, con người Sài Gòn với đa dạng món ăn gia truyền cho đến những món mới du nhập vào Việt Nam từ các nước.
Khi đến với phố ẩm thực Hồ Thị Kỷ, người dân và du khách không chỉ được thưởng thức đồ ăn, thức uống đặc sắc mà còn có cơ hội trải nghiệp phương thức kinh doanh truyền thống, thân thiện, cởi mở của tiểu thương, thương nhân. Mặc dù chỉ dài khoảng 300m, với hơn 100 gian hàng, nhưng hiếm khi phố ẩm thực Hồ Thị Kỷ có tình trạng vắng khách, nhất là từ sau khi được Sở Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh và Ủy ban nhân dân Quận 10 quy hoạch thành một trong những điểm đến phục vụ du khách và sản phẩm phát triển kinh tế đêm. Nhằm phục vụ khách du lịch trong và ngoài nước, không dừng lại ở người dân thành phố, các đơn vị kinh doanh tại phố ẩm thực Hồ Thị Kỷ còn chủ động thay đổi thực đơn theo phương thức song ngữ (gồm tiếng Việt và tiếng Anh).
Theo anh Nguyễn Thành Tâm, tiểu thương tại phố ẩm thực Hồ Thị Kỷ, xuất phát từ đánh giá lượng khách quốc tế đến phố ẩm thực Hồ Thị Kỷ ngày một đông, hầu hết tiểu thương, thương nhân đã bổ sung thực đơn bằng tiếng Anh để khách chọn món nhanh chóng. Đặc biệt, với thực đơn song ngữ, phố ẩm thực Hồ Thị Kỷ vừa tạo được sức hút du khách hơn, vừa hỗ trợ hướng dẫn viên thuận lợi trong quảng bá văn hóa, ẩm thực Việt nói chung và miền Nam nói riêng.
Qua hướng dẫn của tài xế taxi về phố ẩm thực Hồ Thị Kỷ, nhóm bạn của anh Henry (du khách đến từ Canada) đã lựa chọn điểm đến này để trải nghiệm ẩm thực đêm ở Thành phố Hồ Chí Minh. Anh Henry chia sẻ, ẩm thực Việt Nam đã được thế giới vinh danh qua nhiều giải thưởng quốc tế và khu vực, nên anh muốn tới đây để thử những món ăn đặc trưng của Việt Nam. Trong đó, những món rất độc đáo như bánh xèo, nem nướng… vì công thức chế biến mang đậm chất bản địa, bắt mắt và khi ăn kèm với rau tươi mang lại mùi vị rất thơm ngon. Tất cả đã tạo nên những trải nghiệm du lịch thú vị cho anh khi ở tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Đường Phan Xích Long, quận Phú Nhuận, vốn nổi tiếng là “thiên đường” ăn uống với nhiều món ăn đa dạng sau khi được quy hoạch và ra mắt với tên gọi Phố ẩm thực Phan Xích Long càng tăng sức hút với người dân, du khách, nhất là giới trẻ. Phố ẩm thực Phan Xích Long được đưa vào hoạt động không nằm ngoài mục tiêu phát triển kinh tế đêm và tạo nên thương hiệu đặc trưng để du khách ưu tiên lựa chọn khi đến Thành phố Hồ Chí Minh. Phố ẩm thực này có chiều dài hơn 1,5 km, với hàng chục nhà hàng, quán ăn phục vụ đa dạng món ăn từ Việt Nam đến những món có nguồn gốc từ nhiều nước trên thế giới.
Ông Đỗ Đăng Ái, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Phú Nhuận cho biết, khu vực Phan Xích Long là nơi quy tụ 220 địa điểm kinh doanh ngành hàng ăn uống, trong đó có trên 80 địa điểm kinh doanh có quy mô doanh nghiệp. Hướng đến xây dựng Phố ẩm thực Phan Xích Long là điểm đến thân thiện - an toàn, đảm bảo chất lượng và hiệu quả hoạt động lâu dài, để lại ấn tượng trong lòng du khách, chính quyền địa phương đã kêu gọi sự chung tay, đồng lòng của người dân và cộng đồng doanh nghiệp trong việc chủ động hoàn thiện sản phẩm, dịch vụ, phương thức kinh doanh đạt tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch trong và ngoài nước.
Ở góc độ chuyên gia, bà Nguyễn Thị Diệu Thảo, chuyên gia ẩm thực cho biết, cùng với sự phát triển của du lịch, người dân Thành phố Hồ Chí Minh đã không còn xa lạ với hình ảnh những du khách nước ngoài ngồi vỉa hè cầm đũa thưởng thức tô bún bò hay bánh canh đặc sản tại góc phố hay con hẻm. Điều này cho thấy, chính văn hóa ẩm thực đã góp phần thúc đẩy phát triển du lịch Thành phố Hồ Chí Minh trong những năm qua, nhất là ẩm thực hội tụ được sự đa dạng, độc đáo và bản sắc văn hóa từ khâu lựa chọn nguyên liệu, chế biến món ăn cho đến khâu trang trí, cách thức phục vụ…
Bài cuối: Kết nối du lịch, thương mại và văn hóa