Bơm xăng tại một trạm xăng ở Camberley, London, Anh. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo trang oilprice.com, nhìn bề ngoài, dòng chảy xăng từ Anh sang Mỹ có vẻ vô lý với nguyên tắc thị trường vì giá xăng ở Anh cao hơn giá xăng ở Mỹ 3 USD một gallon (1 gallon = 3,78 lít).
Tuy nhiên, xăng ở Anh bị đánh thuế cao hơn nhiều so với ở Mỹ. Đó là lý do tại sao các lái xe ở Anh phải trả tiền mua xăng cao hơn nhiều so với hầu hết những người lái xe khác trên khắp châu Âu.
Nếu bỏ các khoản thuế khỏi giá xăng thì xuất khẩu xăng và các thành phần pha trộn xăng của Anh sang Mỹ là thực sự hợp lý.
Cho dù ở thị trường nào và gánh bao nhiêu thuế thì giá xăng ở Anh, Mỹ và nhiều quốc gia đang phá kỷ lục. Nguyên nhân là giá dầu thô ở mức cao 120 USD/thùng, công suất lọc dầu toàn cầu đã bị thu hẹp kể từ đại dịch COVID-19, cuộc chiến của Nga ở Ukraine và các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga đang làm xáo trộn dòng chảy thương mại các sản phẩm dầu thô và sản phẩm tinh chế.
Giá xăng ở Anh - nơi tổng thuế áp với xăng chiếm trung bình 46% giá bán lẻ - đã lên mức cao nhất trong 17 năm. Giá xăng trung bình của Anh trong tuần này tương đương với hơn 8,6 USD/gallon.
Các kỷ lục tiếp tục bị phá vỡ trong những ngày tiếp theo đó cho đến khi chi phí trung bình để đổ đầy bình xăng một chiếc xe gia đình 55 lít vượt mốc 125 USD. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử các lái xe ở Anh phải trả số tiền lên tới ba chữ số để đổ đầy bình xăng.
Chính phủ Anh đã cắt giảm thuế nhiên liệu tương đương 0,062 USD/lít vào tháng 3, nhưng chi phí xăng bán buôn đã tăng gấp 5 lần con số này kể từ đó.
Cắt giảm thêm thuế hoặc giảm tạm thời thuế giá trị gia tăng (VAT) sẽ phải tốn nhiều thời gian mới giúp được các lái xe, đặc biệt là những người có thu nhập thấp, không có lựa chọn nào ngoài việc phải lái xe.
Ngay cả ở mức 8,63 USD/gallon, Anh không phải là thị trường nhiên liệu đắt nhất ở châu Âu. Người lái xe ở Hà Lan và Thụy Điển phải trả hơn 9 USD/gallon, trong khi giá xăng ở Phần Lan, Đan Mạch và Na Uy vốn là những thị trường đắt nhất ở châu Âu đang là hơn 10 USD/gallon.
Giá xăng niêm yết tại trạm xăng ở New York, Mỹ ngày 10/6. Ảnh: THX/TTXVN
Dù vậy, lái xe ở Mỹ cũng không được an ủi phần nào khi nhìn sang thị trường châu Âu. Họ cũng đang chật vật với giá xăng trung bình toàn quốc vượt 5 USD/gallon lần đầu tiên. Hiện chưa có biện pháp nào ngay lập tức có thể làm giảm giá xăng ở Mỹ trong ngắn hạn. Theo báo cáo hàng tuần mới nhất của Cơ quan Năng lượng Mỹ, nhu cầu xăng đang tăng lên bất chấp giá cao kỷ lục trong khi dự trữ xăng lại giảm.
Dự trữ xăng ở Mỹ đã giảm 800.000 thùng trong tuần trước và hiện thấp hơn khoảng 10% so với mức trung bình 5 năm vào thời điểm này trong năm. Ở mức 416,8 triệu thùng, dự trữ dầu thô của Mỹ thấp hơn khoảng 15% so với mức trung bình 5 năm vào thời điểm này trong năm.
Hiệp hội Ô tô Mỹ cho biết: “Động lực giữa nguồn cung giảm và cầu tăng đang góp phần làm tăng giá xăng bán lẻ. Điều này cùng với việc giá dầu thô tăng có nghĩa là giá xăng có thể sẽ tiếp tục tăng trong tương lai gần”.
Một cuộc thăm dò mới của ABC News/Ipsos được đưa ra vào đầu tháng này cho thấy giá xăng cao ngất là mối đe dọa nghiêm trọng đối với đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11, vì người Mỹ sẽ bỏ phiếu mà tâm trí chỉ nghĩ tới giá xăng dầu. Giá xăng sẽ là một vấn đề cực kỳ quan trọng trong trung hạn đối với 48% người Mỹ — tỷ lệ cao nhất đối với một vấn đề được cho là "cực kỳ quan trọng". 26% người Mỹ khác coi giá xăng là một vấn đề bầu cử "rất quan trọng".
Các nỗ lực của Tổng thống Joe Biden nhằm kiềm chế giá xăng tăng vọt đã không làm giảm giá xăng bán lẻ. Không có nhiều điều mà tổng thống - ngay cả tổng thống Mỹ - có thể làm để giảm giá xăng trên thị trường tự do khi giá dầu thô ở mức 120 USD/thùng trong bối cảnh dòng chảy thương mại dầu toàn cầu xáo trộn.
Tuần này, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cho biết bà dự báo giá xăng sẽ không sớm giảm nhưng bà cũng không dự báo sẽ xảy ra suy thoái. Bà nói: “Tôi biết mọi người đang rất thất vọng và với lạm phát cũng vậy, nhưng không có gì cho thấy rằng sẽ xảy ra suy thoái”.