Nhân viên tiêm vaccine COVID-19 tại một địa điểm ở thủ đô Guatemala. Ảnh: AP
Vào một buổi chiều tháng 4, điểm tiêm vaccine COVID-19 ở trung tâm thị trấn Santiago Atitlan rất yên tĩnh. Nơi đây có nguồn cung vaccine nhưng nhu cầu lại thấp.
Theo Al Jazeera, việc thiếu phối hợp trong chiến dịch giảm do dự vaccine do chính phủ Guatemala phát động đã dẫn đến tình trạng hàng triệu liều vaccine COVID-19 hết hạn tại nước này trong khi quá nửa dân số vẫn chưa hề tiêm mũi đầu tiên.
Vào đầu tháng này, gần 1,5 triệu liều vaccine Moderna do Mỹ tài trợ đã hết hạn sử dụng. Trong khi đó, vào tháng 3, gần 3 triệu liều vaccine Sputnik V của Nga trị giá hơn 33 triệu USD cũng hết hạn sử dụng. Tính đến cuối tháng 6, khoảng 2 triệu liều AstraZeneca và Pfizer dự kiến có số phận tương tự.
Nhà sáng lập viện nghiên cứu GT Data Laboratory-ông Oscar Chavez cho biết: “Yếu tố chính dẫn đến vaccine hết hạn là tỷ lệ tiêm thấp”. Guatemala là một trong những nơi có tỷ lệ tiêm vaccine thấp nhất tại châu Mỹ với chỉ 48% dân số tiêm tối thiểu 1 liều vaccine COVID-19 và chưa đầy 20% dân số đã tiêm đủ 3 liều.
Nhà truyền giáo Juan Manuel Ramirez tại Santiago Atitlan cho biết một số thành viên trong cộng đồng địa phương đã tiêm vaccine COVID-19 và biết rằng điều này giúp họ tránh nguy cơ rơi vào tình trạng bệnh nặng. Nhưng nhiều người khác lại từ chối tiêm vaccine vì tin vào các thuyết âm mưu.
Giới chức địa phương đã cử nhân viên y tế đến gõ cửa từng hộ gia đình để quảng bá về vaccine COVID-19 nhưng nhiều người dân vẫn không thay đổi quan điểm.
Bộ trưởng Y tế Guatemala Francisco Coma trong một lần phát biểu trên truyền thông có đề cập: “Chúng tôi đã cố gắng khiến tất cả vaccine sẵn có với công chúng. Nhưng không may là trong dư luận có sự kháng cự với tiêm vaccine COVID-19”.
Nhiều chuyên gia cho rằng vấn đề lớn hơn nằm ở việc chính phủ Guatemala chưa thể đưa vaccine đến với một số nhóm đặc biệt hoặc chiến đấu ngăn chặn sự phát tán của thông tin sai lệch.
Ông Oscar Chavez nhận định: “Không phải mọi người không muốn tiêm vaccine mà đó là vấn đề tiếp cận. Chính phủ đã không tạo điều kiện thuận lợi để mọi người tiếp cận với vaccine”.
Chính phủ Guatemala đã vấp phải nhiều chỉ trích do không thể phát triển được chiến lược tiêm vaccine thỏa đáng, đặc biệt ở những khu vực nông thôn thiếu truy cập internet.
Nhiều cộng đồng không có cơ sở vật chất cần thiết để phân phối vaccine COVID-19. Ở nhiều khu vực khác, người dân cho biết họ không nhận được thông tin về vaccine COVID-19 bằng ngôn ngữ bản địa của họ.
Cựu chủ tịch Hiệp hội Bệnh truyền nhiễm Guatemala Nancy Sandoval đánh giá: “Tôi cho rằng đã thiếu tầm nhìn xa và việc lên kế hoạch. Điều này ảnh hưởng đến sự am hiểu và niềm tin vào vaccine COVID-19”.