Tổng thống Mỹ Joe Biden tại cuộc họp ở Nhà Trắng, Washington, DC, ngày 9/4/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo bản tóm tắt đề xuất ngân sách được Nhà Trắng công bố ngày 9/4, ngân sách quốc phòng của Mỹ trong năm tài khóa tới trị giá 753 tỉ USD, trong đó có 715 tỷ USD chi cho Bộ Quốc phòng, số còn lại chi cho Cơ quan Quản lý An ninh Hạt nhân Quốc gia (NNSA) trực thuộc Bộ Năng lượng và một số bộ, ngành đảm nhận phần việc liên quan đến quốc phòng.
Mức đề xuất ngân sách quốc phòng này tăng 1,6% so với năm 2021 (740 tỉ USD), còn khoản chi cho Lầu Năm Góc cũng tăng khoảng 11 tỉ USD so với tài khóa 2021 (701 tỉ USD). Đề xuất chi tiêu ngân sách, trong đó có khoản phân bổ cho ngân sách quốc phòng, sẽ được chuyển tới lưỡng viện Quốc hội để thông qua. Nhưng nhiều nghị sĩ của hai đảng đều đã lên tiếng phản đối.
Nhóm nghị sĩ cấp tiến trong đảng Dân chủ cho rằng mức ngân sách như vậy là quá lớn. Hạ nghị sĩ Mark Pocan nhìn nhận tăng ngân sách cho Lầu Năm Góc lên 715 tỉ USD là “không thể chấp nhận được”. Theo ông, chính quyền không thể thực hiện thành công chiến lược “xây dựng lại nước Mỹ tốt hơn” nếu ngân sách cho Lầu Năm Góc lại lớn hơn so với thời ông Donald Trump.
Hạ nghị sĩ Ro Khanna cũng đồng ý với nhận định trên của ông Pocan, đồng thời kêu gọi Tổng thống Biden đưa chi tiêu quốc phòng về mức như dưới thời Tổng thống Barack Obama.
Thượng nghị sĩ Bernie Sanders bày tỏ quan ngại về yêu sách ngân sách “phình to” của Lầu Năm Góc. Ông Sander nêu quan điểm: Ở thời điểm chi tiêu quân sự của Mỹ bằng tổng chi tiêu của 12 nước có ngân sách quốc phòng lớn nhất thế giới sau Mỹ như hiện nay, Nhà Trắng cần xem xét nghiêm túc các khoản chi tiêu khổng lồ, lãng phí và gian lận vốn đang tồn tại ở Lầu Năm Góc.
Giới nghị sĩ Cộng hòa cũng lo ngại về đề xuất ngân sách của ông Biden, nhưng là theo chiều hướng khác. Một nhóm 5 nghị sĩ cộng hòa, trong đó có thủ lĩnh phe thiểu số tại Thượng viện Mitch McConnell và ông Marco Rubio, ra tuyên bố chung khẳng định đề xuất chi tiêu quốc phòng thực chất không tăng so với năm tài khóa 2021, mà chỉ là điều chỉnh theo mức lạm phát.
“Đề xuất ngân sách của ông Biden cắt giảm chi tiêu quốc phòng, gửi đi tín hiệu xấu, không chỉ cho các đối thủ Nga và Trung Quốc, mà còn cả các đồng minh, đối tác của Mỹ. Cắt giảm ngân sách quốc phòng cuối cùng cũng sẽ hủy hoại vị thế, sức mạnh của Washington trong các cuộc đàm phán gai góc trước Bắc Kinh, khiến dư luận nghi vấn về quyết tâm đối đầu với Trung Quốc của chính quyền Mỹ”, tuyên bố chung của nhóm nghị sĩ Cộng hòa nhấn mạnh.