Ngày 24/10, trong bài phát biểu đầu tiên trước Quốc hội kể từ khi nhậm chức, tân Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi cho biết bà sẽ theo đuổi chính sách chi tiêu tài khóa mạnh mẽ để phục hồi nền kinh tế và tăng chi tiêu quốc phòng để giải quyết các thách thức an ninh ngày càng tăng.
Ngày 22/10, Bộ trưởng Quốc phòng Litva Dovile Sakaliene đã từ chức sau khi xảy ra bất đồng với Thủ tướng Inga Ruginiene về chi tiêu quốc phòng tại quốc gia thành viên then chốt của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Ngày 15/10, Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sẽ khai mạc tại Brussels (Bỉ). Đây là cuộc họp cấp cao đầu tiên của liên minh kể từ sau Hội nghị Thượng đỉnh NATO diễn ra tại La Hay (Hà Lan) hồi tháng 6/2025, đánh dấu bước triển khai tiếp theo trong chương trình nghị sự chiến lược của khối.
Tổng thống Mỹ Donald Trump - người mới đây từng gợi ý loại Tây Ban Nha khỏi NATO vì không đáp ứng yêu cầu tăng chi tiêu quốc phòng - đã đưa ra đe doạ mới với Madrid.
Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng NATO nên cân nhắc việc loại Tây Ban Nha khỏi hàng ngũ các nước thành viên do tranh cãi về việc quốc gia Tây Âu này chậm chạp trong vấn đề chi tiêu quốc phòng.
Đức ưu tiên mua sắm quốc phòng từ châu Âu, giảm mạnh nhập khẩu vũ khí Mỹ. Quyết định phản ánh lo ngại trước chính sách “Nước Mỹ trên hết” của Tổng thống Mỹ Donald Trump và đòi hỏi tăng chi tiêu quốc phòng.
Chi tiêu quốc phòng kỷ lục không đủ nếu châu Âu không khắc phục tình trạng phân mảnh. Sự thiếu phối hợp và tiêu chuẩn hóa có thể khiến hàng trăm tỷ euro bị lãng phí, suy yếu khả năng phòng thủ chung.
Một điều đáng lo ngại là chi tiêu quốc phòng của Ukraine hiện chiếm khoảng một phần ba tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của cả nước. Điều này khiến Kiev phải phụ thuộc rất nhiều vào hàng chục tỷ USD viện trợ tài chính từ các nước phương Tây để duy trì hoạt động kinh tế và quân sự.
Bản tin nóng thế giới sáng 30/8/2025 có những nội dung sau đây: - Tổng thống Trump tuyên bố thuế đối ứng vẫn có hiệu lực sau phán quyết của toà phúc thẩm liên bang; - Đảng Bhumjaithai ở Thái Lan đạt thỏa thuận thành lập chính phủ mới với đảng đối lập chính; - Tổng thống Trump chặn hàng tỷ USD viện trợ nước ngoài; - EC đề xuất tăng gấp 5 lần chi tiêu quốc phòng.
Trong tuần từ ngày 24 - 29/8 đã diễn ra một số sự kiện và vấn đề đáng quan tâm như cảnh báo về mức độ chết chóc và tàn phá chưa từng có ở Gaza; kỳ vọng Fed hạ lãi suất gia tăng giúp chứng khoán Mỹ lập kỷ lục mới; triển vọng hội nghị thượng đỉnh Nga - Ukraine mờ dần; lần đầu tiên toàn bộ thành viên NATO đạt mức chi tiêu quốc phòng chung và Iran cùng nhóm E3 tổ chức vòng đàm phán hạt nhân mới tại Geneva.
Một loạt hợp đồng mua tiêm kích tàng hình F-35 trị giá hàng tỷ USD giữa Mỹ và các đồng minh đang đứng trước nguy cơ bị hủy hoặc trì hoãn, khi các quốc gia này phản ứng trước chính sách thuế quan mới và yêu cầu tăng chi tiêu quốc phòng của chính quyền Tổng thống Donald Trump.
Theo trang tin Euractiv, đã có 18 quốc gia thành viên trong Liên minh châu Âu (EU) đăng ký vay chi tiêu quốc phòng theo chương trình Hành động An ninh cho châu Âu (SAFE) với tổng giá trị các khoản vay vượt quá mức trần 150 tỷ euro (khoảng 173,5 tỷ USD) mà EU dự kiến phân bổ.
Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, ngày 31/7, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã ký ban hành Dự luật số 13573 sửa đổi ngân sách nhà nước nhằm bổ sung thêm 412,3 tỷ hryvnia (tương đương 9,9 tỷ USD) cho chi tiêu quốc phòng trong năm nay.
Theo bài bình luận trên Politico ngày 31/7, đề xuất của các lãnh đạo NATO nâng chi tiêu quốc phòng lên mức 5% GDP đang đặt châu Âu trước một lựa chọn khó khăn đó là ưu tiên củng cố sức mạnh quân sự hay dành nguồn lực để tăng cường các trụ cột xã hội.
Ngày 30/7, Ủy ban châu Âu (EC) cho biết 18 quốc gia thành viên trong Liên minh châu Âu (EU) đã nộp đơn xin vay ít nhất 127 tỷ euro (tương đương 145,74 tỷ USD) từ Quỹ Hành động An ninh cho châu Âu (SAFE) để có thể tăng cường chi tiêu quốc phòng trong bối cảnh an ninh có nhiều bất ổn.
Với hơn 15 tỷ USD vay quốc phòng từ Mỹ, Ba Lan đang hiện đại hóa quân đội quy mô lớn, tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP và xây dựng “Lá chắn phía Đông” nhằm đối phó rủi ro tiềm tàng.
Dù tăng chi tiêu quốc phòng, hoãn biện pháp trả đũa và làm hài lòng Mỹ trong nhiều vấn đề, EU vẫn không tránh khỏi nguy cơ bị áp thuế cao. Chiến lược xoa dịu Tổng thống Trump dường như không những không hiệu quả, mà còn phơi bày điểm yếu của Brussels.
Ngày 23/7, Trưởng đoàn đàm phán thuế quan của Nhật Bản Ryosei Akazawa cho biết thỏa thuận thuế quan mới giữa Nhật Bản và Mỹ có thể sẽ có tên gọi là “Sáng kiến Nhật Bản đầu tư vào Mỹ”. Thỏa thuận này không bao gồm các điều khoản liên quan đến chi tiêu quốc phòng của Tokyo.
Ngày 22/7, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Denys Shmyhal cho biết nước này sẽ cần ít nhất 120 tỷ USD cho chi tiêu quốc phòng trong năm 2026. Ông bày tỏ hy vọng Ukraine sẽ nhận được một nửa số tiền này từ sự hỗ trợ của phương Tây.
Từ áp thuế sốc đến yêu cầu tăng chi tiêu quốc phòng, Mỹ đang đẩy liên minh với Nhật Bản vào thế rạn nứt chưa từng có. Tokyo liệu có còn đặt niềm tin vào Washington?