Hoàn thành 70%, dự án đang xuống cấp
Có mặt trên tuyến đường tránh phía Nam thành phố Bảo Lộc ngày 11/5/2023, nhóm phóng viên chứng kiến tuyến đường dài 15 km này đang xuống cấp hết sức nghiêm trọng. Trên những đoạn đã thảm bê tông nhựa và hoàn thiện hệ thống thoát nước thì các phương tiện giao thông của người dân trên địa bàn và các loại xe vận tải chở vật liệu xây dựng vẫn qua lại bình thường.
Nhưng trên khoảng 5 km đường dù đã hoàn thành phần nền, qua 2 mùa mưa đã xuống cấp nghiêm trọng. Nước chảy trên mặt đường tạo thành những những khe, rãnh. Nhiều đoạn mặt đường bị lở loét tạo thành các “ổ gà, ổ trâu” rất nguy hiểm cho người tham gia giao thông. Nhiều vị trí cống ngang, ta luy âm chưa thi công hàng rào hộ lan. Tại những đoạn giao nhau với các tuyến đường đang sử dụng, từ mặt đường này sang đường kia như những bậc thang, dễ gây tai nạn cho người đi đường.
Bà Nguyễn Thị Nguyên, 61 tuổi, sống tại ngôi nhà bên đường cho biết, bà đã chứng kiến nhiều lần những người đi trên đường bị sụp rãnh ngang qua đường, rơi xuống tà luy âm bị thương. Họ phải vào nhà bà nhờ băng bó vết thương, may chỉ sây sát bên ngoài chứ chưa ai gẫy chân gãy tay. Những người dân sinh sống trên địa bàn chỉ mong nhanh chóng hoàn thiện nốt tuyến đường để người đi đường đỡ gặp nguy hiểm.
Không may mắn như những người bị ngã xe khi chạy qua nhà bà Nguyên, vào ngày 23/3/2023, ông Dương Tấn Vinh (54 tuổi, ngụ xã Hòa Bắc, huyện Di Linh, Lâm Đồng) điều khiển xe ô tô con chở theo cháu ngoại lưu thông trên tuyến đường này. Xe đi đến cầu Nauri (thuộc thôn Nau Sri, xã Lộc Nga, Bảo Lộc), bất ngờ lao sang bên trái, bay qua thành cầu và rơi xuống bờ sông ở độ sâu khoảng 40m. Do rơi từ độ cao quá lớn, hai ông cháu đã tử vong, chiếc ô tô con bị bẹp rúm, biến dạng hoàn toàn.
Tại cây cầu này, chủ đầu tư đã đặt rào chắn và biển báo cấm các phương tiện đi qua, nhưng nhiều người vẫn đi vòng qua rào chắn để tiếp tục lưu thông. Còn cây cầu trên hiện vẫn chưa được thi công lan can thành cầu, hộ lan 2 bên. Thành cầu mới chỉ có phần khu xương bằng sắt chứ chưa đổ bê tông để chặn không cho xe rơi xuống sông.
Mắc không có đường ra
Theo thông tin từ Sở Giao thông vận tải tỉnh Lâm Đồng, công trình xây dựng tuyến tránh phía Nam thành phố Bảo Lộc là hạng mục được bổ sung sử dụng từ nguồn vốn còn dư của Dự án cải tạo Quốc lộ 20 qua tỉnh Lâm Đồng và Đồng Nai. Công trình có chiều dài 15 km đường và 3 cây cầu, khởi công từ tháng 2/2017.
Địa phương đã hoàn thành giải phóng mặt bằng, bàn giao hoàn chỉnh vào tháng 11/2018. Hiện nay, công trình đã thi công được khoảng 70% khối lượng, 15 km đã hoàn thành nền đường, móng đường đá dăm và hệ thống thoát nước; xong cơ bản 10 km mặt đường bê tông nhựa C19 trên toàn tuyến và thi công xong bản mặt 3/3 cầu bê tông cốt thép.
Các hạng mục cơ bản chưa thi công gồm thảm bên tông nhựa 5km còn lại, thảm bê tông nhựa C12,5 toàn tuyến; thi công gờ lan can, lan can và lắp đặt khe co giãn các cầu; thi công hoàn thiện hệ thống thoát nước dọc; thi công nút giao Quốc lộ 55; thi công hệ thống an toàn giao thông trên toàn tuyến.
Nguyên nhân của tình trạng thi công dang dở tuyến đường tránh phía Nam thành phố Bảo Lộc là do thiếu vốn. Theo báo cáo số 122/SGTVT-KH ngày 2/10/2020 của Sở Giao thông vận tải Lâm Đồng thì dự án này có tổng mức đầu tư sau khi đã điều chỉnh trong quá trình thi công là 720,667 tỷ đồng, hiện dự án này còn thiếu 183,88 tỷ đồng để hoàn thành.
Trước đó ngày 6/1/2015, UBND tỉnh Lâm Đồng đã có văn bản số 10/UBND-GT; trong đó thống nhất: “Trong trường hợp nguồn vốn dư của dự án không đủ để đầu tư mới tuyến tránh phía Nam thành phố Bảo Lộc, trong khả năng ngân sách tỉnh, UBND tỉnh sẽ hỗ trợ và phối hợp với Bộ Giao thông Vận tải để thực hiện tuyến tránh này”.
Ông Hoàng Anh Tuấn, Phó Giám đốc Sở Giao thông vận tải Lâm Đồng cho biết, từ năm 2015 đến nay, Luật Ngân sách nhà nước đã thay đổi rất nhiều. Bởi vậy khi dự án này bị đình trệ do thiếu phần vốn bổ sung của tỉnh Lâm Đồng, Hội đồng nhân dân tỉnh đã thông qua việc bố trí vốn trung hạn để hoàn thành nốt dự án này.
Tuy nhiên, khi báo cáo với Chính phủ, theo Bộ Tài chính và Bộ Giao thông vận tải, theo Luật Ngân sách, các phần vốn của địa phương và trung ương không thể hòa được với nhau trong dự án thi công các tuyến quốc lộ do đã được phân cấp đầu tư. Hiện, UBND tỉnh đã có văn bản gửi Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị phương án tháo gỡ, nhưng chưa có câu trả lời…
Tuyến đường nối Quốc lộ 20 đoạn tránh thành phố Bảo Lộc từ thành phố Đà Lạt về các tỉnh thành phía Nam là một dự án quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội đối với tỉnh Lâm Đồng. Hiện tại, tất cả các phương tiện giao thông đều phải đi trên Quốc lộ 20, đoạn chạy qua các tuyến phố trong nội đô thành phố Bảo Lộc, gây ùn tắc và mất an toàn giao thông.
Mặc dù mới thi công xong 70% các hạng mục dự án, nhưng người dân địa phương và một số phương tiện giao thông đều sử dụng tuyến đường tránh này để đi lại. Bởi tuyến đường mới mở này đi qua nhiều khu dân cư hiện hữu và giao nhau với nhiều đường ngang đang hoạt động bình thường, nên đơn vị chủ đầu tư cũng không thể ngăn chặn người dân tham gia giao thông trên tuyến đường này. Chính quyền địa phương và người dân mong muốn sớm hoàn thành dự án đưa vào sử dụng, tránh để các hạng mục đã đầu tư tiếp tục xuống cấp, gây thất thoát lãng phí vốn đầu tư của nhà nước cũng như đảm bảo an toàn giao thông cho nhân dân địa phương…