Các đồng chí: Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Kinh tế Trung ương, Trưởng ban Chỉ đạo Đề án tổng kết Nghị quyết 26; Thái Thanh Quý, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội, Chủ tịch HĐND tỉnh, Phó trưởng Ban Chỉ đạo Đề án tổng kết Nghị quyết 26; Nguyễn Hồng Sơn, Phó trưởng ban Kinh tế Trung ương, Phó trưởng Ban Chỉ đạo Đề án tổng kết Nghị quyết 26, Tổ trưởng Tổ Biên tập đồng chủ trì Tọa đàm.
Kinh tế - xã hội đạt nhiều kết quả quan trọng
Tại tọa đàm, Trưởng ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh nêu rõ, Nghệ An nằm ở vị trí trung tâm vùng Bắc Trung Bộ, trên trục giao thông huyết mạch Bắc - Nam của cả nước, kết nối thuận lợi với nước Công hòa Dân chủ Nhân dân Lào, các tỉnh Đông Bắc Thái Lan; là tỉnh có diện tích tự nhiên lớn nhất cả nước; bờ biển dài 82 km, đường biên giới 468,281 km; dân số trên 3,4 triệu người, đứng thứ 4 cả nước; có 21 đơn vị hành chính cấp huyện và 460 đơn vị hành chính cấp xã.
Để phát triển tỉnh Nghệ An tương xứng với vị trí, vai trò và phát huy tối đa được tiềm năng, lợi thế của địa phương, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 26-NQ/TW, với mục tiêu được nêu trong nghị quyết là: "Phấn đấu xây dựng Nghệ An trở thành tỉnh khá trong khu vực phía Bắc vào năm 2015, tạo cơ sở đến năm 2020 cơ bản trở thành một tỉnh công nghiệp; là trung tâm về tài chính, thương mại, du lịch, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, y tế, văn hóa, thể thao, công nghiệp công nghệ cao của vùng Bắc Trung Bộ; có hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, từng bước hiện đại; đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng cao; có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc xứ Nghệ; quốc phòng, an ninh vững mạnh, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo".
Theo Trưởng ban Kinh tế Trung ương, bám sát các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp được nêu trong nghị quyết, cấp ủy, chính quyền tỉnh Nghệ An đã vận dụng linh hoạt, sáng tạo trong chỉ đạo, điều hành, cụ thể hóa các nội dung nghị quyết thành các kế hoạch và chương trình, đề án.
Trong 10 năm thực hiện Nghị quyết, tỉnh Nghệ An đã đạt được rất nhiều kết quả quan trọng. Lợi thế của một số ngành, lĩnh vực, địa bàn được phát huy; đời sống văn hóa, vật chất của nhân dân từng bước được cải thiện; một số điểm nghẽn trong phát triển của tỉnh được tháo gỡ và khơi thông. Kinh tế của tỉnh phát triển khá toàn diện theo hướng bền vững, ổn định và cơ bản tạo ra những nền tảng thuận lợi cho giai đoạn phát triển tới.
Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm (GRDP) bình quân giai đoạn 2014 - 2020 cao hơn mức tăng bình quân chung của cả nước; quy mô kinh tế được mở rộng; GRDP bình quân đầu người năm 2020 gấp 1,8 lần so với năm 2013; hạ tầng của các khu công nghiệp đều được quan tâm đầu tư; nông nghiệp phát triển nhanh và khá ổn định; cơ cấu kinh tế nông thôn chuyển hướng tích cực.
Phát triển kinh tế - xã hội của khu vực miền Tây của tỉnh Nghệ An đạt được nhiều kết quả, diện mạo đã có nhiều khởi sắc. Các nền tảng văn hóa cơ sở được duy trì, bản sắc xứ Nghệ được bảo tồn và phát huy. Giáo dục mũi nhọn tiếp tục khẳng định vị trí tốp đầu của cả nước; y tế phát triển khá đồng đều ở các tuyến. Các chủ trương của Trung ương về xây dựng, chỉnh đốn Đảng được quán triệt và tổ chức thực hiện một cách nghiêm túc…
Tuy nhiên, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Nghệ An đã bộc lộ một số tồn tại, hạn chế, đặc biệt là mục tiêu xây dựng Nghệ An trở thành tỉnh khá trong khu vực phía Bắc vào năm 2015, cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp vào năm 2020 theo định hướng chưa đạt được…
Trưởng ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh cho rằng, để có những nhận định, đánh giá khách quan, toàn diện, nhiều chiều, tọa đàm lần này nhằm củng cố cơ sở lý luận và thực tiễn, giúp cho Ban Chỉ đạo hoàn thiện Đề án tổng kết Nghị quyết 26 và báo cáo, đề xuất với Bộ Chính trị các chủ trương, định hướng mới cho phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Nghệ An trong tổng thể vùng, góp phần đưa Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 3/11/2022 về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 sớm đi vào cuộc sống.
Đề án “Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 30/7/2013 của Bộ Chính trị khóa XI về phương hướng, nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2020” là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Ban Kinh tế Trung ương trong năm 2022 và cũng là nhiệm vụ trọng tâm trong chương trình công tác của Bộ Chính trị và đã được thông qua trong kế hoạch công tác của toàn khóa.
Một trong những yêu cầu rất quan trọng của Bộ Chính trị cũng như Ban Chỉ đạo đặt ra là phải thực hiện tổng kết một cách khách quan, toàn diện, bám sát tinh thần, mục tiêu, nội dung, cũng như các chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 26 đã được các tổ chức trong hệ thống chính trị đề ra. Từ đó, Ban Chỉ đạo sẽ có cơ sở để xây dựng báo cáo tổng kết và dự thảo Nghị quyết mới cho phát triển tỉnh Nghệ An giai đoạn tới trình Bộ Chính trị nhằm phát huy được tối đa tiềm năng, lợi thế của tỉnh Nghệ An.
Khẳng định tầm quan trọng của địa phương
Phát biểu tại tọa đàm, Bí thư Tỉnh ủy Thái Thanh Quý cho biết, sau gần 10 năm thực hiện Nghị quyết số 26 của Bộ Chính trị, tỉnh Nghệ An đã đạt được những thành tựu khá toàn diện trên các mặt. Những thành quả này có ý nghĩa rất quan trọng, tạo nền tảng vững chắc cho bước phát triển của tỉnh những năm tới.
Theo Bí thư Tỉnh ủy, thực hiện chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư, ngay từ đầu năm 2022 đến nay, Tỉnh ủy Nghệ An đã dành nhiều thời gian, công sức để triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 26 của Bộ Chính trị, xác định đây là một trong những nhiệm vụ chính trị rất quan trọng được ưu tiên hàng đầu. Căn cứ hướng dẫn và đề cương của Ban Kinh tế Trung ương, Tỉnh ủy đã tập trung chỉ đạo công tác tổng kết Nghị quyết với tinh thần nghiêm túc, khẩn trương theo tiến độ đề ra.
Quá trình tổng kết Nghị quyết và xây dựng báo cáo đã bám sát nội dung, yêu cầu nhiệm vụ, trọng tâm là việc đánh giá thực trạng việc tổ chức triển khai thực hiện và kết quả đạt được qua gần 10 năm thực hiện Nghị quyết 26. Dự báo tình hình, xác định thời cơ, thách thức, điểm mạnh, điểm yếu; định vị tỉnh Nghệ An trong khu vực Bắc Trung Bộ cũng như cả nước. Trên cơ sở đó, xác định quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu phát triển tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Đề xuất ban hành nghị quyết của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Cùng với tổng kết Nghị quyết, Tỉnh ủy đã tích cực phối hợp với Ban Kinh tế Trung ương tổ chức khảo sát thực tiễn; đặt hàng nghiên cứu chuyên sâu trên các lĩnh vực; tổ chức tọa đàm, hội thảo nhằm có thêm cơ sở khoa học cho việc đánh giá tình hình phát triển của tỉnh trong gần 10 năm qua và xác định quan điểm, định hướng phát triển những năm tới.
Tiếp thu ý kiến của các đại biểu, Trưởng ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh cho rằng, nhiều ý kiến khẳng định Nghị quyết 26 thực sự đi vào cuộc sống và mang lại những tác động tích cực, toàn diện đến phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của tỉnh Nghệ An và đóng góp quan trọng vào phát triển của vùng Bắc Trung Bộ và cả nước; khẳng định những kết quả tỉnh đã đạt được trên các lĩnh vực.
Các đại biểu đã phân tích, bổ sung, làm sâu sắc hơn một số kết quả đã đạt được trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Nghệ An, làm rõ hơn những hạn chế, bất cập, thẳng thắn đề ra trách nhiệm, nguyên nhân làm cản trở phát triển của tỉnh; phân tích những thuận lợi, khó khăn trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong thời gian tới; đề xuất nhiều định hướng, nhiệm vụ cụ thể, giải pháp trọng tâm để khai thác có hiệu quả các thời cơ, thuận lợi và khắc phục các khó khăn, thách thức để phát triển Nghệ An trong thời gian tới.
Trưởng ban Kinh tế Trung ương cho biết, các đại biểu thống nhất đề nghị Ban Chỉ đạo đề xuất Bộ Chính trị ban hành nghị quyết mới về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 để tiếp tục khẳng định quan điểm của Đảng về vai trò, vị trí và tầm quan trọng của tỉnh Nghệ An đối với vùng Bắc Trung Bộ, duyên hải Trung Bộ và cả nước; làm cơ sở để Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương hoàn thiện, ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù và bổ sung nguồn lực để phát triển bền vững tỉnh Nghệ An, xứng đáng là quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh.