Hợp tác xã nuôi hươu, nai
Nằm nép mình bên lòng hồ thuỷ điện Trị An, trước đây xã Hiếu Liêm là mảnh đất thuộc Lâm trường Hiếu Liêm, sau này là vùng kinh tế mới của đa số người dân di cư từ Hà Tĩnh vào.
Nơi đây được thiên nhiên ưu đãi, với đất đai màu mỡ thuận lợi cho việc trồng cỏ nên rất nhiều bà con nuôi hươu, nai để lấy nhung (lộc, sừng), do có lợi thế là loài động vật dễ nuôi, ít dịch bệnh, thức ăn đơn giản có thể là lá cây mít, dâu hay các loại cỏ, chuồng trại làm bằng gỗ, lưới sắt vòng quanh…
Có kinh nghiệm nuôi hươu, nai hơn 26 năm nay, gia đình ông Phan Xuân Ngọc, ngụ ấp 3, xã Hiếu Liêm, huyện Vĩnh Cửu là minh chứng rõ nét nhất cho sự thành công và hiệu quả của mô hình chăn nuôi này.
Ông Phan Xuân Ngọc chăm hươu của trang trại.
Theo ông Ngọc, năm 1997, ông rời vùng đất quê hương tại huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh, mang theo vài con hươu nai giống, đến lâm trường Hiếu Liêm lập nghiệp.
Qua thời gian, ông nhận thấy loài vật này thích nghi tốt và mang lại hiệu quả kinh tế cao nên quyết định sẽ tiếp tục với nghề nuôi hươu, nai tại vùng đất mới. Ông Ngọc cho biết thêm, hiện nay, giá nhung nai khoảng 8 triệu đồng/kg, còn nhung hươu khoảng 2,5 triệu đồng/100g. Nếu mỗi năm ông bán 40 con hươu và 10 con nai, sau khi trừ chi phí, sẽ lãi hơn 500 triệu đồng.
“Hươu, nai ăn cỏ cây, phế phụ phẩm nông nghiệp nên gần như không tốn tiền mua thức ăn. Địa bàn xã Hiếu Liêm trồng chuối và cây có múi rất nhiều. Đây là loài động vật hoang dã nên cũng khá ít bệnh so với những vật nuôi khác. Do đó, nuôi những con này chúng tôi cũng rất yên tâm về chăm sóc và đầu ra”, ông Ngọc chia sẻ.
Theo Phó Chủ tịch UBND xã Hiếu Liêm, trên địa bàn xã hiện có 125 hộ chăn nuôi hươu, nai, với tổng đàn là trên 1000 con. Đây là làng nghề truyền thống, nổi tiếng của huyện Vĩnh Cửu chuyên nuôi hươu, nai lấy nhung. Đây là mô hình chăn nuôi ổn định và có định hướng chuyển sang chăn nuôi tập trung.
“Trước đây, tại xã Hiếu Liêm có rất nhiều hộ nuôi 1-2 con hươu, nai. Tuy nhiên, các hộ này đã biết liên kết với nhau hoặc đầu tư để nâng tổng đàn từ 20 - 40 con. So với những vật nuôi truyền thống của Đồng Nai thì nuôi hươu, nai lấy nhung cho giá trị kinh tế rất cao và ổn định. Chúng tôi sẽ nghiên cứu và có thêm những hướng dẫn để bà con phát triển chăn nuôi bền vững, đạt giá trị kinh tế cao”, ông Thái Văn Dương chia sẻ.
Câu chuyện khởi nghiệp của ông Ngọc cũng là câu chuyện chung của hơn 125 gia đình ở xã Hiếu Liêm trải qua. Từ thời di dân rời xa quê hương để đến với vùng đất mới để khai phá kinh tế mới kham khổ ấy đến nay trên địa phương đã mọc lên những căn nhà mái ngói bề thế, vững chãi. Con, em của nhiều hộ nông dân nuôi hươu, nai được cha mẹ đầu tư cho ăn học đủ đầy. Sự khởi sắc của làng hươu, nai Hiếu Liêm hòa chung trong sự khởi sắc của bộ mặt nông thôn toàn xã.
Được biết, xã Hiếu Liêm đã về đích nông thôn mới từ năm 2015. Đến năm 2019 địa phương đạt xã nông thôn mới nâng cao và tiến tới xây dựng xã nông thôn mới kiểu mẫu nâng cao.
Mô hình nuôi hươu, nai đang mang lại hiệu quả kinh tế cao cho xã nông thôn mới Hiếu Liêm, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai.
Phát triển làng nghề để kết hợp với du lịch
Nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển làng nghề và tiêu thụ sản phẩm truyền thống của địa phương thì Hợp tác xã Dịch vụ hỗ trợ chăn nuôi hươu nai Hiếu Liêm đã ra đời. Hiện nay, HTX có 7 thành viên Ban giám đốc và 23 xã viên đều là những hộ nuôi hươu, nai lớn của xã.
Theo ông Nguyễn Văn Truyện, Giám đốc HTX cho biết nhờ những chia sẻ từ Hội Nông dân xã và HTX mà nhiều hộ được giúp đỡ, chia sẻ về kinh nghiệm, vốn, kỹ thuật chăn nuôi... Nhiều sản phẩm chăn lộc hươu, nai có giá trị cao được ra đời, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong nước.
“Hiện chúng tôi đang hoàn thiện thủ tục để đăng kí nhung hươu, nai Hiếu Liêm trở thành sản phẩm OCOP của địa phương. Đây sẽ trở thành bước tiến quan trọng để quảng bá sản phẩm nhung hươu đến với nhiều người hơn. Chúng tôi cũng đang thử nghiệm tán nhỏ nhung hươu, nai và đóng thành từng gói nhỏ cho khách du lịch. Điều này sẽ tiện lợi hơn và phù hợp với nhiều đối tượng hơn”, ông Nguyễn Văn Truyện chia sẻ.
Hiện nay tất cả các con hươu, nai trên địa bàn xã đều được cán bộ kiểm lâm và thú y kiểm tra và có nguồn gốc rõ ràng và được kiểm soát kỹ lưỡng. Đây là kim chỉ nam mà HTX đều hướng đến để tiến đến việc chăn nuôi bền vững.
Ông Truyện chia sẻ thêm để làng nghề tiếp tục phát triển thì các trại nuôi hươu, nai ở đây đều ứng dụng kỹ thuật chế phẩm sinh học vi sinh vật - IMO từ nguồn nguyên liệu địa phương để hướng đến mục tiêu biến những chuồng trại trở thành điểm du lịch trải nghiệm nên việc đảm bảo vệ sinh môi trường và an toàn sinh học được đặt lên hàng đầu.
Hiện nay, mô hình nuôi hươu, nai kết hợp với du lịch sinh thái đang được địa phương và HTX đẩy mạnh. Thời gian qua đã có nhiều đoàn khách về với Hiếu Liêm để thỏa mãn thú điền viên và dân dã này.
Với lợi thế khi gần với các điểm du lịch như Khu bảo tồn Thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai, đảo Ó - Đồng Trường, hồ Trị An… nên việc kết nối tour tham quan các điểm đến du lịch gắn với làng nghề nuôi hươu, nai Hiếu Liêm rất thuận lợi. Theo đó, du khách có thể tham quan trang trại nuôi hươu, nai, tìm hiểu cách chăm sóc và thu hoạch sản phẩm nhung hươu, nai và mua đặc sản này.