Theo UBND tỉnh Đắk Lắk, hiện trên địa bàn vẫn còn một số Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp, Công ty TNHH 2 Thành viên, doanh nghiệp được nhà nước giao rừng, cho thuê rừng, đất lâm nghiệp nhưng buông lỏng quản lý, bảo vệ khiến nhiều diện tích rừng tự nhiên, đất lâm nghiệp bị người dân chặt phá, lấn chiếm trái phép mà chưa có biện pháp ngăn chặn kịp thời.
Rừng phòng hộ đầu nguồn thuộc tiểu khu 323, xã Ea Tam, huyện Krông Năng (Đắk Lắk) bị lấn chiếm trồng lúa nước. Ảnh: Tuấn Anh/TTXVN |
Tính từ năm 2015 trở lại đây, các doanh nghiệp được tỉnh giao, cho thuê rừng, đất lâm nghiệp đã có gần 10.359 ha rừng tự nhiên bị chặt phá, lấn chiếm trái phép; trong đó, huyện Ea Súp là địa phương để rừng tự nhiên và đất rừng bị chặt pháp, lấn chiếm trái phép nhiều nhất với trên 9.358 ha (chiếm trên 90,3%); tiếp đến là huyện Ea H’leo diện tích rừng tự nhiên và đất lâm nghiệp bị chặt phá, lấn chiếm trái phép trên 758 ha…
Tại huyện Ea H’leo có 8 đơn vị doanh nghiệp tư nhân được nhận khoán, bảo vệ rừng với tổng diện tích rừng tự nhiên gần 2.453 ha. Tuy nhiên, sau khi nhận rừng, các đơn vị đều không thực hiện đúng cam kết ban đầu; buông lỏng quản lý bảo vệ rừng để người dân tự do vào chặt phá rừng trái phép lấy gỗ về làm trụ tiêu, xâm chiếm đất lâm nghiệp làm nương rẫy càng làm cho diện tích rừng tự nhiên ngày càng thêm suy giảm nghiêm trọng.
Công ty TNHH Kim Huỳnh nhận khoán 750 ha rừng tự nhiên để quản lý, bảo vệ nhưng nay đã có hơn 135 ha rừng, đất rừng bị chặt phá, lấn chiếm trái phép. Công ty TNHH Tân Tiến có 46,5 ha/546 ha rừng tự nhiên bị chặt phá, lấn chiếm trái phép. Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Chư Pả để “lâm tặc” ngang nhiên phá rừng tự nhiên, khai thác trái phép hơn 45 m3 gỗ tròn…
Nguyên nhân là do các đơn vị chủ rừng, hạt kiểm lâm sở tại, kiểm lâm địa bàn, chính quyền địa phương nơi có diện tích rừng bị xâm hại, bị phá còn buông lỏng quản lý bảo vệ rừng; chủ rừng không thường xuyên kiểm tra diện tích rừng trên địa bàn được giao, được cho thuê.
Thậm chí, các doanh nghiệp khi phát hiện sai phạm nhưng không báo cáo, không lập hồ sơ vi phạm, không tổ chức kiểm tra, lập kế hoạch, phương án phối hợp với hạt kiểm lâm, cơ quan chức năng của huyện để xử lý kịp thời. Do đó, diện tích rừng bị phá, lấn chiếm suy giảm diện tích lớn mà vẫn không báo cáo, cập nhật diễn biến rừng, đất lâm nghiệp theo quy định.
Hiện tỉnh Đắk Lắk đã chỉ đạo các chủ rừng, đơn vị chức năng thực hiện nghiêm trách nhiệm theo quy định của pháp luật; tự tổ chức kiểm tra, rà soát lại toàn bộ diện tích rừng tự nhiên bị phá, bị lấn chiếm, xác định rõ diện tích, tiểu khu, lô, khoảnh, trạng thái rừng trước khi bị phá… Trường hợp chủ rừng không báo cáo đúng mức độ xâm hại tài nguyên rừng, đất rừng đang quản lý, có biểu hiện làm ngơ, bao che hoặc trốn tránh trách nhiệm thì phải chịu trách nhiệm và bị xử lý trách nhiệm đối với người đứng đầu tổ chức, cá nhân liên quan theo quy định của pháp luật.
Đắk Lắk cũng tiếp tục rà soát, củng cố tổ chức của các đơn vị được nhà nước giao quản lý, bảo vệ rừng, nhất là tại các Công ty TNHH MTV, Công ty TNHH 2 thành viên, doanh nghiệp tư nhân; kiểm tra, rà soát, sắp xếp, củng cố lại hệ thống các Trạm quản lý bảo vệ rừng trong các Ban quản lý rừng, công ty lâm nghiệp, tổ chốt chặn liên ngành để đảm bảo việc bảo vệ rừng hiệu quả; gắn với trách nhiệm của tổ chức, cá nhân được giao nhiệm vụ ngăn ngừa tham nhũng, tiêu cực trong khi thi hành công vụ.
Tỉnh cũng tăng cường kiểm tra việc sử dụng đất lâm nghiệp của các tổ chức, cá nhân được giao đất, cho thuê đất để kịp thời uốn nắn, chấn chỉnh, xử lý các vụ vi phạm về đất đai, kiểm tra, thu hồi đất lâm nghiệp sử dụng trái pháp luật, không thực hiện đúng quy định, chấm dứt tình trạng hợp thức hóa đất phá rừng, sang nhượng trái pháp luật…