Có thể nói, sự hợp tác của nhà trường, doanh nghiệp cùng hỗ trợ tích cực của Nhà nước sẽ góp phần tạo điều kiện thuận lợi để phát triển các sản phẩm công nghệ có chất lượng cao, phù hợp thực tiễn yêu cầu của cuộc sống cũng như phục vụ tốt công cuộc đổi mới, phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới.
CT Innovation Hub 4.0 giới thiệu nhiều mẫu thiết bị bay không người lái (UAV). Ảnh: Tiến Lực/TTXVN
Mới đây, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh và Tập đoàn CT Group đã ký kết thỏa thuận hợp tác, đánh dấu bước phát triển mới trong mối quan hệ giữa nhà trường và doanh nghiệp. Hướng đến các lĩnh vực công nghệ tương lai, hai bên sẽ hợp tác nghiên cứu, phát triển công nghệ vi mạch bán dẫn và công nghệ lượng tử.
Trong đó, ở giai đoạn 2025-2030, các dự án hai bên cùng thực hiện gồm, phát triển chip trí tuệ nhân tạo cận biên, chip khuếch đại công suất lớn, chip điều khiển 32-bit đa dụng và các mô-đun truyền thông cho Internet vạn vật (IoT), thiết bị bay không người lái (UAV).
Ở lĩnh vực công nghệ lượng tử, hai bên hợp tác xây dựng hạ tầng công nghệ lượng tử (phát triển máy tính lượng tử và mạng truyền thông lượng tử); phát triển năng lực đào tạo và nghiên cứu chuyên sâu; nghiên cứu, ứng dụng thực tiễn (phát triển thuật toán lượng tử, ứng dụng AI trong tính toán lượng tử và giải quyết các bài toán phức tạp); phát triển phần mềm lượng tử, mô phỏng lượng tử các hệ phân tử - vật liệu phục vụ thiết kế thuốc, năng lượng sạch, nghiên cứu học máy lượng tử và truyền thông lượng tử.
Đặc biệt, trong Chương trình “VNU350-CT Global Fellowship for Innovation”, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh và CT Group cùng sử dụng nguồn lực chung về cơ sở vật chất, cùng mời nhà khoa học tham gia thực hiện dự án chung. Đây là mô hình hợp tác mới, tức doanh nghiệp và Nhà trường cùng thực hiện dự án, đầu tư để cho ra được kết quả chung.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Hải Quân, Giám đốc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, Đại học Quốc gia Thành phố có nhóm nghiên cứu gồm các nhà khoa học các đơn vị như, Trường Đại học Bách khoa, Trường Đại học Khoa học tự nhiên, Trường Đại học Công nghệ thông tin.
Đơn vị đã được phê duyệt xây dựng phòng thí nghiệm quốc gia với 4 phòng thí nghiệm nhỏ theo từng quy trình sản xuất chip. Đại học này đã đăng ký một số sản phẩm chip với Trung ương để triển khai. Sở hữu thế mạnh về nguồn nhân lực, phòng thí nghiệm và có kinh phí ban đầu nhưng còn đối mặt nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện sản phẩm công nghệ do không đủ nguồn lực, việc đồng hành từ doanh nghiệp là rất cần thiết. Việc hợp tác với Tập đoàn CT Group được kỳ vọng mở ra cơ hội khai thác hiệu quả nguồn lực chung giữa hai bên, tạo điều kiện mời gọi chuyên gia hàng đầu tham gia các dự án chung, đồng thời tạo tiền đề mở rộng liên kết với các doanh nghiệp khác.
Ông Trần Kim Chung, Chủ tịch Tập đoàn CT Group cho biết, để đi đến ký kết hợp tác này, hai đơn vị đã có những buổi làm việc, trao đổi kỹ lưỡng với các nhà khoa học chuyên trách về các sản phẩm để việc hợp tác đi vào cụ thể và hiệu quả. Nhờ thế, các con chip hai bên hợp tác thực hiện đều là những hướng đi rất phù hợp nhu cầu, yêu cầu phát triển thực tiễn hiện nay. Với thế mạnh mỗi bên, mỗi đơn vị sẽ đảm nhận một phần trong quy trình để làm ra sản phẩm nhanh nhất có thể. Tập đoàn CT Group cam kết phối hợp chặt chẽ với Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh trong nghiên cứu, phát triển và hoàn thiện sản phẩm, hướng đến xây dựng năng lực công nghệ lõi cho Việt Nam.
Theo ông Trần Kim Chung, chi phí thiết kế, sản xuất con chip rất cao nhưng câu chuyện tiêu thụ số lượng lớn chip cũng là bài toán không dễ. Tập đoàn CT Group cũng “đặt hàng” Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh - với vai trò đề xuất chính sách, xây dựng chương trình nâng cao năng lực quốc gia về giới thiệu sản phẩm công nghệ cao ra thế giới; cùng với đó, xây dựng được đội ngũ tinh hoa về bán dẫn.
Chương trình hợp tác Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh và Tập đoàn CT Group là một trong những điển hình của việc đưa hợp tác “3 nhà” vào chiều sâu, thực chất. Lãnh đạo Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh nhấn mạnh, đơn vị xác định mô hình hợp tác “3 nhà” là tam giác chiến lược, cốt lõi trong hệ sinh thái quốc gia đổi mới sáng tạo. Trong đó, Nhà nước đóng vai trò kiến tạo, thiết lập khung thể chế, dẫn dắt đầu tư, đảm bảo công bằng và tạo động lực chấp nhận rủi ro để thúc đẩy đổi mới; cung cấp đất đai, hạ tầng và chính sách ưu đãi về thuế, tài chính cho các tổ chức nghiên cứu và doanh nghiệp; hỗ trợ thành lập các quỹ đầu tư đổi mới, vườn ươm công nghệ và không gian làm việc chung; đóng vai trò điều phối chiến lược phát triển vùng, đảm bảo sự đồng bộ giữa quy hoạch đô thị và định hướng khoa học công nghệ.
Nhà trường là trung tâm sản sinh tri thức, cung cấp nguồn lực trí tuệ: Giảng viên, nhà khoa học, nghiên cứu sinh; thực hiện các nghiên cứu nền tảng, đồng thời phát triển giải pháp ứng dụng; kết nối sinh viên và dự án nghiên cứu với doanh nghiệp thông qua chương trình đổi mới mở, thực tập và khởi nghiệp.
Doanh nghiệp giữ vị trí then chốt trong việc thương mại hóa sản phẩm nghiên cứu, đưa đổi mới vào thực tiễn và lan tỏa giá trị ra thị trường; tài trợ cho nghiên cứu ứng dụng, đặt hàng các đề tài từ trường đại học; cung cấp môi trường thực nghiệm, dữ liệu và nền tảng triển khai công nghệ mới.
Thực tế, việc hợp tác "3 nhà" không phải mới và thời gian qua đã có nhiều đơn vị triển khai. Ở góc độ doanh nghiệp, ông Phạm Phú Ngọc Trai, Chủ tịch Liên minh tái chế bao bì Việt Nam cho rằng, có những thách thức từ thực tiễn triển khai như việc liên kết còn hình thức, hoạt động hợp tác chưa đi vào chiều sâu mang tính chiến lược dài hạn. Nguyên nhân do thiếu niềm tin chiến lược nên doanh nghiệp e ngại trong đầu tư dài hạn cho nghiên cứu; các chính sách, cơ chế hiện nay chưa đủ mạnh để tạo sự kết nối chặt chẽ giữa nhà trường và doanh nghiệp. Các Nghị quyết trụ cột của Bộ Chính trị thể hiện quyết tâm thể chế hóa, lan tỏa niềm tin tới cộng đồng doanh nghiệp, thúc đẩy hoạt động hợp tác lâu lài, không chỉ là phong trào mà đi vào hợp tác bền vững.
Mô hình hợp tác “3 nhà” được triển khai thực chất sẽ là không gian nơi Nhà nước định hướng chính sách, nhà trường cung cấp tri thức và nguồn nhân lực, doanh nghiệp tạo ra giá trị, đưa tri thức vào thực tiễn, sáng tạo và tăng trưởng kinh tế.
Dưới góc độ Thành phố, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh Trần Thị Diệu Thúy mong muốn, với các chính sách Thành phố đang nỗ lực kiến tạo, việc tăng cường mối liên kết giữa nhà nước - nhà trường - doanh nghiệp sẽ giúp các kết quả nghiên cứu không chỉ dừng lại trên giấy mà còn đi vào cuộc sống, thương mại hóa. Các viện, trường sẽ phát huy vai trò tiên phong trong nghiên cứu, đào tạo và chuyển giao công nghệ. Các doanh nghiệp hãy mạnh dạn đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, áp dụng công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới để nâng cao năng suất, chất lượng và năng lực cạnh tranh, không ngừng vươn ra thị trường thế giới.