TS Trần Hồng Minh, Viện Trưởng CIEM.
Mặc dù được đánh giá là một trong số ít các quốc gia thành công trong việc kiểm soát dịch bệnh, tạo tiền đề cho phục hồi và thúc đẩy sản xuất trong nước, tái mở cửa kinh tế an toàn, song Việt Nam cũng cần xây dựng một kế hoạch dài hơi hơn, tránh rủi ro "cạn kiệt" không gian chính sách và giảm động lực cải cách thể chế kinh tế. Nếu nền kinh tế chậm phục hồi, cải cách thể chế kinh tế cũng sẽ thiếu sự đồng thuận và động lực cần thiết; hoặc không tạo ra những chuyển biến mạnh mẽ để đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế.
"Với việc tiếp tục kiểm soát tốt dịch bệnh trong những tháng đầu năm 2021, các hoạt động kinh tế-xã hội trong cả nước tiếp tục đà phục hồi. Hoạt động tiêm vaccine đã dần được triển khai. Nhiều thảo luận xoay quanh mở lại các đường bay quốc tế, “Hộ chiếu vaccine”... được đề cập gần đây nhằm hướng đến mở cửa trở lại nền kinh tế một cách an toàn, hay sự đồng bộ và bền vững của chính sách hỗ trợ phục hồi một số ngành, lĩnh vực quan trọng cũng như tổng thể nền kinh tế", TS Nguyễn Anh Dương, nhóm nghiên cứu CIEM cho biết.
Theo TS Trần Hồng Minh, nếu đạt được những đột phá trong chất lượng cải cách thể chế dẫn tới cải thiện chất lượng tăng trưởng song hành với các biện pháp nới lỏng tài khóa và tiền tệ đúng trọng tâm, đúng thời điểm; tốc độ tăng trưởng GDP trung bình có thể đạt tới 6,76%/năm giai đoạn 2021 - 2023, đi kèm với cải thiện đáng kể về năng suất. "Khi ấy, kinh tế Việt Nam sẽ phục hồi tăng trưởng nhanh và bền vững hơn, ngay cả khi kinh tế thế giới còn nhiều bất định”, TS Trần Thị Hồng Minh chia sẻ.
Để đạt được kết quả trên, thời gian tới, Việt Nam cần tiếp tục phòng chống dịch hiệu quả, tháo gỡ khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp và người lao động, kết hợp với cải cách thể chế kinh tế năm 2021; tăng cường giải pháp phục hồi và cải cách thể chế kinh tế năm 2022; rút dần các giải pháp hỗ trợ phục hồi tăng trưởng, tập trung vào cải cách thể chế kinh tế năm 2023.
Với phản ứng nhanh, quyết liệt, Việt Nam là một trong số ít các quốc gia được đánh giá là tương đối thành công trong kiểm soát COVID-19. Theo đó, Việt Nam có tốc độ tăng GDP đạt 2,91% năm 2020 và phục hồi ở mức 4,48% trong quý I/2021. Dù còn thấp hơn so với trước đại dịch COVID-19, kết quả tăng trưởng này của Việt Nam cao hơn so với kết quả báo cáo của hầu hết các nền kinh tế trên thế giới, kể cả khu vực Đông Á.
Tuy nhiên, báo cáo của CIEM cũng chỉ ra tổng vốn phát triển toàn xã hội năm 2020 tăng 5,7%, thấp hơn 4,5 điểm phần trăm so với năm 2019, bên cạnh đó tỷ trọng đầu tư/GDP chỉ đạt 34,4%; hiệu quả đầu tư tính theo hệ số ICOR sụt giảm mạnh năm 2020. Trong khi đó, dịch bệnh COVID-19 trên thế giới vẫn phức tạp, tác động tiêu cực đến các mặt của đời sống kinh tế - xã hội.