Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) và Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa trong cuộc gặp tại Strelna, ngoại ô Saint Petersburg (Nga) ngày 17/6/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo tờ Wall Street Journal (WSJ), Nam Phi đã "bắt tay" với Hamas vào tháng 1 vừa qua và buộc tội Israel gây ra vụ "thảm sát" tại Tòa án Công lý Quốc tế. Sự việc và những diễn biến khác đang khiến Quốc hội Mỹ phải xem xét lại mối quan hệ của Washington với Pretoria.
Đạo luật Đánh giá Quan hệ Song phương Mỹ - Nam Phi đã được Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ thông qua với tỷ lệ 36/13 vào tuần trước với sự ủng hộ của lưỡng đảng. Trong khi Chính phủ Nam Phi tuyên bố không liên kết, dự luật lưu ý rằng họ có “lịch sử đứng về phía phe đối đầu”, trong đó có Hamas, hay Nga và Trung Quốc.
Đạo luật được Ủy ban trên thông qua trong khi Ngoại trưởng Nam Phi Naledi Pandor đang có chuyên thăm Mỹ và có bài phát biểu tại Đại học Howard về “nói lên sự thật trước quyền lực”.
Đạo luật của Hạ viện lưu ý rằng vào tháng 12 năm ngoái, đảng Đại hội Dân tộc Phi cầm quyền “đã tiếp đón 3 thành viên của Hamas ở Pretoria, bao gồm Khaled Qaddoumi, đại diện của Hamas tại Iran, và Bassem Naim, một thành viên của văn phòng chính trị của Hamas ở Gaza”.
Nam Phi cũng đang xây dựng mối quan hệ với các đối thủ của Mỹ. Vào tháng 2/2023, nước này đã tổ chức cuộc tập trận hải quân ba bên mang tên Chiến dịch Mosi II với Nga và Trung Quốc.
Với những liên minh đang phát triển như vậy, các nghị sĩ Mỹ đã xem xét những lợi ích mà Nam Phi nhận được theo Đạo luật Cơ hội và Tăng trưởng châu Phi. Điều này bao gồm hơn 3 tỷ USD hàng xuất khẩu miễn thuế sang Mỹ. Đạo luật của Hạ viện nêu rõ rằng Tổng thống Mỹ Joe Biden phải xác định “liệu Nam Phi có tham gia vào các hoạt động làm suy yếu an ninh quốc gia hoặc lợi ích chính sách đối ngoại của Washington hay không”.
Wall Street Journal cho rằng Mỹ cần có bạn bè trên khắp thế giới và hợp tác kinh doanh với nhiều chế độ khác nhau, nhưng Nam Phi đã "hướng tới trục chống Mỹ" được một thời gian. Nỗ lực đưa Israel ra trước Tòa án Công lý Quốc tế là một hành động chống lại một đồng minh của Mỹ nhằm đánh lạc hướng sự chú ý trong nước khỏi tình trạng mất điện, tăng giá và những vấn đề khác ở trong nước.