Các tay súng Wagner. Ảnh: TASS
Theo quân đội Ukraine, các chiến binh trước đây từng chiến đấu ở Ukraine cho tập đoàn quân sự tư nhân Wagner Group đã quay trở lại chiến trường ở miền Đông nước này.
Lực lượng Wagner đã rút khỏi “chảo lửa” Bakhmut ở phía Đông Ukraine hồi tháng 5, khi họ trao lại quyền kiểm soát khu vực này cho quân đội Nga.
Trong 8 tháng trước đó, lực lượng Wagner đã giao tranh khốc liệt với quân đội Ukraine ở Bakhmut, với những tổn thất nặng nề cho cả hai bên.
Lực lượng của Kiev bị bao vây nhiều mặt, sau đó đã phải lùi dần khỏi Bakhmut và hiện đang nỗ lực giành lại quyền kiểm soát ở các khu vực lân cận.
Sau cuộc binh biến ngắn ngủi thất bại của Wagner tại Nga vào tháng 6, giới lãnh đạo Wagner và Điện Kremlin, thông qua vai trò trung gian của Belarus, đã đạt thỏa thuận chiến binh Wagner buông súng, không bị truy tố hình sự và được phép rời Nga sang Belarus. Tổng thống Nga Putin cũng cho phép các tay súng Wagner được nhập ngũ thông qua các hợp đồng trực tiếp với Bộ Quốc phòng.
Hôm 27/8, Phó Tư lệnh Truyền thông của quân đội Ukraine ở miền Đông, Serhii Cherevatyi, nói rằng các cựu chiến binh Wagner quay lại Ukraine hiện đang làm việc cho Bộ Quốc phòng Nga hoặc các cơ quan trực thuộc của Bộ này, và tham gia với tư cách cá nhân chứ không phải với tư cách là một tổ chức.
Ông Cherevatyi nói với CNN: “Tính đến thời điểm hiện tại, có hàng trăm tay súng Wagner đang đối mặt với chúng tôi ở mặt trận phía Đông, trên các khu vực khác nhau”.
Tuy nhiên, ông có ý hạ thấp tầm quan trọng sự trở lại của họ, nói rằng lực lượng Nga ở Ukraine “hiện đang thiếu người nên bất kỳ người nào cũng tốt cho họ”.
Các binh sĩ Ukraine tham gia cuộc tấn công gần thành phố Bakhmut bị bao vây cũng nói với CNN rằng các cựu quân nhân của Wagner đã quay trở lại khu vực.
“Wagner cũng ở đây", một người điều khiển máy bay không người lái có biệt danh là “Groove” nói với phóng viên chiến trường CNN ở miền Đông Ukraine hôm 26/9. “Bọn họ đã trở lại, nhanh chóng thay đổi chỉ huy rồi quay lại đây.”
Quân nhân Ukraine ngồi trên xe bọc thép chở quân trên đường tới Bakhmut vào ngày 1/7/2023. Ảnh: AFP/Getty Images
Ông Mykhailo Podolyak, cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, cho biết các chiến binh Wagner đã ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng Nga “như một thỏa thuận để chơi bản hợp âm cuối cùng, bịt lỗ hổng của Nga theo hướng Bakhmut trong một thời gian ngắn”.
Ông Podolyak cũng không muốn nhấn mạnh sự trở lại này. “Hãy nhớ rằng: Wagner PMC không còn tồn tại nữa”, cố vấn của Tổng thống Ukraine viết trên mạng X (tên gọi mới của Twitter) vào ngày 27/9.
Trước đó, vị tướng Ukraine chỉ huy hoạt động phản công ở miền Nam, Oleksandr Tarnavsky, nói với CNN tuần trước rằng các chiến binh Wagner tiếp tục xuất hiện “đây đó” trên tiền tuyến. “Thực tế là huy hiệu của họ xuất hiện đây đó – điều đó không có gì thay đổi”, ông Tarnavsky nói.
Hôm 23/9, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) ở Mỹ cho biết các nguồn tin liên kết với Wagner tuyên bố rằng khoảng 500 thành viên Wagner đã gia nhập một “tổ chức mới chưa xác định” để triển khai thêm ở sườn phía Nam của Bakhmut. Họ bao gồm những chiến binh Wagner đã từ chối tham gia cuộc binh biến của thủ lĩnh Prigozhin chống lại giới lãnh đạo quân sự Nga vào ngày 23 - 24/6.
ISW đánh giá rằng lực lượng dự phòng Wagner “rời rạc”, “không có khả năng tổ chức thành một lực lượng chiến đấu gắn kết hoặc có tác động đến năng lực chiến đấu của Nga”.