Ngân hàng Trung ương Syria. Ảnh: AFP
Theo hãng tin Reuters ngày 16/12, nguồn từ Ngân hàng Trung ương Syria cho biết dự trữ vàng của Syria vào tháng 6/2011 là 25,8 tấn. Số vàng này trị giá 2,2 tỷ USD theo giá thị trường hiện tại.
Tuy nhiên, dự trữ ngoại hối của Ngân hàng Trung ương Syria chỉ còn khoảng 200 triệu USD tiền mặt. Một nguồn tin khác cho rằng dự trữ USD chỉ còn vài trăm triệu.
Dù không phải toàn bộ dự trữ ngoại hối đều ở dạng tiền mặt, nhưng mức suy giảm này vẫn rất đáng kể so với thời điểm trước chiến tranh. Cuối năm 2011, Ngân hàng Trung ương Syria báo cáo có 14 tỷ USD dự trữ ngoại hối. Năm 2010, Quỹ Tiền tệ Quốc tế ước tính dự trữ ngoại hối của Syria ở mức 18,5 tỷ USD.
Nguồn dự trữ USD gần như cạn kiệt do chính phủ Syria sử dụng ngày càng nhiều để chi trả cho thực phẩm, nhiên liệu và chiến dịch quân sự.
Syria ngừng chia sẻ thông tin tài chính với Quỹ Tiền tệ Quốc tế, Ngân hàng Thế giới và các tổ chức quốc tế khác từ năm 2011.
Chính phủ mới của Syria, do phe đối lập lãnh đạo, vẫn đang kiểm kê tài sản quốc gia sau khi ông al-Assad sang Nga tị nạn vào ngày 8/12. Những đối tượng hôi của đã xâm nhập một phần Ngân hàng Trung ương và lấy đi đồng bảng Syria, nhưng không thể đột nhập vào hầm chứa chính. Một số tài sản bị đánh cắp sau đó đã được chính quyền mới của Syria thu hồi.
Hầm chứa này có khả năng chống bom và cần ba chìa khóa, mỗi chìa do một người nắm giữ. Hầm chứa đã được các thành viên chính quyền mới kiểm tra vào tuần trước, chỉ vài ngày sau khi phe đối lập giành quyền kiểm soát thủ đô Damascus.
Dưới sự lãnh đạo của nhóm Hayat Tahrir al-Sham (HTS), chính quyền mới đã nhanh chóng thành lập chính phủ và củng cố quyền kiểm soát các cơ quan nhà nước.
Trụ sở của Ngân hàng Trung ương Syria đã chính thức mở cửa trở lại vào ngày 15/12, ngày đầu tuần làm việc tại Syria.
Khi đó, có rất nhiều nhân viên cùng những người tìm cách tiếp cận đồng USD, trong khi một số khác mang theo bao tải chứa đầy đồng bảng Syria.
Ngoài lượng dự trữ USD ít ỏi, Ngân hàng Trung ương Syria hiện có thể dựa vào số đồng bảng Syria trị giá vài trăm triệu USD.
Dòng tiền ngoại tệ mới đã suy giảm mạnh do Syria mất nguồn thu ngoại tệ chính là dầu thô, khi các tay súng người Kurd và các nhóm vũ trang khác chiếm đóng các mỏ dầu ở phía Đông trong chiến tranh.
Syria cũng trở thành mục tiêu bị trừng phạt nghiêm ngặt từ phương Tây, trong đó Mỹ đã trừng phạt Ngân hàng Trung ương Syria và đưa một số thống đốc của ngân hàng này vào danh sách đen.
Tuy nhiên, vàng chưa bao giờ được thanh lý nhằm giữ đủ tài sản thế chấp cho lượng đồng bảng Syria lưu hành trên thị trường.
Đồng nội tệ Syria đã mất giá từ khoảng 50 bảng đổi 1 USD trước chiến tranh xuống khoảng 12.500 bảng đổi 1 USD vào ngày 16/12.
Chính quyền mới của Syria đã kêu gọi dỡ bỏ các lệnh trừng phạt quốc tế để khôi phục nền kinh tế, tái thiết đất nước sau nhiều năm chiến tranh và khuyến khích hàng triệu người tị nạn Syria trở về.
Tuy nhiên, các quan chức Mỹ và châu Âu cho biết họ sẽ phải chờ xem chính quyền mới theo đường lối Hồi giáo sẽ thiết lập thể chế như thế nào.
Video hoạt động tại Ngân hàng Trung ương Syria (Nguồn: Reuters):
Trong khi đó, theo trang dw.com, không ai thực sự biết rõ số tài sản mà ông al-Assad và gia đình sở hữu. Ước tính gần nhất và có khả năng chính xác nhất được Bộ Ngoại giao Mỹ đưa ra trong một báo cáo gửi quốc hội vào năm 2022. Báo cáo này cho rằng khối tài sản cá nhân của ông al-Assad và có thể nằm trong khoảng 1 tỷ đến 2 tỷ USD.
Gia đình ông al-Assad sở hữu nhiều bất động sản tại Dubai, Moskva và London cùng hàng chục tài khoản ngân hàng bí mật.
Truyền thông Anh từng đưa tin khi nội chiến Syria bùng nổ, chính quyền Anh đã đóng băng một tài khoản của ông al-Assad tại chi nhánh ngân hàng quốc tế HSBC ở London, có số dư lên tới 40 triệu bảng Anh.
Con số 1 tỷ USD tài sản cá nhân trên có lẽ chỉ là một phần nhỏ trong khối tài sản khổng lồ của gia đình ông al-Assad. Một số ước tính khác mang tính suy đoán hơn cho rằng gia đình này còn nắm giữ 200 tấn vàng và khối tài sản trị giá khoảng 22 tỷ USD. Một số nhà bình luận thậm chí còn ước tính mạng lưới tài sản ẩn giấu của gia đình ông al-Assad có thể lên tới 122 tỷ USD sau khi tổng hợp tất cả các nguồn.
Trước đó, theo trang libyanexpress.com, ngày 9/12, sau khi chính phủ sụp đổ, Ngân hàng Trung ương Syria đã hành động nhằm trấn an lo ngại của thị trường bằng cách đảm bảo an toàn cho tiền gửi của người dân. Ngân hàng Trung ương Syria tuyên bố trên Facebook: “Các ngân hàng và tổ chức tài chính sẽ tiếp tục hoạt động bình thường”.
Ngành ngân hàng Syria, vốn đã chịu áp lực nặng nề sau 13 năm nội chiến và các lệnh trừng phạt quốc tế, hiện đối mặt với những thách thức lớn khi đất nước bước vào giai đoạn chuyển tiếp.
Các chuyên gia tài chính nhận định rằng việc bảo vệ tiền gửi ngân hàng sẽ đóng vai trò then chốt trong việc duy trì niềm tin của người dân và ngăn chặn tình trạng hỗn loạn kinh tế khi Syria bước sang giai đoạn mới. Tuyên bố của Ngân hàng Trung ương Syria cho thấy ít nhất vào thời điểm này, cơ sở hạ tầng tài chính cơ bản vẫn còn nguyên vẹn bất chấp sự thay đổi chính quyền.