Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer (trái) và Bộ trưởng Kinh tế Mexico Ildefonso Guajardo (phải) tại cuộc họp báo ở Washington, DC ngày 17/10/2017. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer đưa ra tuyên bố trên ngày 25/9, trong bối cảnh các cuộc đàm phán liên tục về NAFTA sửa đổi giữa Washington và Ottawa đến nay chưa đạt kết quả.
Phát biểu tại cuộc họp báo ở New York, Mỹ, ông Lighthizer cho biết vẫn còn khá nhiều bất đồng giữa hai bên trong khi các nhà đàm phán không còn thời gian để hoàn tất các điều khoản vào cuối tuần này. Ông Lighthizer nhấn mạnh nếu bất đồng với Canada không thể giải quyết được, Chính quyền Tổng thống Donald Trump sẽ yêu cầu Quốc hội phê chuẩn NAFTA sửa đổi vừa đạt được với Mexico.
Các quan chức đàm phán Mỹ, Canada và Mexico đang rất nỗ lực tìm cách vượt qua những rào cản và nhất trí về NAFTA sửa đổi, song hiệp định ba bên này vẫn đang đối mặt với nguy cơ đổ vỡ và trở thành hiệp định song phương.
Trong bối cảnh Mỹ và Mexico đã đạt được thỏa thuận sơ bộ về hiệp định này hồi tháng 8 vừa qua, sức ép ngày càng gia tăng đối với Canada, đặt Ottawa vào thế cô lập và phải quay trở lại bàn đàm phán với Mỹ.
Tiến trình đàm phán song phương này hiện vẫn chưa có dấu hiệu rõ ràng sẽ đạt được thỏa thuận trước ngày 30/11, thời điểm Chính phủ Mỹ đã thông báo lên quốc hội rằng sẽ ký hiệp định mới với Mexico, thay thế cho NAFTA. Để gây áp lực đàm phán với Canada, Tổng thống Trump liên tục đe dọa sẽ áp thuế nhập khẩu ôtô đối với Canada.
Chính quyền Tổng thống Donald Trump chủ trương đạt thỏa thuận sửa đổi NAFTA với Canada vào cuối tháng 9, một phần là để kịp trình văn kiện này thông qua tại Quốc hội Mỹ trước khi tân Tổng thống Mexico nhậm chức vào đầu tháng 12. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Cadana Freeland nhấn mạnh mục tiêu của Canada là đạt được một thỏa thuận tốt cho người dân Canada và Ottawa không cảm thấy áp lực trong vấn đề thời gian.
Theo một số chuyên gia phân tích, nền kinh tế Canada sẽ bị thiệt hại nặng nề nếu Mỹ thay đổi chính sách thương mại. Hiện khoảng 20% thu nhập quốc gia của Canada là từ hoạt động cung cấp hàng hóa và dịch vụ sang thị trường Mỹ, đây cũng là điểm đến của lượng hàng hóa tương đương 76% tổng kim ngạch xuất khẩu hằng năm của Canada. Trong khi đó, nếu so với Canada hay Mexico, nền kinh tế Mỹ ít phụ thuộc trực tiếp hơn vào hoạt động ngoại thương.