Theo tờ Telegraph của Anh ngày 26/8, cuộc khủng hoảng Biển Đỏ, bắt đầu từ cuối năm ngoái, đã tạo ra một làn sóng thay đổi trong ngành vận tải hàng hóa toàn cầu, đặc biệt là đối với các tuyến đường sắt chạy qua Nga.
Khi lực lượng Houthi tấn công các tàu qua Kênh đào Suez, gây ra sự chậm trễ và chi phí gia tăng, các công ty vận tải hàng hóa đã tìm kiếm những tuyến đường thay thế nhanh hơn và hiệu quả hơn. Điều này đã dẫn đến sự gia tăng đáng kể trong việc vận chuyển hàng hóa qua các tuyến đường sắt của Nga, đồng thời tăng cường lợi nhuận cho Điện Kremlin.
Cụ thể, sự gia tăng của các cuộc tấn công do nhóm Houthi gây ra ở Biển Đỏ đã gây ra những gián đoạn lớn cho các tuyến vận tải hàng hải. Những cuộc tấn công này đã làm dấy lên mối lo ngại về an toàn hàng hải và làm gia tăng phí bảo hiểm cho các công ty vận chuyển. Kết quả là, nhiều công ty đã phải tìm kiếm các tuyến vận chuyển thay thế để đảm bảo hàng hóa của họ được chuyển đến điểm đến một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Một trong những tuyến đường thay thế nổi bật là các tuyến đường sắt xuyên Siberia của Nga, qua đó vận chuyển hàng hóa từ Trung Quốc đến châu Âu. Theo dữ liệu mới nhất, khối lượng hàng hóa vận chuyển qua tuyến đường sắt này đã tăng gấp đôi kể từ khi cuộc khủng hoảng Biển Đỏ bắt đầu. Công ty vận tải hàng hóa Era của Nga, thuộc Liên minh Đường sắt Á-Âu, đã báo cáo mức tăng trưởng 121% trong khối lượng hàng hóa vận chuyển giữa Trung Quốc và châu Âu trong nửa đầu năm nay so với cùng kỳ năm 2023.
Sự gia tăng vận chuyển hàng hóa qua các tuyến đường sắt của Nga không chỉ phản ánh nhu cầu ngày càng cao về các giải pháp thay thế cho vận tải biển, mà còn tạo ra lợi ích kinh tế lớn cho Điện Kremlin. Simon Johnson, Giáo sư tại MIT và cựu kinh tế trưởng của IMF, nhận định rằng cuộc khủng hoảng Biển Đỏ đã tạo ra một nguồn thu nhập quan trọng cho Nga. Ông cho rằng sự gia tăng này chứng tỏ rằng Liên minh châu Âu (EU) đã từ chối chấp nhận chi phí gia tăng và do đó góp phần khuyến khích sự mở rộng của Nga trong lĩnh vực vận tải hàng hóa.
Công ty đường sắt quốc gia Nga, RZD, thuộc sở hữu của Điện Kremlin, gần như độc quyền các tuyến đường sắt của nước này. Điều đó đã khiến các công ty vận tải hàng hóa buộc phải đối mặt với sự phụ thuộc vào hệ thống vận tải của Nga để đảm bảo việc giao hàng kịp thời. Trong khi các tuyến đường sắt qua Nga không bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt quốc tế, tuyến đường này đang cung cấp một phương án vận tải hiệu quả hơn so với việc sử dụng tuyến đường biển, vốn đang đối mặt với sự gián đoạn nghiêm trọng.
Việc chuyển sang vận tải hàng hóa qua tuyến đường sắt Nga có nhiều lợi ích. Vận chuyển hàng hóa bằng đường sắt từ Trung Quốc đến châu Âu chỉ mất khoảng 18 ngày, so với thời gian trung bình là 55 ngày nếu vận chuyển bằng đường biển. Điều này giúp giảm thiểu thời gian chờ đợi và chi phí bảo hiểm cao liên quan đến các tuyến đường biển bị gián đoạn.
Trước mắt, cuộc khủng hoảng Biển Đỏ có thể tiếp tục thúc đẩy sự gia tăng vận chuyển hàng hóa qua các tuyến đường sắt của Nga trong thời gian tới. Mặc dù các công ty vận tải đang tìm kiếm các tuyến đường thay thế, sự chậm trễ và chi phí cao liên quan đến vận tải biển có thể tiếp tục khiến tuyến đường sắt trở thành một lựa chọn hấp dẫn. Sự phát triển này không chỉ phản ánh sự thích ứng của ngành vận tải hàng hóa đối với các khủng hoảng toàn cầu mà còn là một yếu tố quan trọng trong việc định hình chiến lược vận chuyển hàng hóa trong tương lai.