Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh Indonesia phải triển khai hàng nghìn binh lính và cảnh sát sau khi ban bố tình trạng khẩn cấp vì cháy rừng tại 6 tỉnh trên đảo Sumatra và tỉnh Kalimantan trên đảo Borneo.
Phát biểu trong cuộc họp tại phủ tổng thống về điều phối ứng phó với cháy rừng, ông Widodo cho biết đã nêu cảnh báo trên khi gọi điện cho các chỉ huy quân sự và cảnh sát đang làm nhiệm vụ chữa cháy. Tổng thống Indonesia chỉ thị các lực lượng chức năng không được xem nhẹ các điểm nóng cháy rừng và dập tắt ngọn lửa từ khi còn là đám cháy nhỏ, tránh để bùng phát thành đám cháy lớn. Ông cũng yêu cầu sử dụng các thiết bị hiện đại như máy bay không người lái để phát hiện sớm các điểm cháy và cam kết chính phủ sẽ hỗ trợ nếu chính quyền các địa phương không đủ năng lực tài chính để triển khai những thiết bị này.
Tại Indonesia, vào mùa khô, các nông dân thường đốt lửa để dọn dẹp khu đất trồng. Nhưng những đám cháy này có thể vượt kiểm soát, bùng phát thành các đám cháy lớn và lan sang các quốc gia láng giềng như Singapore và Malaysia. Mùa khô năm nay, Indonesia ghi nhận số lượng kỷ lục các điểm cháy rừng kể từ sự cố cháy rừng diện rộng gây thiệt hại nghiêm trọng vào năm 2015, khiến quốc gia này phải đối mặt với áp lực từ cộng đồng quốc tế nhằm chấm dứt tình trạng đốt lửa để dọn dẹp đất đất đai. Tính từ đầu năm tới nay, Indonesia đã phát hiện 975 điểm cháy rừng, với 135.000 ha đất trên 18 tỉnh bị thiêu rụi.
Tổng thống Widodo cho biết tình trạng cháy rừng tại Indonesia khiến các quốc gia láng giềng lo ngại. Giới chức Malaysia hồi tuần trước đã cảnh báo người dân tránh các hoạt động đốt lửa và vui chơi ngoài trời sau khi các vụ cháy rừng bùng phát ở Indonesia. Trong thông báo đưa ra hôm 5/8, Bộ Môi trường Malaysia cho biết sẽ kêu gọi Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) có các biện pháp ngăn chặn cháy rừng xuyên biên giới trong cuộc họp của 5 quốc gia trong khối tại Brunei vào tuần này.