Thủ tướng Timor-Leste Rui Maria de Araujo phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Lâm Khánh /TTXVN |
Phát biểu khai mạc hội nghị, Thủ tướng Timor-Leste Rui Maria de Araujo đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS 1982) trong việc bảo đảm an ninh, an toàn hàng hải, giải quyết hòa bình các tranh chấp hiện tại và đang nổi lên trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Ông Araujo cũng cho biết việc Chính phủ Timor-Leste tổ chức hội nghị trên đúng vào thời điểm kỷ niệm 20 năm thành lập Tòa Trọng tài quốc tế về luật biển (ITLOS) nhằm khẳng định sự đóng góp của nước này vào việc tuân thủ luật pháp quốc tế và tạo cơ sở cho việc đàm phán phân định, tạo lập quyền chủ quyền, đường ranh giới hàng hải ổn định, hòa bình với các nước trong khu vực.
Phát biểu tại hội nghị, thẩm phán Vladimir Golitsyn, Chủ tịch ITLOS, nhấn mạnh vai trò của ITLOS trong giải quyết các tranh chấp quốc tế trên biển đồng thời khuyến khích các nước giải quyết tranh chấp trên biển thông qua các biện pháp ngoại giao và tài phán.
Cũng tại hội nghị, các đại biểu cho rằng thời gian qua công ước luật biển đóng vai trò rất quan trọng trong việc giải quyết tranh chấp trên biển giữa các quốc gia, đồng thời nhất trí rằng các nước cần thể hiện trách nhiệm tuân thủ và áp dụng luật pháp quốc tế để đạt được giải pháp lâu dài và toàn diện về các tranh chấp trên biển.
Các đại biểu cũng thảo luận nhiều khía cạnh liên quan đến giải thích, áp dụng UNCLOS 1982 cũng như chia sẻ kinh nghiệm xử lý các tranh chấp, đàm phán phân định đường biên giới trên biển giữa các nước.
Trả lời phỏng vấn báo chí bên lề hội nghị, Tiến sỹ Phan Duy Hảo, chuyên gia nghiên cứu cao cấp của Trung tâm Luật quốc tế thuộc Đại học Quốc gia Singapore cho biết UNCLOS 1982 là điều ước quốc tế quan trọng nhất về các vấn đề biển và đại dương, quy định các vấn đề cơ bản về quyền và nghĩa vụ của các quốc gia liên quan đến biển.
Hiện nay, có 167 quốc gia tham gia công ước và nhiều điều khoản trong công ước trở thành tập quán quốc tế. Theo công ước này, có nhiều biện pháp để giải quyết tranh chấp trong đó có đàm phán, hòa giải và giải quyết bằng tòa án và trọng tài. Đã có rất nhiều tranh chấp được giải quyết căn cứ theo công ước về luật biển.
Ở khu vực châu Á, có ít nhất 8 trường hợp tranh chấp được đệ trình đơn phương, dựa trên các cơ chế giải quyết của công ước và cuối cùng được giải quyết hòa bình và phù hợp với luật quốc tế, được các quốc gia liên quan thừa nhận và thực hiện.