Giới chuyên gia đau đầu giải mã lý do máy bay China Eastern rơi thẳng đứng

Cho đến nay, đó là tất cả những thông tin mà các bên nắm được về vụ tai nạn máy bay bất thường khiến 132 người thiệt mạng ngày 21/3. Đây là thảm họa hàng không tồi tệ nhất Trung Quốc trong hơn một thập kỷ qua.

Theo các nhà điều tra kỳ cựu và những hồ sơ tai nạn máy bay trước đó, trường hợp máy bay lao xuống từ độ cao hành trình đã từng xảy ra nhưng rất hiếm. 

John Cox, nhà tư vấn an toàn hàng không và là cựu phi công máy bay Boeing 737 nói: “Dữ liệu về vụ tai nạn này thật kỳ lạ. Hiếm có máy bay nào gặp nạn kiểu này”.

Các nhà điều tra sẽ tìm kiếm hai hộp đen của máy bay và những manh mối khác để xác định lý do tại sao nó lại bổ nhào đột ngột như vậy. Yếu tố này rất khác biệt so với những vụ tai nạn trước đó.

Họ sẽ xem xét điều kiện thời tiết mà chiếc máy bay gặp phải. Họ cũng tìm hiểu xem liệu phi công có thực hiện cuộc gọi cứu nạn nào không, hay có manh mối nào trong đống đổ nát cùng hồ sơ chi tiết của phi hành đoàn.

Chuyến bay mang số hiệu MU5735 đang ở độ cao 8,8km và cách điểm đến khoảng 160km, thì bắt đầu lao xuống với tốc độ lớn bất thường. Đáng chú ý, đây chính là thời điểm mà các phi công sẽ bắt đầu giảm dần độ cao để hạ cánh. 

Theo dữ liệu do trang web theo dõi hành trình bay Flightradar24 ghi lại, thay vì giảm dần độ cao vài trăm mét mỗi phút để hành khách không bị bất ngờ, chiếc Boeing 737 xấu số lại rơi với vận tốc 9km/phút trong vòng vài giây. 

Nhìn chung, nó đã rơi tự do 8km trong khoảng 1 phút 35 giây. Quá trình rơi thẳng đứng của máy bay dường như bị chững lại trong khoảng 10 giây rồi nó lại bay lên trong một thời gian chóng vánh, sau đó lại tiếp tục lao xuống, tạo thêm một tình huống bất thường cho vụ tai nạn. 

Ông Jeff Guzzetti, cựu giám đốc điều tra tai nạn của Cục Hàng không Liên bang Mỹ cũng nhận xét tình huống này thật kỳ lạ. 

Mặc dù cảnh báo rằng dữ liệu của Flightradar24 mới chỉ là thông tin sơ bộ, hai chuyên gia Guzzetti và Cox cho rằng đường bay tương đối thẳng của máy bay cùng việc bộ phát đáp vẫn đang phát sóng cho thấy nó đã không bị đánh bom khủng bố.

Một đoạn clip trích từ máy quay an ninh cho thấy cảnh tượng chiếc máy bay trong những khoảnh khắc cuối cùng là đang lao thẳng xuống mặt đất. Trang tin The Paper của Trung Quốc cho biết đã xác minh rằng đoạn video này được quay bởi một công ty khai khoáng ở gần nơi máy bay rơi. (Xem video dưới đây. Nguồn: Daily Mail)

Giới điều tra chỉ ra rằng trong lịch sử đã có những vụ máy bay đột ngột rơi từ độ cao hành trình, nhưng chúng đều có những điểm khác biệt quan trọng.

Ví dụ, chuyến bay 447 của Air France gặp nạn ở Đại Tây Dương ngày 1/6/2009 đã rơi chậm hơn và thất thường hơn sau khi bộ phận cảm biến tốc độ bị đóng băng và phi công trở nên bối rối, theo báo cáo Cục Điều tra và Phân tích về An toàn Hàng không Dân dụng của Pháp. Tất cả 228 người trên chiếc Airbus SE A330 đều thiệt mạng.

Mặc dù lao xuống từ độ cao thấp hơn nhiều, một máy bay chở hàng của Atlas Air Worldwide Holdings đã bất ngờ lao xuống đầm lầy gần Houston (Mỹ) vào ngày 23/2/2019. Trong trường hợp đó, Ủy ban An toàn Giao thông Vận tải Quốc gia Mỹ (NSTB) cho rằng phi công phụ bị mất kiểm soát và hướng mũi máy bay xuống đất. Cú rơi của nó diễn ra trong khoảng thời gian ngắn hơn và chậm hơn so với vụ máy bay China Eastern.

Một vụ tai nạn tương tự từng xảy ra vào ngày 19/12/1997 khi phi công trên chiếc Silk Air 737-300 chở 104 người lao máy bay xuống một con sông ở Indonesia, giết chết toàn bộ người trên máy bay. Theo báo cáo điều tra, nó đã rơi với vận tốc 11,5km/phút. Nhiều khả năng, một phi công đã cố tình làm rơi chiếc máy bay đó. Hệ thống ghi dữ liệu chuyến bay và buồng lái của máy bay đã bị tắt một cách bí ẩn trong thời gian ngắn, vì vậy thông tin chi tiết về quỹ đạo đường bay không được lưu lại.

Benjamin Berman, cựu điều tra viên của NTSB, lập luận còn quá sớm để đưa ra kết luận về nguyên nhân dẫn đến vụ tai nạn cỉa China Eastern.

Ông cũng nhắc đến thông tin mà hai chuyên gia Cox và Guzzetti từng chỉ ra: máy bay Boeing 737-800, giống như những chiếc máy bay phản lực khác, được thiết kế để không bị lao chúi mũi. Điều đó đồng nghĩa với việc phi công có thể phải cố gắng hết sức để làm máy bay rơi đột ngột, hoặc một sự cố bất thường đã xảy ra. 

Cú rơi thẳng đứng này có thể khởi nguồn từ vô số nguyên nhân, chẳng hạn như một phi công bị đau tim và gục xuống cần điều khiển, cho đến lỗi động cơ dùng để nâng và hạ mũi máy bay. Nhưng các phi công lành nghề đều có thể khắc phục được những giả thuyết kể trên. 

Chiếc máy bay Boeing 737 của hãng hàng không China Eastern Airlines khởi hành từ thành phố Côn Minh (thủ phủ tỉnh Vân Nam) đến thành phố Quảng Châu (thủ phủ tỉnh Quảng Đông) đã mất liên lạc khi bay qua thành phố Ngô Châu thuộc tỉnh Quảng Tây. Vào thời điểm xảy ra tai nạn, trên máy bay có 132 người, bao gồm 123 hành khách và 9 thành viên phi hành đoàn. Toàn bộ người có mặt trên máy bay đều đã thiệt mạng.