Nhật báo "Wall Street Journal" (Mỹ) số ra ngày 16/5 nhận định Trung Quốc đang cố gắng biện minh cho các nỗ lực bảo vệ giàn khoan Hải Dương-981 (Haiyang Shiyou - 981) đặt trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.Tại cuộc họp báo trong chuyến công du Mỹ, Tổng Tham mưu trưởng quân đội Trung Quốc Phòng Phong Huy nói rằng giàn khoan nằm hoàn toàn trong lãnh hải của Trung Quốc vì nó nằm trong khu vực 12 hải lý tính từ một trong số các đảo thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam mà Trung Quốc đang kiểm soát trái phép.
Giàn khoan của Trung Quốc hạ đặt trái phép trên vùng biển của Việt Nam. |
Sau cuộc họp báo, các quan chức Mỹ đã phản đối tuyên bố của ông Phòng Phong Huy, và nói rằng giàn khoan nằm cách 17 hải lý so với điểm cực Nam của Hoàng Sa. Trong khi đó, tại cuộc họp báo ngày 16/5, một quan chức Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Ouyang Yujing, Cục trưởng Cục Biên giới và các vấn đề Hải dương Trung Quốc nói rằng giàn khoan nằm cách 17 hải lý tính từ điểm gần nhất của Hoàng Sa, và vì thế là một phần của vùng tiếp giáp lãnh hải của Trung Quốc, chứ không phải lãnh hải, theo luật quốc tế.
Báo "Wall Street Journal" dẫn Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) cho rằng một quốc gia có các quyền chủ quyền đối với lãnh hải (12 hải lý từ đường cơ sở) nhưng chỉ được phép thi hành sự kiểm soát cần thiết nhằm ngăn ngừa việc vi phạm các luật và quy định về hải quân, thuế khóa, nhập cư, vệ sinh trong vùng tiếp giáp lãnh hải. Tuy nhiên, các nguyên tắc đó không có việc khoan dầu.
Trước đó, từ ngày 2/5, Trung Quốc đã đưa giàn khoan nước sâu Hải Dương-981 vào sâu vào trong thềm lục địa của Việt Nam 80 hải lý, cách đảo Lý Sơn 119 hải lý, cách bờ biển Việt Nam 130 hải lý. Bắc Kinh hạ đặt giàn khoan này trái phép trong vùng biển Việt Nam để tiến hành khoan thăm dò và còn huy động khoảng 80 tàu đi cùng, tiến hành các hoạt động gây hấn, tấn công làm hư hại các tàu chấp pháp Việt Nam cũng như làm bị thương các thành viên lực lượng kiểm ngư Việt Nam.
TN