Với
sự ủng hộ của các nước thuộc nhóm G77 và Trung Quốc, Argentina sẽ trình
lên Liên hợp quốc (LHQ) một dự thảo nghị quyết về việc soạn thảo một
công ước quốc tế nhằm thiết lập một khuôn khổ pháp lý về tái cơ cấu nợ
chủ quyền.
Tại
cuộc họp báo chung tại thủ đô Buenos Aires ngày 29/8, Ngoại trưởng
Argentina Héctor Timerman và Bộ trưởng kinh tế Axel Kicillof cho biết,
hơn 130 nước thuộc nhóm G77 và Trung Quốc đã nhất trí trình LHQ văn kiện
trên trong tháng 9/2014, nhằm giải quyết “một cách công bằng” vấn đề tái cấu trúc nợ của các nước bị vỡ nợ.
Theo
dự thảo nghị quyết, khi một nước tái cơ cấu nợ của mình, nếu được 2/3
chủ trái phiếu đồng ý, thì 1/3 số trái chủ còn lại cũng phải chấp nhận
các điều kiện tái cơ cấu nợ mà số đông đã chấp nhận.
Sau
khi vỡ nợ khoảng 100 tỷ USD cuối năm 2001, bị coi là vụ vỡ nợ lớn nhất
thế giới, Argentina đã triển khai hai đợt tái cơ cấu nợ vào các năm 2005
và 2010. Những người chủ của 92,4% số trái phiếu đồng ý đáo nợ và nhận
không đầy đủ giá trị mặt của trái phiếu.
Trong
số các chủ của 7,6% số trái phiếu còn lại, có một số quỹ đầu tư đầu cơ,
đứng đầu là NML Capital và Aurelius Capital Management, đã kiện
Argentina tại tòa án ở New York và thắng kiện đòi Buenos Aires thanh
toán trái phiếu nợ theo giá mặt, cùng tiền lãi và tiền phạt, tổng cộng
khoảng 1,5 tỷ USD.
Các
quỹ đầu cơ này bị gọi là những quỹ “kền kền”, vì mua trái phiếu của các
nước gặp khó khăn kinh tế với giá rẻ mạt so với giá trị mặt tại thị
trường thứ cấp, sau đó từ chối tham gia tái cơ cấu nợ và thông qua kiện
tụng tại tòa án đòi được thanh toán trái phiếu theo đúng mệnh giá, cùng
tiền lãi và tiền phạt.
Mới
đây, Thẩm phán Mỹ Thomas Griesa, đã phong tỏa 539 triệu USD được Buenos
Aires chuyển vào tài khoản của ngân hàng Bank of New York Mellon từ
cuối tháng 6 để thanh toán cho các trái chủ đã chấp nhận đáo nợ. Theo
ông Griesa, Argentina phải trả toàn bộ tiền nợ cho các quỹ đầu cơ mới
được phép trả nợ cho các chủ trái phiếu đã đồng ý tái cơ cấu nợ.
Argentina
không thể thực hiện phán quyết này, vì nếu chấp nhận thanh toán nợ cho
các “quỹ kền kền” theo đúng mệnh giá trái phiếu, Buenos Aires sẽ đối mặt
với nguy cơ bị các chủ trái phiếu không tham gia tái cơ cấu nợ và các
chủ đã chấp nhận đáo nợ kiện yêu cầu cũng được hưởng ưu đãi tương tự.
Trong trường hợp này, Argentina sẽ phải trả một số tiền khổng lồ có
chuyên gia ước tính có thể lên tới 250 tỷ USD.
Trước
tình trạng trên, chính phủ Argentina đã trình và Quốc hội nước này đang
thảo luận một dự luật nhằm bảo đảm cho các chủ trái phiếu đã tham gia
tái cơ cấu nợ có thể nhận tiền trả nợ tại Argentina.
Năm
2012, một chiếc tầu chiến của Argentina bị bắt giữ theo lệnh của tòa án
Ghana để ép Buenos Aires thanh toán cho chính quỹ đầu tư đầu cơ NML
Capital khoảng 300 triệu USD trái phiếu nợ.
Argentina
đã kiện vụ bắt nợ này lên Tòa án quốc tế về luật biển tại thành phố
Hamburg (Đức) và tòa đã ra phán quyết yêu cầu Ghana thả tầu "vô điều
kiện và ngay lập tức", vì theo Công ước của LHQ về luật biển năm 1982,
tầu chiến được hưởng quy chế miễn trừ chủ quyền.
Với
việc khởi xướng thảo luận tại LHQ một công ước về tái cơ cấu nợ chủ
quyền, Argentina muốn có một khuôn khổ pháp lý để giải quyết những vụ
việc như vụ Buenos Aires đang phải đối đầu./.
Quang Sơn
(Phóng viên TTXVN tại Argentina)