Theo hãng tin Reuters ngày 19/11, thông tin trên do một quan chức Ukraine tiết lộ. Đây là lần đầu tiên có một quốc gia yêu cầu bồi thường vì mức tăng khí thải trong chiến sự, bao gồm khí thải từ nhiên liệu hóa thạch, xi măng và thép dùng trong chiến sự cùng việc cây cối bị thiêu rụi do hỏa hoạn.
Video cảnh tàn phá do chiến sự ở Ukraine (Nguồn: Reuters):
Ông Pavlo Kartashov, Thứ trưởng Kinh tế, Môi trường và Nông nghiệp của Ukraine, nói: "Rất nhiều thiệt hại xảy ra với nguồn nước, đất đai và rừng".
Một thành viên phái đoàn Nga tại Hội nghị các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP30) ở Brazil từ chối bình luận.
Chuyên gia Hà Lan về tính toán carbon, ông Lennard de Klerk, ước tính cuộc xung đột ở Ukraine đã tạo ra khoảng 237 triệu tấn khí thải CO2 quy đổi kể từ khi chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga bắt đầu vào tháng 2/2022. Con số này gần tương đương lượng khí thải hằng năm của Ireland, Bỉ và Áo cộng lại.
Ông De Klerk nói rằng ông hỗ trợ Ukraine tính toán mức thiệt hại dựa trên một nghiên cứu năm 2022 đăng trên tạp chí Nature, trong đó ước tính chi phí xã hội của carbon vào khoảng 185 USD mỗi tấn. Chi phí này là mức thiệt hại xã hội do CO2 gây ra .
Ông cho biết Ukraine đang chuẩn bị nộp yêu cầu bồi thường thông qua một cơ chế mới do Hội đồng châu Âu thiết lập, vốn đã nhận khoảng 70.000 yêu cầu của người dân Ukraine về thiệt hại trong chiến sự.
Tất cả các yêu cầu bồi thường này, gồm cả yêu cầu của các pháp nhân như doanh nghiệp, sẽ được một ủy ban giải quyết yêu cầu xem xét.
Hiện chưa rõ nguồn chi trả bồi thường sẽ đến từ đâu. Ông De Klerk cho rằng hàng tỷ USD tài sản Nga đang bị đóng băng có thể được sử dụng để chi trả các yêu cầu bồi thường này.
Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Trong diễn biến liên quan, theo trang tin châu Âu euronews.com, một kế hoạch nhằm sử dụng tài sản bị phong tỏa của Nga để cấp khoản vay 140 tỷ euro cho Ukraine đang bị các nhà lãnh đạo EU trì hoãn, mặc dù Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết nước này cần khoản tiền đó vào đầu năm 2026. Tình hình ngày càng cấp bách khi cuộc chiến ở Ukraine chưa có hồi kết và chi phí ngày càng tăng.
EU không muốn người đóng thuế phải trả giá cho cuộc xung đột Nga - Ukraine, khiến việc sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga trở thành lựa chọn gần như bắt buộc. Tuy nhiên, kế hoạch này đang vấp phải những rào cản pháp lý và chính trị lớn, chủ yếu xoay quanh việc chia sẻ rủi ro và nguy cơ Nga trả đũa.
Khoản vay bồi thường có nguồn gốc từ các lệnh trừng phạt chưa từng có mà EU cùng các thành viên Nhóm G7 áp dụng đối với Điện Kremlin vào đầu năm 2022. Đối với EU, điều này đồng nghĩa với việc tạo ra đòn bẩy kinh tế và chính trị trị giá 210 tỷ euro đối với Nga, vì phần lớn tài sản được nắm giữ tại Euroclear, một trung tâm lưu ký chứng khoán tại Brussels. Các tài sản tại Euroclear tạo ra lợi nhuận bất ngờ hàng năm từ 2,5 tỷ đến 3 tỷ euro cho chính phủ Bỉ, nơi Euroclear là đơn vị quản lý, và hiện đang là tâm điểm của các cuộc đàm phán.
Năm 2024, sau nhiều tháng tranh luận nội bộ, EU đã bắt đầu sử dụng nguồn thu này để hỗ trợ các nhu cầu tài chính và quân sự của Ukraine. Những nỗ lực này sau đó đã được hợp nhất thành một khoản vay lớn hơn trong G7 trị giá 45 tỷ euro.