Ảnh minh hoạ - Reuters
Theo các chuyên gia tại Đại học Padua (Italy), COVID-19 là một trong những dịch bệnh lây truyền do virus chết chóc nhất xảy ra trong hơn một thế kỷ qua. Nhóm chuyên gia này đã nghiên cứu sự lây lan của dịch bệnh trên khắp thế giới trong hơn 400 năm qua để dự đoán nguy cơ của tương lai.
Và theo tờ Daily Mail, họ nhận ra rằng, về mặt thống kê, các đại dịch cực đoan không hề hiếm gặp như giả định trước đó mà lại đang trở nên thường xuyên hơn. Đáng chú ý, một đại dịch quy mô toàn cầu tiếp theo có thể xảy ra vào năm 2080.
Các nhà nghiên cứu Italy chỉ ra khả năng xảy ra đại dịch có tác động lớn như COVID-19 là khoảng 2% trong bất kỳ năm nào. Điều này có nghĩa là một người sinh năm 2000 sẽ có khoảng 38% cơ hội chứng kiến đại dịch COVID-19 và một đại dịch kinh hoàng khác vào sinh nhật lần thứ 60 của họ.
Họ không tìm hiểu kỹ nguyên nhân đứng đằng sau nguy cơ ngày càng cao trên, nhưng đưa ra phán đoán là do sự gia tăng dân số, sự thay đổi trong hệ thống thực phẩm, suy thoái môi trường và sự tiếp xúc thường xuyên hơn giữa con người và động vật chứa mầm bệnh.
Tác giả nghiên cứu Marco Marani cùng đồng nghiệp đã sử dụng các phương pháp thống kê mới để đo lường quy mô và tần suất bùng phát dịch bệnh mà không cần can thiệp y tế ngay lập tức. Phân tích của họ bao gồm bệnh dịch hạch, bệnh đậu mùa, bệnh tả, bệnh sốt phát ban và hàng loạt các loại virus cúm mới trong bốn thế kỷ qua.
Kết quả, họ đã tìm thấy sự thay đổi đáng kể về tỷ lệ đại dịch đã xảy ra trong quá khứ, đồng thời rút ra được các mô hình về tần suất bùng phát, cho phép dự đoán khả năng các sự kiện có quy mô tương tự sẽ lại xảy ra.
Đồng tác giả William Pan ở Đại học Duke cho biết: “Điều quan trọng nhất cần rút ra là các đại dịch lớn như COVID-19 và cúm Tây Ban Nha có khả năng xảy ra tương đối cao. Việc hiểu rõ đại dịch là không quá hiếm gặp sẽ nâng cao các nỗ lực ngăn chặn và kiểm soát chúng trong tương lai”.
Về đại dịch làm chết người nhất trong lịch sử hiện đại, dịch cúm Tây Ban Nha -với hơn 30 triệu người tử vong từ năm 1918 đến năm 1920 – có nguy cơ lặp lại một sự kiện tương tự với tỷ lệ từ 0,3% đến 1,9% sau mỗi năm. Nói theo cách khác, một đại dịch ở quy mô cực lớn như vậy sẽ xảy ra trong vòng 400 năm tới.
Họ cũng xem xét tỷ lệ các mầm bệnh mới như virus SARS-CoV-2 đã phát tán trong quần thể người trong 50 năm qua và nhận thấy nguy cơ bùng phát dịch bệnh mới sẽ tăng lên gấp ba lần trong vài thập kỷ tới.
Với yếu tố nguy cơ tăng lên như vậy, nhóm của ông Marani dự báo chúng ta sẽ lại chứng kiến một dịch bệnh lớn tương tự như COVID-19 trong vòng 59 - 60 năm nữa. Về khả năng xảy ra một “siêu đại dịch” có thể xoá sổ toàn bộ sự sống con người, nó có thể bùng nổ trong vòng 12.000 năm tiếp theo.