Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: Sputnik
Đài RT vừa đăng tải bài bình luận về thông báo thay đổi học thuyết hạt nhân của Tổng thống Nga Putin, từ tác giả Dmitry Suslov, thành viên Hội đồng Chính sách Đối ngoại và Quốc phòng Nga, phó giám đốc Kinh tế Thế giới và Chính trị Quốc tế tại Trường Kinh tế Cao cấp Moskva và chuyên gia của Câu lạc bộ Valdai.
Theo ông Suslov, việc cập nhật học thuyết hạt nhân của Nga chắc chắn không phải là một bước đi tự phát. Lẽ ra việc này đã phải diễn ra từ lâu và có liên quan đến thực tế là mức độ răn đe hạt nhân hiện tại đã được chứng minh là không đủ. Đặc biệt là khi nó không ngăn được phương Tây tiến hành một cuộc chiến tranh hỗn hợp chống lại nước Nga.
Cho đến gần đây, mong muốn gây ra một thất bại chiến lược cho Moskva được coi là điên rồ và không thể, vì Nga là một siêu cường hạt nhân. Nhưng theo ông Suslov, hóa ra một số người ở phương Tây lại coi trọng điều đó. Đó là lý do tại sao mức độ răn đe hạt nhân hiện tại tỏ ra không đủ trước sự tham gia ngày càng tăng của khối do Mỹ lãnh đạo trong cuộc xung đột chống lại Nga, nay đang chuyển thành các cuộc thảo luận về các cuộc tấn công bằng tên lửa tầm xa của phương Tây vào sâu trong lãnh thổ Nga.
Về vấn đề này, ông Suslov cho rằng, việc hạ thấp ngưỡng sử dụng vũ khí nguyên tử và mở rộng số lượng các tình huống mà Moskva cho phép thực hiện hành động này lẽ ra phải được đưa ra từ lâu. Cách diễn đạt ở phiên bản trước của học thuyết, trong đó nêu rằng việc sử dụng vũ khí hạt nhân trong một cuộc xung đột phi hạt nhân chỉ có thể xảy ra trong trường hợp đe dọa đến sự tồn tại của Nga với tư cách là một quốc gia, nay không còn phù hợp với thực tế toàn cầu. Bây giờ ngưỡng này đã được hạ thấp và việc sử dụng vũ khí hạt nhân trong một cuộc xung đột phi hạt nhân là có thể xảy ra trong trường hợp có mối đe dọa nghiêm trọng đến chủ quyền quốc gia.
Như vậy, “ranh giới đỏ” hiện nay không phải là sự tồn vong của nhà nước Nga, mà là các mối đe dọa nghiêm trọng đến chủ quyền của quốc gia.
Đó là lý do tại sao việc sử dụng vũ khí hạt nhân hiện được phép chống lại cả một quốc gia phi hạt nhân có hành động xâm lược và các quốc gia hạt nhân ủng hộ quốc gia đó. Theo ông Suslov, đây là phản ứng trước cuộc chiến tranh ủy nhiệm đang diễn ra chống lại Nga và đang ngày càng trở nên dữ dội hơn.
Về thông báo công khai của Tổng thống Putin về thay đổi học thuyết hạt nhân, ông Suslov cho rằng, điều này liên quan đến cuộc thảo luận của phương Tây về việc sử dụng tên lửa tầm xa tấn công vào sâu trong lãnh thổ Nga. Moskva thực sự tin rằng một bước đi như vậy đồng nghĩa là chuyển sang chiến tranh trực tiếp và để truyền tải thông điệp này, tổng thống đã quyết định công bố một số thay đổi và biểu hiện cụ thể về việc hạ ngưỡng hạt nhân, ngay lúc này, để cho phương Tây thấy rằng rủi ro đối với hành động của họ đang gia tăng. Và họ cần hiểu rằng việc tham gia vào một cuộc chiến tranh trực tiếp chống lại nước Nga sẽ tồi tệ hơn nhiều đối với họ so thất bại của Ukraine trên chiến trường.
Đối với phản ứng của các bên không liên quan đến cuộc xung đột của Nga với phương Tây, ông Suslov đánh giá rằng, Trung Quốc, mặc dù có lập trường công khai về việc không được phép sử dụng vũ khí hạt nhân, nhu cầu phi hạt nhân hóa và gần như cấm bom nguyên tử, nhưng họ hiểu được tình hình mà Nga đang gặp phải. Bắc Kinh cũng hiểu được nhu cầu tăng cường răn đe, mặc dù nước này tuyên bố học thuyết không sử dụng vũ khí hạt nhân trước.
Điều này có nghĩa là Nga phải tăng cường về mặt chất lượng quan hệ với các quốc gia thân thiện về chính sách hạt nhân và thuyết phục các đối tác rằng việc hạ thấp ngưỡng sử dụng vũ khí hạt nhân là nhằm mục đích loại bỏ việc sử dụng chúng hoặc ít nhất là giảm nguy cơ xảy ra bước đi như vậy. Ông Susluv cho rằng, phần lớn các quốc gia, phần lớn thế giới, sẽ hiểu điều này.
Vị chuyên gia Nga cũng bình luận rằng, những lời kêu gọi gần đây của Washington về việc nối lại đàm phán về hiệp ước START chính xác là để giúp họ dễ dàng tiến hành một cuộc chiến tranh hỗn hợp chống lại Nga, và thậm chí là để giúp người Mỹ dễ dàng tham gia vào một cuộc chiến tranh trực tiếp chống lại Nga. Washington muốn loại bỏ vấn đề này khỏi bức tranh và giả vờ rằng không có mối liên hệ nào giữa vũ khí nguyên tử và cuộc chiến ủy nhiệm mà họ đang tiến hành. Để đạt được mục đích này, họ muốn kéo Nga vào các cuộc đàm phán về vũ khí hạt nhân.
Theo ông, đó là lý do tại sao Nga hiện đang từ chối các cuộc đàm phán này, bởi vì trước tiên Mỹ phải ngừng tìm cách gây ra thất bại chiến lược cho Moskva. Chỉ khi đó, Nga mới có thể quay lại đối thoại về sự ổn định chiến lược. Điều này hoàn toàn đúng, bởi vì mối liên hệ giữa vũ khí hạt nhân và phi hạt nhân luôn tồn tại. Kể từ lần đầu tiên Washington sử dụng bom nguyên tử vào năm 1945, mục đích của công cụ này là đảm bảo ưu thế trong chiến tranh thông thường và sau đó là chiến tranh hạt nhân.