Giao thông miền núi thuận lợi nhờ vốn bảo trì đường bộ

Xóa hàng loạt "điểm đen"

Từ năm 2017-2021, các tỉnh miền núi phía Bắc như Cao Bằng, Lạng Sơn, Lai Châu... đã xử lý dứt điểm gần 50 "điểm đen" mất an toàn giao thông (ATGT) trên các tuyến quốc lộ (QL), với kinh phí hàng trăm tỷ đồng từ nguồn Quỹ Bảo trì đường bộ, tạo điều kiện cho phương tiện lưu thông thuận lợi.

Tỉnh Lạng Sơn được TCĐBVN ủy quyền quản lý 6 đoạn tuyến QL dài 459,2 km, gồm: QL1B từ Km0 - Km100+700; QL4A từ Km0 - Km66; QL4B từ Km0 - Km80; QL279 từ Km143 - Km229; QL31 từ Km101 - Km162, QL3B từ Km0 - Km61+700 hay tỉnh Cao Bằng quản lý 5 tuyến QL dài 547 km, gồm: QL4A từ Km66 - Km348; QL34 từ Km73 - Km266; QL34B từ Km0 - Km65; QL4C từ Km200 - Km217, Đường Hồ Chí Minh từ Km0 - Km45 tuyến chính, Km0 - Km7 tuyến nhánh Đôn Chương - Sóc Hà...

Các tuyến QL này đều là đường giao thông huyết mạch kết nối Hà Nội với các tỉnh Bắc Ninh, Thái Nguyên, Bắc Kạn, Cao Bằng, Lạng Sơn và các cửa khẩu quốc tế; có nhiều đoạn đèo dốc, núi cao vực sâu, mặt đường nhỏ (5,5 - 6 m), quanh co, độ dốc lớn. Do đã đưa vào khai thác từ hàng chục năm nay, nên đã xuống cấp, thường xuyên xuất hiện các điểm sụt lún, ngập úng, khuất tầm nhìn, điểm tiềm ẩn nguy cơ mất ATGT và đã có hàng loạt các vụ tai nạn giao thông (TNGT) đáng tiếc xảy ra hàng năm, gây bức xúc dư luận, trở thành những "điểm đen" giao thông. 

Để xóa các điểm đen này, TCĐBVN đã dành nguồn vốn từ 400 - 500 tỷ đồng bố trí cho các địa phương thảm nhựa, nắn đường cong mặt đường, xây dựng dốc cứu nạn, lắp đặt hộ lan tôn sóng hoặc lốp cao su, thay thế biển báo hiệu, điều chỉnh thiết bị ATGT, tán đinh phản quang, sơn đường, trồng cây xanh... Nhờ vậy, đến cuối năm 2021, gần 50 điểm đen cần sửa chữa gấp tại các vị trí như: Đoạn Km33+300 (từ cầu Đa Phúc) đến Km344+436 (cửa khẩu Tà Lùng, trên tuyến QL3 mới Hà Nội – Thái Nguyên đoạn Km0+00 - Km69+158, đoạn Km144+500 - Km183 trên QL 279... đã được khắc phục hoàn toàn.

Tổng cục trưởng TCĐBVN Nguyễn Văn Huyện cho biết, việc xóa các điểm đen góp phần đảm bảo ATGT cho người và phương tiện, kéo giảm TNGT. Tuy nhiên, ý thức tự giác chấp hành nghiêm Luật Giao thông đường bộ của người tham gia giao thông giữ vai trò quyết định. TCĐBVN đang tiếp tục xây dựng và triển khai giải pháp nâng cao ATGT cho các tuyến đường, chú trọng vào các đoạn đèo dốc trọng điểm trên các QL qua các tỉnh Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ.

Nghị quyết 134 Quốc hội khóa XIV yêu cầu Chính phủ sớm ban hành Chiến lược quốc gia về bảo đảm trật tự, ATGT đường bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Giai đoạn 2021 - 2025 tập trung xử lý điểm đen, điểm tiềm ẩn TNGT, góp phần kéo giảm số vụ, số người chết, bị thương do TNGT.

Giao thông miền núi ngày càng thuận lợi

Từ năm 2013, Quỹ Bảo trì đường bộ được thành lập theo Luật Giao thông đường bộ năm 2008 và Nghị định số 18/2012. Từ nguồn vốn này, hàng năm, các địa phương miền núi có thêm điều kiện để sửa chữa kịp thời hư hỏng; nâng cấp, cải tạo, cứng hóa các tuyến đường, đảm bảo giao thông đi lại thuận lợi, an toàn, kéo giảm TNGT và góp phần duy trì tình trạng kỹ thuật, nâng cao tuổi thọ và khả năng khai thác của hệ thống hạ tầng giao thông.

Thống kê của TCĐBVN cho biết, trước khi thành lập Quỹ, năm 2012, hệ thống đường bộ Việt Nam có tổng chiều dài gần 280.000 km. Trong đó, hàng chục nghìn km quá hạn, chưa được đầu tư do thiếu vốn. Nhiều tuyến đường đường hẹp, bán kính đường cong nhỏ, mặt đường không êm thuận, số lượng cầu yếu, tải trọng thấp, chưa đồng bộ với cấp đường còn nhiều. Khi Quỹ Bảo trì đường bộ đi vào hoạt động, ngân sách Trung ương và ngân sách các địa phương được chia sẻ khó khăn, giảm gánh nặng cho ngân sách trong việc cân đối bảo trì.

Theo ông Lê Hồng Điệp, Vụ trưởng Vụ Bảo trì (TCĐBVN), từ nguồn vốn của Quỹ, TCĐBVN đến nay đã sửa chữa trên gần 77.000 m2 mặt đường; khắc phục trên 1.000 cây cầu yếu, xử lý trên 600 điểm đen, điểm mất ATGT; bổ sung, thay thế trên 13.000 biển báo hiệu đường bộ; sửa chữa cải tạo 137.000 m cống và 1.372.410 m rãnh thoát nước; gia cố lề, mở rộng hơn 1.000 km mặt đường 3,5 - 5 m thành mặt đường đường lớn hơn 5,5 m.

Tuy nhiên, hệ thống giao thông ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo hiện vẫn còn nhiều khó khăn; cả nước còn 13 xã chưa có đường ô tô đi đến trụ sở UBND xã; 101 xã có đường ô tô đến trụ sở UBND xã nhưng không đi lại được 4 mùa; nhiều xã đường đến trụ sở UBND chưa được cứng hóa lớp mặt, nên việc đi lại còn khó khăn, nhất là trong mùa mưa lũ. Nguyên nhân là do các địa phương có địa hình khó khăn, nguồn lực của Nhà nước đầu tư và bảo trì hạ tầng giao thông chưa đáp ứng nhu cầu.

"Giai đoạn 2021 - 2025, Bộ GTVT đưa ra mục tiêu có trên 85% số xã đạt tiêu chí chuẩn về giao thông theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ; hoàn thành việc xây dựng đường ô tô từ huyện đến trung tâm 13 xã còn lại; nâng tỷ lệ cứng hóa đường huyện đạt trên 90%, các loại đường từ đường xã trở xuống đạt trên 85% trên cả nước. Bên cạnh nguồn vốn Quỹ Bảo trì đường bộ đã được hòa vào ngân sách Nhà nước, Bộ GTVT sẽ tiếp tục ưu tiên nguồn vốn trong nước và kêu gọi nguồn vốn ODA để đầu tư, tài trợ các địa phương trong quản lý, đầu tư phát triển giao thông nông thôn, miền núi", ông Lê Hồng Điệp cho hay.