Đúng như dự báo của các chuyên gia kinh tế, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) cả nước tháng 1/2013 đã tăng 1,25% so với tháng 12/2012, cao hơn mức tăng 1% của tháng 1/2012 nhưng lại thấp hơn mức tăng 1,74% của tháng 1/2011 và mức 1,36% của tháng 1/2010.
Số liệu được Tổng cục Thống kê (TCTK) công bố ngày 24/1 cho thấy: CPI tháng 1 đã tăng 7,07% so với cùng kỳ 2012.
CPI tháng 1 tăng ở 10/11 nhóm trong rổ hàng hóa chung với mức tăng từ 0,03 - 7,4%; trong đó tăng cao nhất là nhóm thuốc và dịch vụ y tế, tăng thấp nhất là nhóm giao thông. Riêng nhóm bưu chính viễn thông giảm 0,05%.
Theo Vụ trưởng Vụ Giá TCTK Nguyễn Đức Thắng, CPI tháng 1 tăng chủ yếu là do hàng chục tỉnh, thành trong cả nước tiếp tục tăng giá viện phí và dịch vụ y tế như lộ trình mà ngành y tế đã công bố trong năm 2012 khiến cho giá dịch vụ y tế tăng tới 9,5%. Với việc điều chỉnh đồng loạt này, nhóm y tế đã đóng góp 0,44% vào mức tăng CPI chung.
Tuy nhiên, điều lo ngại nhất mà các chuyên gia kinh tế cảnh báo lại không xảy ra khi nhóm chiếm tỷ trọng cao nhất trong rổ hàng hóa chung là hàng ăn và dịch vụ ăn uống - nhóm hàng thiết yếu thường tăng giá rất mạnh trong tháng chuẩn bị Tết Nguyên đán lại chỉ tăng 1,34%; trong đó, lương thực tăng 0,15%, thực phẩm tăng 1,96%, ăn uống ngoài gia đình tăng 0,6%.
Hiện nguồn cung về lương thực ổn định nhưng chỉ số giá lương thực vẫn tăng là do nhu cầu của người dân cũng như của các doanh nghiệp chế biến hàng Tết tăng, đặc biệt giá gạo tẻ ngon tăng mạnh. Tháng 1 cũng là tháng giáp Tết Nguyên đán nên giá các loại thực phẩm đều tăng mạnh: Thịt lợn tăng 2,42%, gia cầm tươi sống tăng 5,25%. Trong năm 2012, giá giống gia cầm tăng và thức ăn chăn nuôi tăng trong khi gà nhập lậu giá cực rẻ lại lũng đoạn thị trường khiến người chăn nuôi bỏ đàn. Vì vậy, khi nguồn cung gà nuôi khan hiếm trong khi gà nhập lậu những tháng gần đây đã bị lực lượng chức năng chặn đứng thì tất yếu giá gà phải tăng cao, nhất là khi nhu cầu tiêu dùng loại thực phẩm này trong dịp giáp Tết rất lớn, ông Thắng cho biết.
Cũng trong tháng giáp Tết Nguyên đán này, giá thủy hải sản đã tăng 1,55% do nhu cầu chế biến cuối năm tăng cùng với chi phí vận chuyển tăng; giá rau xanh tăng 2,59% do trong tháng miền Bắc rét hại rét đậm, ảnh hưởng đến sản lượng các loại rau nên giá rau tươi của các tỉnh miền Bắc tăng rất mạnh, trong khi các tỉnh miền Nam giá rau xanh lại giảm nhẹ do sản lượng khá dồi dào.
Các nhóm hàng hóa thường có sức tiêu dùng mạnh gồm: May mặc, mũ nón và giày dép chỉ tăng 1,3%; đồ uống và thuốc lá tăng 0,42%; hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,74%.
Một điểm đáng chú ý nữa là mặc dù giá điện đã được điều chỉnh tăng từ ngày 22/12/2012 nhưng tác động của việc tăng giá điện là không lớn bởi cả nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng chỉ tăng 0,36%.
Theo Tổng cục Thống kê, để góp phần kiềm chế việc tăng giá tiêu dùng trong tháng 2 - tháng Tết Nguyên đán, Chính phủ và các bộ, ngành liên quan cần tiếp tục có các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp và các địa phương đảm bảo dự trữ lượng hàng thực phẩm cần thiết, tránh hiện tượng cung không đáp ứng cầu gây sốt giá cục bộ.
Nguyễn Kim Anh