Thưa ông, ông đánh giá thế nào về ứng dụng Sổ tay đảng viên điện tử tại Hà Nội trong chuyển đổi số công tác Đảng hiện nay, thưa ông?
Hà Nội là Thủ đô, tập trung hạ tầng và nhân lực về khoa học, công nghệ. Trước đây, Hà Nội đi đầu cả nước về ứng dụng công nghệ thông tin, kể cả trong nhận thức cũng như trong hành động.
Tiến sĩ Nguyễn Nhật Quang, Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ Vinasa.
Giai đoạn hiện nay, Hà Nội đang rất quyết tâm chuyển đổi số, cũng như xây dựng đô thị thông minh. Tất nhiên, quá trình chuyển đổi số với Hà Nội sẽ khó khăn hơn. Cấp lãnh đạo thành phố rất quyết tâm, nhưng để triển khai xuống cơ sở là cả một khoảng cách.
Từ Nghị quyết 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 đến Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 17/11/2022 Hội nghị lần thứ Sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Đảng đã khẳng định: Chuyển đổi số là phương thức mới, hiệu quả để đẩy nhanh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Hội nghị Ban chấp hành Trung ương 5 trong Nghị quyết 21 nêu rõ ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý cán bộ đảng viên, sinh hoạt Đảng.
Việc ứng dụng Sổ tay đảng viên điện tử của Hà Nội là bước đi mạnh dạn trong ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý đảng viên, sinh hoạt Đảng. Nhất là đây là Đảng bộ có đông đảng viên như Hà Nội và đa dạng từ đảng viên khu dân cư đến đảng viên khối cơ quan, doanh nghiệp. Trong đó, với chi/ Đảng bộ dân cư có đặc trưng hầu hết là đảng viên cao tuổi nên việc ứng dụng công nghệ mới với những tính năng hỗ trợ sẽ mang lại những tiện ích hơn.
Hiện nay, phần lớn đảng viên khu dân cư có tuổi cao, theo ông ứng dụng Sổ tay đảng viên đện tử cần phải có những tính năng nào cho phù hợp, thưa ông?
Việc sử dụng app trên điện thoại thông minh liên lạc là bình thường trong đời sống hiện đại. Đúng là Hà Nội có đặc trưng nhiều chi bộ đảng có đông đảng viên về hưu cao tuổi là khó khăn, nhưng không phải là rào cản. Trên thực tế, người có tuổi hiện vẫn dùng công nghệ thông tin, khi công nghệ đó mang lại sự thuận tiện.
Bên cạnh đó, đảng viên khu đô thị như Hà Nội có trình độ dân trí cao và nếu có những phần mềm được thiết kế tương thích, hợp lý thì những đảng viên cao tuổi vẫn dùng.
Do đó, nếu chúng ta tiếp cận những phần mềm (app) như những phần mềm công vụ với nhiều chức năng phức tạp, nhiều dữ liệu chưa được liên thông mà vẫn phải dùng bản giấy hỗ trợ khi triển khai rất khó khăn. Tôi cho rằng nếu phần mềm quá phức tạp không đúng với tính chất kết nối đảng viên trong khu dân cư. Do đó, với đặc trưng là nhiều đảng viên hưu trí, phần mềm (app) Sổ tay đảng viên điện tử thiết kế cho dễ sử dụng, ổn định, tin cậy, thậm chí như một “trợ lý ảo”.
Việc ứng dụng công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, chatbot… giờ đây với giới công nghệ rất dễ làm và thông dụng. Do đó, việc ứng dụng đưa văn bản text sang âm thanh trở nên dễ dàng.
Dù đã có các ứng dụng rất tiện lợi, nhưng theo ông vì sao vẫn phải sử dụng Sổ tay đảng viên điện tử?
Dữ liệu có vai trò rất quan trọng. Bản chất của vấn đề khi dùng các phần mềm là dữ liệu nằm ở đâu. Dùng app “công cộng” tiện lợi thật nhưng dữ liệu sẽ do đơn vị phát triển nền tảng đó nắm giữ và không ít nền tảng do các doanh nghiệp nước ngoài làm chủ, đơn cử như facebook.
Do đó, với những quy định riêng, công tác Đảng cũng vậy, vẫn phải có ứng dụng riêng như Sổ tay đảng viên điện tử để dữ liệu nằm tại Việt Nam, chứ không thể sử dụng ứng dụng cộng cộng. Tuy nhiên, tinh tiện ích của những phần ứng dụng công cộng đang phổ biến là những tính năng cần được học tập khi triển khai tại Sổ tay đảng viên điện tử.
Bên cạnh chi bộ đảng dân cư, còn có Đảng bộ doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức. Họ cũng luân chuyển công tác và sinh hoạt tới các đơn vị khác. Theo phản ánh, việc chuyển sinh hoạt đảng ra đơn vị ngoài Đảng bộ Hà Nội vẫn phải làm thủ công vì chưa liên thông dữ liệu. Là chuyên gia lĩnh vực chuyển đổi số, ông có ý kiến gì về vấn đề này?
Theo thông tin tôi nắm được, hiện có 15 tỉnh thành triển khai Sổ tay đảng viên điện tử và Đảng uỷ Khối cơ quan Trung ương và Đảng uỷ Khối Doanh nghiệp Trung ương đang thí điểm. Mỗi đơn vị, địa phương đang áp dụng phần mềm khác nhau. Chuyển đổi số nói chung và chuyển đổi số trong công tác Đảng là một quá trình và quá trình nào cũng có khó khăn. Khi lên môi trường số sẽ có câu chuyện về an ninh, an toàn, bảo mật.
Chuyển đổi số dựa trên kết nối số. Việc triển khai Sổ tay đảng viên điện tử tại các tỉnh thành đang trong quá trình thử nghiệm, nên mỗi nơi đang triển khai một cách khác nhau. Chuyển đổi số thì dữ liệu là trung tâm, chứ không phải phần mềm. Do đó, chủ đề của năm 2023 được xác định là “Năm Dữ liệu số, tạo lập và khai thác dữ liệu để tạo ra giá trị mới”.
Muốn sử dụng được dữ liệu, quan trọng nhất phải có sự thống nhất. Ví dụ, một đảng viên chuyển sinh hoạt Đảng từ tỉnh này sang tỉnh khác, khi đồng nhất về dữ liệu sẽ thuận lợi khi chuyển dữ liệu và thủ tục. Ngay như trong bộ máy hành chính Nhà nước, việc liên thông dữ liệu trong thời gian gần đây gặp khó giữa các đơn vị vì dữ liệu không đồng bộ.
Để việc triển khai đồng nhất về dữ liệu, Sổ tay đảng viên điện tử có thể triển khai theo 2 hướng. Hướng thứ nhất là thiết kế và sử dụng thống nhất một ứng dụng từ Trung ương cho toàn quốc. Tuy nhiên, việc này đòi hỏi sử dụng đường truyền dung lượng lớn và liên quan đến vấn đề bảo mật, an toàn thông tin.
Hướng làm thứ hai là mỗi địa phương hoặc khối doanh nghiệp làm một Sổ tay đảng viên điện tử. Phương án này không kinh tế, không đồng đều khi triển khai, nhưng sẽ phát huy tính sáng tạo địa phương. Tuy nhiên, với phương án này, cơ quan Đảng cấp Trung ương sớm quy định chuẩn dữ liệu thống nhất để các địa phương triển khai. Phương án này bên cạnh quy chuẩn chung sẽ phát huy tính đặc thù địa phương và sự sáng tạo.
Xin trân trọng cảm ơn ông!