Thi công kè chống sạt lở cồn Phú Đa. Ảnh tư liệu: Công Trí/TTXVN
Theo UBND huyện Chợ Lách, đê bao cồn Phú Đa dài hơn 10 km, hiện đang trong tình trạng rất nguy hiểm. Tuyến đê này với kết cấu thân đê bằng đất, nhiều đoạn sạt lở sâu, thân đê nhỏ cùng với lòng sông Cổ Chiên rất sâu so với mặt đê (có nơi sâu hơn 20m). Theo nhận định của UBND huyện Chợ Lách, khả năng trong tháng 10, tháng 11 tới (tháng 09 tháng 10 âm lịch) là đỉnh triều của năm 2024, đê bao cồn Phú Đa sẽ tiếp tục sạt lở.
Cồn Phú Đa gồm 2 ấp Phú Đa và ấp Phú Bình, với diện tích 404 ha đất sản xuất nông nghiệp (đất cồn bãi, đất rất màu mỡ, cây ăn trái chính là cây sầu riêng có giá trị kinh tế cao), 700 hộ dân sinh sống. Do đây là vùng đất cồn nên khi vỡ đê sẽ gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản. Ngoài ra, trên đê còn có một trường Tiểu học và một nhà máy nước sạch.
Chủ tịch UBND huyện Chợ Lách Phạm Anh Linh cho biết, huyện đã có tờ trình kiến nghị Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Bến Tre xem xét tham mưu trình Uỷ ban nhân dân tỉnh ban hành Quyết định công bố tình huống khẩn cấp về tình trạng sạt lở cồn Phú Đa, xã Vĩnh Bình, huyện Chợ Lách để đảm bảo an toàn, bảo vệ sản xuất, tài sản của các hộ dân sinh sống trong khu vực. Qua đó, tránh nguy cơ sạt lở tiếp tục mở rộng; đồng thời, đảm bảo an toàn các công trình trong thời điểm triều cường, gió mạnh gây sóng lớn làm gia tăng nguy cơ sạt lở trong thời gian tới.
Theo UBND huyện Chợ Lách, triều cường dâng cao kết hợp với sóng to, mưa gió lớn trong tháng 9/2024, đã gây sạt lở đê bao cồn Phú Đa hai lần, gây ngập hiều diện tích vườn cây ăn trái.
Cụ thể, lúc 23 giờ, ngày 16/9/2024, triều cường kèm theo mưa to đã gây sạt lở đê bao Cồn Phú Đa, xã Vĩnh Bình, huyện Chợ Lách tại đoạn đê qua hộ đất vườn ông Lý Quốc Dũng, tổ 16 ấp Phú Bình. Đoạn đê bị sạt lở dài 20m, mất hết phần thân đê, gây ngập cục bộ 3 ha vườn cây ăn trái chuyên canh. Đến ngày 18/9/2024, đê bao cồn lại tiếp tục sạt lở đoạn đê trên (do đê mới bằng đất, nền yếu, cùng với triều cường dâng cao). Đoạn đê bị sạt lở dài 30m, gây ngập có khả năng gây úng 22 hộ dân, 71 nhân khẩu với diện tích bị ngập 15 ha cây ăn trái; trong đó, có 10 ha sầu riêng từ 3–10 năm tuổi, còn lại là cây mít, cây nhãn và một loại các loại cây khác.
Ngay sau khi xảy ra sạt lở, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn huyện Chợ Lách đã điều động phương tiện cơ giới cùng với UBND xã Vĩnh Bình và bà con nhân dân cồn Phú Đa gia cố tạm đoạn đê bị sạt lở theo phương châm “4 tại chỗ”. Ngoài ra, huyện tổ chức lực lượng tuần tra, canh gác, theo dõi chặt chẽ diễn biến sạt lở để kịp thời xử lý khi có tình huống xấu xảy ra; đồng thời, xuất ngân sách dự phòng khoảng 400 triệu đồng chi hỗ trợ gia cố đê trước mắt.
Trong khảo sát thực tế khu vực sạt lở trên vào ngày 21/9, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre Nguyễn Minh Cảnh đề nghị trước mắt địa phương khẩn trương xử lý, khắc phục các vị trí sạt lở nhằm hạn chế phát sinh sạt lở mới, khoanh vùng khu vực đã, đang và có nguy cơ sạt lở để đảm bảo an toàn. Mặt khác, địa phương tổ chức kiểm tra, rà soát các vị trí xung yếu, kịp thời gia cố nhằm chủ động ứng phó với tình hình triều cường, mưa lớn trong thời gian tới.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre giao ngành nông nghiệp tham mưu UBND tỉnh ban hành quyết định công bố tình huống khẩn cấp sạt lở bờ bao xã Vĩnh Bình, huyện Chợ Lách.