Dấu ấn chiến trường năm xưa
Trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, đồi Độc Lập – thuộc xã Thanh Nưa, là một trong những cứ điểm phòng thủ quan trọng bậc nhất của thực dân Pháp. Với địa thế án ngữ phía đông bắc lòng chảo Mường Thanh, đồi Độc Lập được chúng ví như “tàu phóng ngư lôi”, nhằm ngăn chặn đường tiến công của quân ta từ Lai Châu xuống và bảo vệ cho sân bay Mường Thanh.
Là một xã vùng biên, Thanh Nưa từng bước thoát nghèo, khoác lên mình diện mạo mới.
Trong ký ức của các bậc cao niên bản Nà Ten, trước khi bị chiếm đóng, nơi đây vốn là khu rừng xanh tốt, cây to có đường kính đến 40-50cm. Hàng năm, đồng bào các bản Mển, Nà Nốm, Nà Ten thường tụ hội về chân đồi tổ chức lễ hội truyền thống “xên bản, xên mường”, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi. Khi quân Pháp tràn đến, chúng đã phá rừng lấy gỗ làm lán trại, công sự, thậm chí cướp cả gỗ từ nhà dân. Người dân các bản quanh cứ điểm còn bị ép dồn về một khu tập trung để tiện kiểm soát, nhằm ngăn chặn việc hỗ trợ cho bộ đội ta.
Ngày 15/3/1954, bộ đội Sư đoàn 312 và 308 đã tiến công, tiêu diệt cứ điểm Độc Lập, mở ra thắng lợi quan trọng trong chiến dịch. Sau chiến thắng, mảnh đất Thanh Nưa là một bãi chiến trường đổ nát, bom đạn cày xới, dây thép gai, vỏ đạn, hầm hào chằng chịt. Đồi Độc Lập cùng nhiều địa điểm khác sau này trở thành một phần của quần thể di tích Chiến thắng Điện Biên Phủ, nhắc nhớ thế hệ hôm nay về sự hy sinh to lớn của cha anh.
Từ chiến trường hoang tàn đến vùng quê trù phú
Trải qua hơn 7 thập kỷ, diện mạo Thanh Nưa đã có nhiều đổi thay. Từ bãi chiến trường hoang tàn, nơi đây đã trở thành những cánh đồng 2 - 3 vụ xanh tốt, mang lại mùa vàng bội thu. Đặc biệt, giống gạo Tám thơm Thanh Nưa đã trở thành thương hiệu đặc sản, có mặt ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước.
Nhiều người dân trong xã Thanh Nưa phát triển kinh tế hiệu quả từ mô hình vườn-ao-chuồng
Những năm gần đây, chương trình xây dựng nông thôn mới được triển khai đồng bộ, góp phần thay đổi diện mạo các bản làng. Hệ thống hạ tầng được đầu tư: đường giao thông liên bản được bê tông hóa, nhà văn hóa, trường học, trạm y tế khang trang. Điện, nước sinh hoạt được cung cấp ổn định, đáp ứng nhu cầu đời sống của bà con.
Bên cạnh sản xuất nông nghiệp, người dân Thanh Nưa còn phát triển trồng cây công nghiệp, kinh doanh dịch vụ, tạo thêm sinh kế, nâng cao thu nhập. Nhiều mô hình kinh tế hộ gia đình cho hiệu quả cao, góp phần đưa tỷ lệ hộ nghèo giảm đáng kể.
Giữ nghề truyền thống đan may thổ cẩm
Sức sống mới trên vùng đất lịch sử
Thanh Nưa hôm nay không chỉ là vùng đất anh hùng gắn liền với ký ức chiến tranh, mà còn là điểm đến hấp dẫn trong hành trình khám phá Điện Biên. Đồi Độc Lập cùng các di tích lịch sử tại đây thu hút đông đảo du khách, đặc biệt trong các dịp kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ. Đồng bào các dân tộc Thái, Mông, Khơ Mú… với đời sống văn hóa phong phú cũng tạo nên sắc màu riêng, kết hợp cùng tiềm năng du lịch lịch sử để phát triển du lịch cộng đồng.
Sự hồi sinh mạnh mẽ của Thanh Nưa là kết quả của sự quan tâm, đầu tư từ Nhà nước, sự năng động của chính quyền địa phương và tinh thần vượt khó vươn lên của người dân.
Từ quá khứ đau thương, Thanh Nưa đã vươn mình thành vùng đất trù phú, mang trong mình sức sống mới, xứng đáng là biểu tượng của ý chí kiên cường và khát vọng phát triển nơi biên giới Điện Biên.