Những năm qua, tỉnh Lạng Sơn luôn quan tâm phát triển kinh tế cửa khẩu, xác định đây một trong những nhiệm vụ trọng tâm để tập trung chỉ đạo, điều hành.
Ngay sau Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã chủ động xây dựng các Chương trình hành động để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện, trong đó một trong bốn chương trình trọng tâm kinh tế là “Tiếp tục tập trung phát triển nhanh kinh tế cửa khẩu, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của tỉnh”.
Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, UBND tỉnh đã có nhiều chủ trương, nghị quyết, cơ chế, chính sách cụ thể hóa, vận dụng linh hoạt các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển Khu Kinh tế cửa khẩu đặc biệt là cơ chế ưu tiên đầu tư phát triển Khu Kinh tế cửa khẩu.
Lực lượng Biên phòng, Hải quan cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Lạng Sơn) phối hợp kiểm soát hoạt động XNK tại cửa khẩu.
Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn có diện tích khoảng 394 km2, là khu kinh tế tổng hợp đa chức năng, đan xen với các yếu tố quốc phòng, an ninh, trong đó lĩnh vực mũi nhọn là phát triển kinh tế cửa khẩu.
Giai đoạn 2021-2025, tốc độ tăng trưởng kinh tế trong Khu Kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn luôn ở mức cao hơn bình quân chung của cả tỉnh; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực, tỷ trọng ngành dịch vụ và ngành công nghiệp - xây dựng ngày càng tăng. Đặc biệt, kết cấu hạ tầng trong khu vực cửa khẩu được tỉnh Lạng Sơn quan tâm đầu tư xây dựng từ nguồn vốn đầu tư công, tổng kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn của tỉnh đoạn 2021 - 2025 cho các công trình kết cấu hạ tầng trong khu kinh tế cửa khẩu là trên 10.000 tỷ đồng. Lạng Sơn đã hoàn thành đưa vào sử dụng nhiều dự án hạ tầng giao thông tại các khu vực cửa khẩu, đồng thời hỗ trợ nhà đầu tư thực hiện các dự án đầu tư ngoài ngân sách, kết cấu hạ tầng khu vực cửa khẩu từng bước được đầu tư khang trang và đồng bộ, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hoá của cả nước qua địa bàn.
Về hạ tầng bến bãi tại các khu vực cửa khẩu, trên địa bàn tỉnh có 25 dự án đầu tư kinh doanh bến bãi, với số vốn đăng ký trên 3.400 tỷ đồng, phục vụ xuất nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, cơ bản đáp ứng được nhu cầu; trong đó có 8 dự án đầu tư kinh doanh kho, bãi tại 4 cửa khẩu thuộc Khu kinh tế cửa khẩu với tổng vốn đăng ký gần 1.950 tỷ đồng. Hầu hết các dự án đã đầu tư xây dựng và hoạt động ổn định, phát huy được hiệu quả, đáp ứng yêu cầu hoạt động thương mại dịch vụ, tạo sự sôi động, tăng thu ngân sách nhà nước. Các hoạt động xuất nhập khẩu đạt nhiều kết quả tích cực, hiệu suất thông quan cao, cao điểm đạt trên 2.000 lượt xe/ngày; hằng năm có khoảng 3.700- 4.000 doanh nghiệp, tổ chức kinh tế thực hiện xuất nhập khẩu hàng hoá qua địa bàn tỉnh.
Lực lượng Biên phòng cửa khẩu QT Hữu Nghị, tỉnh Lạng Sơn quản lý phương tiện XNK trên môi trường điện tử.
Theo đại diện Ban Quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa các loại hình qua các cửa khẩu tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2021 - 2025 đạt khoảng 198 tỷ USD, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu mở tờ khai Hải quan qua Lạng Sơn đạt khoảng 24,2 tỷ USD; hoạt động xuất nhập khẩu qua địa bàn đạt được nhiều kết quả tích cực là “đòn bẩy” thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội, an ninh quốc phòng trên những địa bàn biên giới của tỉnh.
Để triển khai thực hiện quan điểm, mục tiêu về tập trung phát triển nhanh và bền vững kinh tế - xã hội của tỉnh theo đúng định hướng Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII nhiệm kỳ 2025-2030 và Quy hoạch tỉnh Lạng Sơn thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; tăng cường hội nhập quốc tế, liên kết vùng; ưu tiên phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội; đặc biệt là phát huy tiềm năng, lợi thế về kinh tế cửa khẩu; trong những năm tiếp theo, tỉnh Lạng Sơn sẽ tập trung phát triển mở rộng, nâng cấp, xây dựng hệ thống cửa khẩu biên giới trên địa bàn tỉnh theo hướng chuyên biệt, hoàn thiện hệ thống giao thông, đầu tư nâng cấp chuẩn hoá, hiện đại hoá hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị hiện đại, thông minh, chú trọng phát triển đối với 5 cửa khẩu trọng điểm.
Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị phát triển trở thành cửa khẩu kiểu mẫu ứng dụng công nghệ cao, cửa khẩu thông minh, là “mô hình điển hình” cho vận tải đường bộ của Việt Nam; Cửa khẩu Ga đường sắt quốc tế Đồng Đăng hướng tới cung cấp chính các dịch vụ logistics và các dịch vụ hỗ trợ thông minh, hiện đại; Nâng cấp cặp cửa khẩu song phương Chi Ma (Việt Nam) - Ái Điểm (Trung Quốc) thành cửa khẩu quốc tế và phát triển kho bãi và dịch vụ logistics cho thương mại điện tử; Nâng cấp cặp cửa khẩu Bình Nghi (Việt Nam) - Bình Nhi Quan (Trung Quốc) thành cửa khẩu song phương; Đường chuyên dụng vận chuyển hàng hoá khu vực mốc 1088/2-1089 (Tân Thanh) thuộc cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị phát triển theo hướng trở thành trung tâm chế xuất nông sản và tiêu thụ hàng nông sản cho Việt Nam, các nước ASEAN và Trung Quốc thông qua sàn giao dịch nông sản.
Hệ thống camera giám sát 24/24h tại luồng XNK cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, Lạng Sơn
Cùng với đó, tỉnh tiếp tục đầu tư xây dựng, mở rộng, nâng cấp cơ sở hạ tầng khu vực cửa khẩu và biên giới, tập trung đầu tư nguồn lực để xây dựng cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị trở thành cửa khẩu kiểu mẫu, cửa khẩu đường bộ tiên tiến nhất ASEAN dựa trên ứng dụng công nghệ cao, có hệ thống giao thông đường bộ hiện đại. Tiếp tục tăng cường trao đổi, triển khai xây dựng thí điểm cửa khẩu thông minh Việt Nam - Trung Quốc. Tạo điều kiện thuận lợi để huy động mọi nguồn lực từ nhà đầu tư, doanh nghiệp trong và ngoài nước để đầu tư, xây dựng và phát triển nhanh kinh tế cửa khẩu, xây dựng cửa khẩu thông minh, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Phấn đấu xây dựng Lạng Sơn trở thành một trong các cực tăng trưởng, trung tâm kinh tế của vùng Trung du và miền núi phía Bắc.