Đa dạng sinh kế giúp phụ nữ thoát nghèo bền vững

Phát triển sinh kế từ nghề truyền thống

Giống như nhiều phụ nữ xã Thanh Tân, nay là xã Bình Nguyên (tỉnh Hưng Yên), chị Nguyễn Thị Doan làm nghề thủ công mây tre đan theo mô hình hộ gia đình nhỏ lẻ. Chị đi khắp nơi để nhận đơn hàng về làm tại nhà. Cao điểm với lượng hàng lớn, chị phải tìm thêm người làm cùng để kịp số lượng sản phẩm được giao.

Nhận thấy thế mạnh nghề truyền thống tại địa phương, năm 2019 được Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Thanh Tân (nay là xã Bình Nguyên) hỗ trợ, chị quyết định thành lập Hợp tác xã mây tre đan Thanh Tân để độc lập sản xuất và từng bước tạo “thương hiệu”. Chị Doan chia sẻ, với xu hướng già hóa dân số, tại khu vực nông thôn, nhiều phụ nữ dù còn sức lao động nhưng quá tuổi vào các nhà máy, xí nghiệp, phải lao động nặng nhọc trên các cánh đồng hoặc phải “ly hương” đi tìm việc làm tại các tỉnh, thành phố khác. Công việc vất vả và thu nhập bấp bênh và phải xa gia đình. Từ suy nghĩ đó, chị luôn trăn trở về việc phát triển sản xuất nghề mây tre đan để vừa tận dụng lợi thế của địa phương vừa giữ chân lao động với phương châm “ly nông bất ly hương”.

Thời điểm mới bắt đầu, chị Doan gần như “tay trắng” về kinh nghiệm quản lý mô hình hợp tác xã, mọi quy trình vận hành, kế hoạch sản xuất đều phải tự mày mò học hỏi. Khó khăn lớn nhất là thiếu vốn đầu tư, trong khi nhu cầu về nguyên liệu, mặt bằng sản xuất và máy móc lớn. Lực lượng lao động không ổn định, nhiều chị em chưa quen tác phong sản xuất theo chuỗi, khiến việc đảm bảo tiến độ rất vất vả. Để đáp ứng nhu cầu nhân công, hợp tác xã phối hợp với Hội Phụ nữ mở các lớp dạy nghề theo hướng “cầm tay chỉ việc”. Nhờ đó, ngày càng nhiều phụ nữ tìm đến hợp tác xã để học nghề. Đây không chỉ là nơi tạo thu nhập, mà còn trở thành “ngôi nhà chung” nơi chị em chia sẻ buồn vui, hỗ trợ nhau trong cuộc sống.

Đến nay, cơ sở của chị Doan thu hút hàng trăm lao động cả trong và ngoài xã. Sản phẩm ngày càng được cải tiến, đa dạng chủng loại, mẫu mã; từ đó tạo được uy tín với khách hàng. Hiện, hợp tác xã do chị Doan làm chủ đã kín đơn hàng đến tháng 4/2026.

Ở tuổi 74, bà Phạm Thị Lan (thôn Nam Lâu, xã Bình Nguyên) vẫn đều đặn đến Hợp tác xã mây tre đan Thanh Tân làm việc. Bà Lan chia sẻ, bà được giao những công việc nhẹ nhàng, phù hợp với sức khỏe. Ở tuổi này còn được làm việc, được giao lưu với mọi người, lại có thêm thu nhập từ 4 - 5 triệu đồng/tháng để trang trải sinh hoạt khiến “tuổi già” của bà càng ý nghĩa hơn.

Không chỉ phát triển nghề truyền thống, phụ nữ xã Bình Nguyên còn mạnh dạn mở rộng sang nhiều lĩnh vực sản xuất mới. Điển hình như chị Nguyễn Thị Minh Hoa, chủ cơ sở sản xuất Tư Hoa (thôn Nam Lâu) đã đầu tư gần 1 tỷ đồng, mở cơ sở lắp ráp đồ chơi trẻ em. Hiện, cơ sở tạo việc làm ổn định cho gần 30 lao động, thu nhập bình quân từ 6 - 7 triệu đồng/người/tháng, tạo thuận lợi cho phụ nữ địa phương khi vừa việc làm tại chỗ có thêm thu nhập, vừa tiện chăm sóc gia đình, không phải đi xa tìm việc.

“Bệ đỡ” cho phụ nữ phát triển kinh tế

Không chỉ nỗ lực vươn lên bằng ý chí và sự cần cù, phụ nữ tỉnh Hưng Yên luôn nhận được sự hỗ trợ tích cực từ Hội Phụ nữ các cấp. Việc kết nối vốn vay, dạy nghề, tạo đầu ra cho sản phẩm… đã trở thành “chìa khóa” giúp các mô hình sinh kế hoạt động ổn định và mở rộng. Đây cũng là yếu tố quan trọng giúp nhiều chị em; nhất là phụ nữ trung tuổi, tự tin hòa nhập vào thị trường lao động ngay tại quê hương.

Chị Đặng Thị Thu, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Bình Nguyên cho biết, thời gian qua, Hội triển khai nhiều hoạt động nhằm hỗ trợ hội viên phát triển kinh tế. Điển hình như phối hợp với Ngân hàng thương mại, Quỹ hỗ trợ phụ nữ giúp chị em tiếp cận nguồn vốn ưu đãi. Đồng thời, các cấp Hội kết nối với các Hợp tác xã, cơ sở sản xuất để tổ chức lớp dạy nghề cho phụ nữ trung và cao tuổi. Hiện, xã có 2 chi hội trưởng chi hội phụ nữ đứng ra làm đầu mối nhận hàng, phân phối về cho hội viên làm tại nhà, thu hút khoảng 100 - 150 phụ nữ tham gia. Mô hình này vừa tạo sinh kế bền vững, vừa nâng cao sự gắn kết của phụ nữ ở địa phương.

Theo bà Đinh Thị Hương, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Hưng Yên, trên địa bàn hiện có trên 1 triệu hội viên đang sinh hoạt tại các tổ chức Hội. Thực hiện Đề án “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp” giai đoạn 2017 - 2025, Hội Phụ nữ các cấp đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực như: Tổ chức các lớp tập huấn khởi nghiệp, khởi sự kinh doanh; hằng năm tổ chức “Ngày Phụ nữ sáng tạo - khởi nghiệp”; hỗ trợ xây dựng hàng trăm ý tưởng, đề án khởi nghiệp. Đồng thời, Hội đã hỗ trợ thành lập 14 hợp tác xã, 82 tổ hợp tác do phụ nữ quản lý; hỗ trợ trên 1.800 phụ nữ khởi sự kinh doanh và khởi nghiệp thành công. Hằng năm, các cấp Hội phối hợp dạy nghề cho 1.200 - 1.500 lao động nữ.

Đặc biệt, để đồng hành và thúc đẩy phụ nữ tự tin làm kinh tế, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh đã tích cực phối hợp với các ngân hàng, tổ chức tín dụng nhận ủy thác cho phụ nữ vay vốn đầu tư phát triển sản xuất với tổng dư nợ đến nay đạt trên 3.000 tỷ đồng cho trên 48.000 gia đình hội viên, phụ nữ vay phát triển kinh tế. Thời gian tới, Hội tiếp tục duy trì và khai thác các nguồn vốn hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế, tổ chức hướng dẫn chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, dạy nghề, giới thiệu việc làm giúp phụ nữ giảm nghèo bền vững.

Từ những mô hình khởi nghiệp nhỏ lẻ đến các hợp tác xã, cơ sở sản xuất quy mô ngày càng lớn, phụ nữ Hưng Yên đã và đang khẳng định vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế địa phương. Sự chung tay của tổ chức Hội cùng ý chí vươn lên của mỗi hội viên đã tạo nên những điểm sáng về sinh kế bền vững, góp phần xây dựng nông thôn mới giàu đẹp, văn minh. Các hoạt động hỗ trợ có ý nghĩa lan tỏa, truyền cảm hứng để nhiều phụ nữ tự tin khởi nghiệp, làm chủ cuộc sống và đóng góp cho cộng đồng.