Sau vụ thử hạt nhân thứ tư ngày 6/1, ngành hàng không của Triều Tiên đã được đưa vào danh sách những ngành bị cấm vận theo nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (LHQ). Nghị quyết quy định các nước thành viên LHQ không được bán hoặc cung cấp cho Triều Tiên các nhiên liệu cho máy bay. Tuy nhiên, theo báo cáo gần đây của Viện An ninh Nautilus, Triều Tiên có đủ nhiên liệu máy bay cho lực lượng không quân do tần suất luyện tập hàng năm của không quân Triều Tiên khá thấp.
Bình thường, các sân bay Triều Tiên được bảo vệ an ninh rất chặt chẽ, nhưng ngày 24/9, sân bay Kalma được mở cửa cho hàng nghìn khách tham quan Triều Tiên, báo chí nước ngoài và hàng trăm khách từ 20 nước đến tham dự.
Một màn trình diễn trong triển lãm hàng không của Triều Tiên. |
“Liên hoan Hàng không Hữu nghị Quốc tế” bắt đầu với màn trình diễn của chiếc trực thăng quân sự Mỹ Hughes MD-500, một trong những chiếc mà Triều Tiên mua từ thập niên 1980”. Tiếp theo đó là màn nhào lộn của chiến đấu cơ tối tân nhất của không quân Triều Tiên, chiếc Mikoyan Mig-29 Fulcrum do Nga chế tạo. Chiếc máy bay đã thực hiện vài đường lượn rất thấp ngay trên đầu đám đông.
Thu hút sự chú ý của khách tham quan là màn bay đội hình của hai máy bay Mig-21 từ thời Liên Xô cũ do hai nữ phi công máy bay chiến đấu đầu tiên của Triều Tiên điều khiển. Hai nữ phi công Jo Kum-Hyang và Rim Sol đã trở nên nổi tiếng trong nước hồi năm ngoái khi được nhà lãnh đạo Kim Jong-un khen ngợi là “những bông hoa trên bầu trời”. Loa phóng thanh bằng tiếng Anh bình luận: “Thậm chí nam giới 100% cũng khó mà làm được như vậy” khi hai nữ phi công lượn máy bay theo một đường cua hẹp.
Một số nhà quan sát nước ngoài cho rằng những cú lượn thấp của chiếc Mig-29 và sau đó là máy bay chiến đấu Sukhoi-25 thường bị cấm tại các liên hoan hàng không quốc tế khác. Ông Peter Terlouw, nhiếp ảnh gia người Hà Lan, nói: “Bạn sẽ không bao giờ thấy được điều đó ở bất cứ nơi nào khác trên thế giới. Quy định cấm các cú lướt hay bất kỳ một động tác nào vượt trên đầu đám đông. Song với chúng tôi, điều đó thật tuyệt!”.
Cũng như các màn biểu diễn máy bay quân sự, khán giả còn chú ý lớn tới sự xuất hiện những máy bay đời cũ của hãng hàng không quốc gia Triều Tiên Air Koryo hoạt động trên các đường bay nội địa. Ông Ashley Walker, phi công 39 tuổi thuộc hãng hàng không Cathay Pacific ở Hong Kong, chỉ vào một chiếc AN-24 hai tua-bin đang đỗ trên đường băng và nói: “Được lại gần những chiếc máy bay cũ ở một đất nước như Triều Tiên này là một điều rất đặc biệt. Bạn sẽ không tìm thấy được những chiếc máy bay đang hoạt động như thế này ở bất kỳ nơi nào trên thế giới. Những máy bay dân dụng hiện đại giờ đã nhàm, còn những chiếc này khá hấp dẫn và thực sự dẫn bạn ngược trở lại với thời gian”.
Ông Walker là một trong 200 người say mê ngành hàng không được công ty du lịch Juche Tours ở Anh đưa đến tham dự cuộc triển lãm với lời hứa hẹn về các chặng bay ngắn trên một số chiếc máy bay dân dụng, trong đó có một chiếc Ilyushin-18 và chiếc Tupolev-134. Một khách tham quan người Canada, ông King Hui, 63 tuổi cũng nhận xét: “Rõ ràng là sự kiện diễn ra ở Triều Tiên khiến nó mới đặc biệt thế”.