Mở rộng đối tượng được hưởng
Theo Nghị định 146/2018/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/12/2018, thay thế Nghị định 105/2014 đã bổ sung một số nhóm đối tượng tham gia BHYT nhằm bảo bảo tính công bằng trong thực hiện chế độ chính sách ưu đãi xã hội, không bỏ sót đối tượng tham gia BHYT, góp phần tăng nhanh tỷ lệ bao phủ BHYT.
Các bác sỹ Bệnh viện Đa khoa huyện Ia Pa khám chữa bệnh cho bệnh nhân tham gia Bảo hiểm Y tế. Ảnh: Hoài Nam/TTXVN
Cụ thể, nhóm do Ngân sách nhà nước đóng gồm: Dân công hỏa tuyến tham gia kháng chiến chống thực dân Pháp, chống đế quốc Mỹ, chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế; Thanh niên xung phong cơ sở miền nam tham gia kháng chiến giai đoạn 1965-1975; Nghệ nhân Nhân dân, nghệ nhân Ưu tú được Nhà nước phong tặng có mức thu nhập bình quân hằng tháng thấp hơn mức lương cơ sở.
Nhóm được Ngân sách Nhà nước hỗ trợ đóng BHYT gồm: Người thuộc hộ nghèo có thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản; Nhóm tham gia theo hình thức hộ gia đình gồm: Chức sắc, chức việc, nhà tu hành; Người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội (một số đối tượng). Nhóm do người sử dụng lao động đóng BHYT gồm: Thân nhân của công nhân, viên chức quốc phòng phục vụ trong quân đội, công an, cơ yếu.
Chia sẻ về tác động của Nghị định 146 đến tình hình chi phí khám, chữa bệnh BHYT tại các địa phương, ông Nguyễn Tá Tỉnh, Trưởng ban thực hiện chính sách BHYT ( BHXH Việt Nam) cho rằng, hiện nay, BHXH Việt Nam đã ban hành công văn hướng dẫn cụ thể hóa các nội dung trong Nghị định 146, đặc biệt những điểm mới cơ bản nhất mà người dân quan tâm đến BHXH các địa phương để hệ thống BHXH cả nước sẽ triển khai đồng bộ.
“Những phần liên quan đến kinh phí, phía BHXH Việt Nam chủ động sẽ giao bổ sung dự toán chi phí khám, chữa bệnh cho các tỉnh, thành phố. Từ đó, các tỉnh thành tiếp tục giao bổ sung cho các cơ sở khám chữa bệnh”, ông Tỉnh cho biết.
Cũng theo ông Tỉnh, trong quá trình tham gia xây dựng dự thảo Nghị định 146/2018-NĐ-CP, BHXH đã tính toán tất cả các yếu tố, trong đó sẽ phải tăng chi thêm hơn 6.000 tỷ đồng. Cùng các yếu tố tăng chi, có những yếu tố về tăng mức đóng, đã được tính toán đầy đủ.
Năm 2019, BHXH sẽ cùng bộ ngành liên quan tham mưu Thủ tướng giao tổng mức/dự toán chi khám chữa bệnh ( KCB) của năm 2019. Trên cơ sở đó, Chủ tịch UBND các tỉnh có thể sẽ xem xét để cân nhắc các yếu tố do nhu cầu đã chi tiêu ở những năm trước cùng với các yếu tố phát sinh trong năm 2019, để tiếp tục giao tổng mức thanh toán cơ sở KCB để đảm bảo quyền lợi cho người dân đi KCB.
Nhiều thủ tục được “tháo gỡ”
Liên quan đến vấn đề có tăng quỹ BHYT cho cơ sở KCB tuyến cơ sở khi Nghị định 146 có hiệu lực, ông Tỉnh cho biết: Kinh phí KCB BHYT cho trạm y tế xã không được nêu trong nghị định. Tuy nhiên nguồn kinh phí BHYT xã được sử dụng cũng nằm trong tổng mức khám chữa bệnh được xác định. Trên cơ sở chi phí của các năm trước, BHXH Việt Nam xác định giao cho cơ sở khám chữa bệnh được giao nhiệm vụ quản lý khám chữa bệnh cho trạm y tế tuyến xã có thể là sở y tế tuyến huyện. Theo đó, bệnh viện hoặc cơ sở y tế huyện hoặc đơn vị được giao quản lý hướng dẫn tuyến xã sẽ có những cân nhắc để bảo đảm có đủ kinh phí cho trạm y tế tuyến xã hoạt động nhưng cũng bảo đảm quyền lợi của người dân được thực hiện tốt nhất và hiệu quả nhất cũng như là đáp ứng nhu cầu điều trị các bệnh thông thường.
Về việc quản lý quỹ BHYT tuyến cơ sở, ông Lê Văn Khảm cho biết: Tại tuyến xã trước đây có tình trạng khống chế tỷ lệ quỹ tuy nhiên hiện nay đã không còn quy định đó nữa. Vì vậy, người có thẻ BHYT đăng ký KCB ban đầu tại trạm y tế xã khi có nhu cầu khám chữa bệnh sẽ được các bác sĩ tại đây khám, chẩn đoán, kê đơn điều trị theo đúng phạm vi chuyên môn, tình trạng bệnh tật.
“Chúng ta cũng có danh mục thuốc bảo đảm điều trị các bệnh thông thường và một số bệnh mãn tính không lây tại trạm y tế xã. Các dịch vụ được dùng trước đây tại trạm y tế xã trước đây chưa có điều kiện để làm thì nay chúng ta đã có điều kiện về mặt tài chính để thực hiện, vì thế các bệnh nhân sẽ không phải chuyển tuyến nữa nếu việc điều trị bệnh hoàn toàn nằm trong phạm vi chuyên môn và năng lực của trạm y tế xã”, ông Khảm thông tin.
Bên cạnh đó, về trường hợp phải chuyển đổi mẫu bệnh phẩm như mẫu máu để làm xét nghiệm thì hiện các cơ sở KCB cơ sở chỉ cần chuyển gửi mẫu bệnh phẩm đó đi và sau đó tuyến trên sẽ trả kết quả về để bác sĩ có thể sử dụng kết quả đó để điều trị cho bệnh nhân, thay vì đôi khi chỉ làm một xét nghiệm rất đơn giản nhưng lại phải chuyển cả người bệnh lên tuyến trên.
Theo quy định của Luật BHYT, người đăng ký KCB ban đầu tại trạm y tế xã, phòng khám đa khoa hoặc bệnh viện tuyến huyện sẽ được KCB tại một trong ba nơi này. Như vậy, điều kiện tiếp cận dịch vụ y tế ở tuyến phía cơ sở đã thuận lợi hơn rất nhiều so với trước đây. Còn việc chuyển tuyến thực sự sẽ không có trở ngại gì bởi Bộ Y tế đã có quy định về các trường hợp chuyển tuyến khi vượt quá khả năng chuyên môn của đơn vị thì bắt buộc phải chuyển người bệnh đi, vì đó là yêu cầu về chuyên môn trong khám, chữa bệnh.