Thực hiện quyết định của thành phố Lào Cai, năm 2014, UBND xã Đồng Tuyển được lựa chọn là chủ đầu tư công trình cấp nước sinh hoạt thôn 4, 5 và công trình cấp nước sinh hoạt trung tâm xã.
Theo báo cáo kỹ thuật, công trình cấp nước sinh hoạt trung tâm xã Đồng Tuyển sẽ cấp nước sinh hoạt cho 147 hộ dân, UBND xã, 3 trường học, trạm y tế và nhà văn hóa xã với tổng mức đầu tư gần 3,3 tỷ đồng. Nguồn vốn đầu tư từ Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới cộng với ngân sách thành phố và nhân dân đóng góp.
Bể nước 200 m3 trên đồi Nhạc Sơn đang xuống cấp cùng thời gian. Ảnh: baolaocai.vnCông trình cấp nước cho thôn 4, 5 của xã sẽ cấp nước sinh hoạt cho 71 hộ dân, một nhà văn hóa với tổng mức đầu tư gần 1,2 tỷ đồng. Hai hợp đồng thi công xây dựng nhưng thực chất là hai hợp phần của một công trình cấp nước sinh hoạt cho xã Đồng Tuyển. Thời hạn hoàn thành công trình, bàn giao cho chủ đầu tư theo hợp đồng là tháng 4 và tháng 6/2015.
Tuy nhiên, đến nay đã quá thời hạn hoàn thành bàn giao hơn 3 năm, công trình vẫn chưa hoàn thành. Nguyên nhân chậm trễ, theo người dân và chính quyền địa phương là do có nhiều sai phạm trong quá trình đầu tư xây dựng hai dự án của đơn vị thi công là Công ty Cổ phần Nguyễn Phan (địa chỉ tại phường Cốc Lếu, thành phố Lào Cai).
Ban đầu, đơn vị thi công xây một bể chứa tạo áp lực có dung tích 200m3 trên đỉnh đồi Nhạc Sơn. Vị trí này có độ chênh lệch với điểm thấp nhất của tuyến ống cấp nước đến các hộ dân hơn 70 m. Vì vậy, áp lực nước quá lớn đã gây ra hiện tượng bục, vỡ một số điểm trên tuyến ống ngay trong lần đầu tiên mở nước vận hành kỹ thuật.
Để khắc phục, chủ đầu tư chấp nhận cho đơn vị thi công xây dựng thêm một bể giảm áp ở điểm thấp hơn trên đồi Nhạc Sơn. Công trình này sau đó tiếp tục phát sinh những lỗi kỹ thuật buộc phải khắc phục như chôn lại đường ống tại một số điểm..., thay thế toàn bộ đồng hồ đo nước lắp cho khách hàng do không đảm bảo chất lượng, chủng loại, mẫu mã như yêu cầu của Công ty Cổ phần cấp nước Lào Cai, đơn vị có trách nhiệm đấu nối, cấp nước cho công trình này.
Báo cáo của UBND xã Đồng Tuyển gần đây nhất trong tháng 6/2018 cũng nêu rõ: Một trong những nguyên nhân làm công trình không thể đưa vào sử dụng là do trong khi duyệt thiết kế khoa học không mời công ty nước sạch tham vấn, dẫn đến nghiệm thu không đảm bảo cấp nước. Công tác đôn đốc giám sát của chủ đầu tư còn hạn chế, một số tuyến ống đặt cùng rãnh nước thải sinh hoạt, không đảm bảo cấp nước…
Ông Lâm Hoài Vũ - Chủ tịch UBND xã Đồng Tuyển cho biết, khi ông được điều chuyển từ phường Bắc Cường về xã Đồng Tuyển làm Chủ tịch UBND xã, công trình này cơ bản đã kết thúc đầu tư.
Là Chủ tịch UBND xã chưa tới 2 năm, ông Vũ đã có tới hơn 10 lần gửi giấy mời làm việc tới Công ty Cổ phần Nguyễn Phan để đôn đốc tiến độ thi công nhưng doanh nghiệp tỏ thái độ bất hợp tác.
Trao đổi về việc này, ông Tô Ngọc Liễn, Phó Chủ tịch UBND thành phố Lào Cai khẳng định lãnh đạo thành phố đã biết việc này và đã chỉ đạo cần sớm khắc phục những sai phạm. Phó Chủ tịch UBND thành phố Lào Cai cũng cho hay, ngay cả ông đã nhiều lần liên lạc với chủ đơn vị thi công nhưng mới chỉ liên lạc được một lần.
Từ cuối năm 2015 đến hết năm 2016, công trình này hoàn toàn “án binh bất động”. Thậm chí, lãnh đạo thành phố Lào Cai "tưởng" công trình đã hoàn thành và đưa vào sử dụng? Những động thái mới liên quan đến công trình này chỉ được khởi động lại trong năm 2017 khi có nhiều phản ánh của người dân và báo cáo từ chính quyền xã.
Gần đây nhất, ngày 18/5/2018, chủ đầu tư tiếp tục có buổi làm việc với Công ty Cổ phần Nguyễn Phan. Trong biên bản làm việc, doanh nghiệp cam kết đến ngày 15/6/2018 sẽ hoàn thành việc khắc phục những tồn tại của công trình. Tuy nhiên, ngày 8/7, khi phóng viên có mặt tại hiện trường công trình vẫn dừng lại ở việc khảo sát, nghiên cứu để lên phương án thi công.
Trước những diễn biến của vụ việc, lãnh đạo thành phố Lào Cai đã có chủ trương trong tháng 7/2018 nếu đơn vị thi công không tiến hành xong những phần việc còn dang dở sẽ kiến nghị chuyển vụ việc sang ngành Công an để xử lý theo pháp luật.
Theo báo cáo của UBND xã Đồng Tuyển, tổng số tiền đã thanh toán cho hai công trình của dự án cấp nước sinh hoạt xã Đồng Tuyển đến nay là 3,52 tỷ đồng. Trong đó, năm 2016 đã giải ngân chi phí thi công xây dựng (cho nhà thầu) là 3,14 tỷ (trị giá hai hợp đồng là 3,297 tỷ đồng), chiếm 95,2% giá trị hợp đồng. Năm 2017, UBND thành phố cấp kinh phí bổ sung cho công trình là 328 triệu đồng nhưng đến thời điểm báo cáo (tháng 4/2018), đơn vị thi công vẫn chưa thực hiện.
Trong khi chờ nguồn nước hợp vệ sinh để sử dụng, sức khỏe của người dân xã Đồng Tuyển đang đứng trước nguy cơ mắc nhiều loại bệnh do phải sử dụng nước giếng khoan không đảm bảo vệ sinh. Mặt khác, việc tìm nguồn nước sinh hoạt với các hộ dân cũng gặp nhiều khó khăn.
Một số hộ đã thuê khoan tới 3 giếng, mỗi giếng chi phí 8 triệu đồng nhưng không thể dùng được vì nước ngầm ở đây có váng và ố vàng, mùi tanh khó chịu. Ngay tại trụ sở UBND xã đã khoan giếng nhiều lần nhưng nguồn nước vẫn chưa đảm bảo.