Hiện nay đa số người đồng tính phải chịu sự kỳ thị và phân biệt đối xử ở cả gia đình và xã hội, dẫn đến những hậu quả khôn lường.
Nhận thức sai lệch
Những biểu hiện kỳ thị do nguyên nhân này thường xuất phát từ những người không quen biết hoặc không thân thiết với người đồng tính. Biểu hiện của những kỳ thị này thường là những lời bàn tán, dèm pha cho rằng đồng tính là trái với lẽ tự nhiên, là ăn chơi, đua đòi, là bệnh hoạn.
Minh Hằng, một les (lesbian - đồng tính nữ) ở Hà Nội chia sẻ: “Em nghe thấy nhiều người bàn tán sau lưng, cho rằng mình là bệnh hoạn, là đua đòi nên bị như vậy chứ làm gì có loại người như thế. Họ không hiểu bản thân em cũng đâu muốn mình là người như vậy”.
Những người thân trong gia đình đặc biệt là cha mẹ người đồng tính đã thấm nhuần những giá trị chuẩn mực của xã hội truyền thống. Chuẩn mực giá trị truyền thống dạy cho nam giới phải mạnh mẽ, quyết đoán phải làm những công việc nặng, việc to lớn; nữ giới phải nhỏ nhẹ, tỏ ra yếu đuối, dễ thương, làm những công việc nhẹ nhàng. Sau này lớn lên, theo quy luật tự nhiên, con trai phải yêu và lấy con gái làm vợ và ngược lại. Những khuôn mẫu chuẩn mực đó đã được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Vì vậy, những người nào có những biểu hiện “lệch chuẩn” so với những khuôn mẫu, chuẩn mực đó sẽ bị xem là sai lệch, là khác người, và có thể làm mọi người phải sợ hãi và tránh xa. Sự kỳ thị và phân biệt đối xử từ gia đình và những người thân thường mạnh mẽ hơn cả. Bằng tình thương và trách nhiệm của mình, các thành viên trong gia đình thường dùng mọi cách để ngăn cấm khi biết con mình có quan hệ đồng giới. Từ khuyên bảo, ngọt ngào tình cảm đến những biện pháp mạnh mẽ như cấm ra ngoài, đánh đập, đến bệnh viện chữa bệnh, thậm chí sử dụng đông tây y kết hợp với cúng chỉ với mong muốn thay đổi giới tính cho con.
Mặc dù hiện nay, sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông khiến cho con người có quan niệm cởi mở hơn về đồng tính, song tâm lý khó chấp nhận những điều bất thường vẫn trở nên phổ biến, đặc biệt là ở Việt Nam, những người lớn tuổi thường khó chấp nhận nhóm đồng tính hơn là những người trẻ tuổi. Họ thường cho rằng đồng tính là trái với tự nhiên, trái với thuần phong mỹ tục, trái với luân thường đạo lý, với lẽ đời, nó là điều bất thường cần phải loại bỏ, trong khi những người trẻ tuổi thường có cách nhìn thoáng hơn: đồng tính cũng như người bình thường khác, họ có quyền yêu nhau và lấy nhau.
Và những hậu quả khôn lường
Sự kỳ thị, phân biệt đối xử đối với người đồng tính mang lại những hậu quả khôn lường cho bản thân họ và cả xã hội. Hầu hết người đồng tính luôn tìm cách che giấu bản thân, không muốn lộ diện với gia đình và bạn bè, nơi làm việc và xã hội. Đây là một trong những cơ chế để đối phó lại với sự kỳ thị. Họ luôn phải che giấu, thận trọng trong từng hành động của mình để tránh bị người thân và cộng đồng phát hiện: “Chúng em thường đến nhà nhau chơi với tư cách là những người bạn gái. Hạn chế thấp nhất những cử chỉ âu yếm để tránh bị gia đình phát hiện” Bạn H.Nhung, một les 24 tuổi (Hà Nội) chia sẻ.
Sự thận trọng trong các mối quan hệ khiến người đồng tính sống khép kín, thu mình hoặc sống không thật với bản thân. Điều này gây tâm lý khó chịu hoặc ức chế cho họ. Sự kỳ thị còn khiến những người đồng tính không dám bộc lộ khuynh hướng tình dục đích thực của mình mà phải sống một cuộc sống hai mặt. Vì che giấu, tránh sự kỳ thị của cộng đồng một người đồng tính có thể vẫn lấy chồng có con nhưng vẫn duy trì quan hệ với những người đồng tính khác. Điều này là không công bằng với những người thân bên cạnh họ. Chính sự che giấu và sống hai mặt có thể tạo nên những hậu quả tiềm ẩn cho gia đình và xã hội. Chịu sự kỳ thị và sống trong những vỏ bọc khiến nhiều người đồng tính dễ rơi vào trạng thái trầm cảm, do đó họ có thể tìm đến rượu, ma túy hoặc quan hệ tình dục với nhiều người, và thực hiện nhiều hành vi có hại cho sức khỏe của họ. Những hành vi đó lại càng khiến người đồng tính bị kỳ thị nặng nề hơn. Họ càng bị thành kiến và đẩy ra ngoài lề xã hội.
Nhiều người đồng tính phải che giấu khuynh hướng tình dục và nhận dạng tình dục của mình. Họ thường quan hệ tình dục ở những nơi bí mật nhưng lại không có đủ các điều kiện tiếp cận hoặc sử dụng các biện pháp bảo vệ để có hành vi tình dục an toàn. Do lo sợ bị kỳ thị nên họ không muốn hoặc ngại tiếp cận các dịch vụ y tế khi có bệnh. Đó là những yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm HIV hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục ở nhóm này. Đây cũng là nguồn lây nhiễm HIV tiềm ẩn cho xã hội.
Như vậy sự kỳ thị phân biệt đối xử của cộng đồng có thể gây ra những tổn thương về tâm lý và sức khỏe cho những người đồng tính. Thậm chí, do chịu quá nhiều áp lực từ gia đình và xã hội mà nhiều người đồng tính đã có ý định hoặc hành vi tự tử. Sự kỳ thị có những ảnh hưởng khôn lường đến những người đồng tính. Để giúp người đồng tính tiếp tục sống tốt, sống có ích cho cộng đồng xã hội, thì sự che chở bao dung của cộng đồng xã hội, đặc biệt là những người thân trong gia đình sẽ là động lực rất quan trọng. Và chính điều đó mới là thuần phong mỹ tục, là giá trị đạo đức, là luân lý của người Việt Nam.
Từ năm 1973, Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ đã loại bỏ Đồng tính ra khỏi danh sách các căn bệnh tâm thần cần điều trị tâm lý. Tiếp đó, năm 1990, Tổ chức Y tế thế giới đã công nhận đồng tính không phải là bệnh. Trung Quốc cũng xóa đồng tính ra khỏi danh sách bệnh lý từ những thập kỉ 90 của thế kỉ trước. Như vậy, rõ ràng, đồng tính không phải là một bệnh. Đồng tính cũng không phải là trào lưu, là ăn chơi vì nếu là trào lưu ăn chơi thì có thể giáo dục, uốn nắn để người đồng tính trở thành bình thường nhưng thực tế không phải vậy. |
Thân Nam Phong
Bài 2: 1.001 phương cách “chữa trị” đồng tính