Giáo dục nhìn từ đồng bằng sông Cửu Long

Làm thế nào để đưa giáo dục đồng bằng sông Cửu Long phát triển và thoát khỏi “danh tiếng” là một "vùng trũng" của giáo dục cả nước?

Sờ đâu cũng thiếu

Ông Lê Hoàng Tươi - Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hậu Giang, cho biết: Hậu Giang là tỉnh mới tách, cơ sở hạ tầng, trong đó có trường lớp dành cho học sinh các cấp, còn rất nhiều khó khăn. Hàng năm, tỉnh Hậu Giang vẫn dành hơn 100 tỉ đồng để chăm lo cho giáo dục mầm non, tuy nhiên các cấp học khác thì sự đầu tư vẫn còn rất hạn chế. Cũng trên địa bàn tỉnh, chương trình kiên cố hóa trường lớp hiện đang “đói vốn”. Năm 2012, Hậu Giang đã sử dụng hết vốn chương trình kiên cố hóa trường lớp của năm 2015.

Để không còn là “vùng trũng”, giáo dục ở ĐBSCL rất cần những chính sách mang tính đột phá.

Cùng chung tâm trạng này, đại diện Sở Giáo dục và Đào tạo An Giang, cho biết: Chỉ đến tháng 8 là ngành giáo dục đã hết kinh phí hoạt động, Sở lại phải làm tờ trình xin UBND tỉnh bổ sung kinh phí.

Còn theo đại diện Sở Giáo dục và Đào tạo Trà Vinh: Kinh phí đầu tư cho Đề án xây dựng phòng học cho trẻ 5 tuổi đến trường học 2 buổi/ngày và bán trú, mới đạt 70%. Cần đầu tư thêm để tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất, bảo đảm cho việc triển khai đề án đạt kết quả tốt hơn. Trà Vinh hiện cũng chưa có Trung tâm giáo dục thường xuyên cấp tỉnh, trong khi nhu cầu rất lớn. "30% học sinh không vào trung học phổ thông, cần có Trung tâm giáo dục thường xuyên cấp tỉnh, huyện, nhưng Trung tâm giáo dục thường xuyên cấp huyện ở Trà Vinh đã nhập vào Trung tâm dạy nghề", đại diện này chia sẻ.

Cũng vì thiếu kinh phí mà toàn vùng hiện còn 140 xã chưa có trường mầm non độc lập, tình trạng học chung với tiểu học, phòng học tạm vẫn còn nhiều. 6 tháng đầu năm 2013, chưa có tỉnh nào trong vùng được công nhận phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, trong khi kế hoạch vào năm 2015, tất cả các tỉnh trong vùng được công nhận phổ cập GDMN cho trẻ 5 tuổi.

Cần nâng mức đầu tư

Để ĐBSCL không còn là “vùng trũng” giáo dục, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 20 và Quyết định số 1033 về phát triển giáo dục, đào tạo và dạy nghề vùng đồng bằng sông Cửu Long giai đoạn 2006 - 2010 và giai đoạn 2011 - 2015. Nhờ sự quan tâm của Chính phủ, trong những năm qua, mạng lưới trường lớp từ mầm non đến phổ thông trung học phát triển đều khắp trên địa bàn dân cư vùng đồng bằng sông Cửu Long.

Tuy nhiên, so với nhu cầu, vẫn còn thiếu vốn để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trường lớp. Hiện tại, đồng bằng sông Cửu Long có 160 sinh viên/vạn dân. Trong khi, theo Quyết định 1033 của Thủ tướng Chính phủ, đến năm 2015 có 190 sinh viên/vạn dân, còn đến 2020 phải đạt 450 sinh viên/vạn dân. Đây là một "chỉ tiêu" mà ngành giáo dục ĐBSCL sẽ phải nỗ lực rất nhiều để có thể đạt được.

Ngành Giáo dục và Đào tạo của vùng còn những hạn chế như: Cơ sở vật chất, trang thiết bị của các trường dù được quan tâm đầu tư nhưng chưa đồng bộ, thiếu phòng học chuyên môn, phòng học chức năng; thiếu đất xây dựng các công trình vệ sinh, nước sạch; việc sử dụng kinh phí đầu tư chưa thật sự hợp lý... Một số chế độ chính sách chưa thỏa đáng, chưa phù hợp với mục tiêu xây dựng đội ngũ giáo viên có chất lượng ổn định ở các tỉnh, thành trong vùng. “Chính sách thu hút đội ngũ giảng viên có trình độ cao đến công tác ở các tỉnh vùng đồng bằng sông Cửu Long còn hạn chế", đại diện ngành giáo dục cho biết.

Trước thực trạng này, ông Võ Trọng Hữu - đại diện Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ cho biết: Thường trực Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ sẽ phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo tháo gỡ những khó khăn, bất hợp lý. Thời gian tới, đối với giáo dục mầm non, các tỉnh, thành trong vùng cần tập trung chỉ đạo, triển khai chương trình phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi giai đoạn 2010 - 2015, trong đó ưu tiên nguồn lực cho giáo dục mầm non ở vùng nông thôn, vùng kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn. Cần thực hiện kịp thời và đầy đủ chính sách về giáo dục mầm non theo Quyết định số 60 ngày 26/10/2011 của Thủ tướng Chính phủ.

Về giáo dục phổ thông, cần mở rộng qui mô để nâng tỉ lệ học sinh trong độ tuổi đến lớp, triển khai đồng bộ chính sách hỗ trợ thu hút học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn có điều kiện đi học, khắc phục tình trạng học sinh bỏ học. Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác đào tạo đội ngũ giáo viên theo yêu cầu, đáp ứng nguồn nhân lực giáo dục của các địa phương...

Về kinh phí, cần ưu tiên đầu tư nguồn vốn ngân sách Trung ương để hỗ trợ thực hiện các mục tiêu phát triển giáo dục, đào tạo cho vùng. Các địa phương chủ động xây dựng bổ sung chính sách đặc thù phát triển giáo dục và đào tạo. Trước mắt là các sở Giáo dục và Đào tạo trong vùng cụ thể hóa mục tiêu, chỉ tiêu theo Quyết định số 1033/QĐ - TTg của Thủ tướng Chính phủ về phát triển giáo dục, đào tạo và dạy nghề vùng đồng bằng sông Cửu Long giai đoạn 2011 - 2015 và kế hoạch phát triển giáo dục, đào tạo năm 2014 của từng tỉnh, thành.

Văn Trí