Vụ ngộ độc thực phẩm làm 7 công nhân phải nhập viện cấp cứu tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Unisoll Vina (Bến Tre). Ảnh: TTXVN
Có suất ăn chỉ 13.000 đồng
Vừa qua, đã xảy ra nhiều vụ ngộ độc tập thể tại các khu công nghiệp (KCN), khu chế xuất, gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của người lao động. Hiện nay, việc chăm lo bữa ăn cho công nhân vẫn còn nhiều vấn đề đáng bàn khi vẫn còn nhiều doanh nghiệp chi ra số tiền quá ít ỏi; bữa ăn ca vì thế không những không được ngon mà còn khó đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (ATTP).
Từng bị đau bụng nhiều lần sau khi ăn ca tại nơi làm việc, anh M.T làm việc tại một công ty trong KCN Thanh Liêm, Hà Nam cho biết: “Chúng tôi phải làm việc chia ca nên việc ăn ca tại công ty là thường xuyên. Mỗi suất ăn của công nhân ở đây có giá 15.000 đồng nhưng lâu rồi vẫn chưa thấy được tăng lên, các món ăn không được phong phú. Thực phẩm chủ yếu nhà bếp mua ngoài chợ nên chúng tôi không rõ nguồn gốc xuất xứ thế nào. Có lần tôi ăn xong liền bị “miệng nôn trôn tháo”, có thể là do rau không được sạch”.
Cũng theo anh T., tuy công ty có bếp nấu riêng nhưng lại không có nhà ăn, thường nhà bếp sau khi nấu xong sẽ xếp thức ăn vào từng khay rồi để ngoài hành lang, ai ăn thì ra lấy vào xưởng ngồi ăn.
“Có lần ăn xong chúng tôi xếp khay thức ăn gọn vào một góc thì có cả chuột chạy vào, nhiều người sợ không đảm bảo vệ sinh nên mang cơm nhà đi ăn; nhưng phần lớn bao năm qua chúng tôi vẫn ăn như vậy”, anh T. cho biết.
Còn chị Đ.A.T, làm việc tại một công ty may tại KCN Khánh Phú (Ninh Bình) cũng cho biết: “Mỗi suất ăn ca tại công ty tôi hiện chỉ có 13.000 đồng/suất do công ty thuê một cửa hàng ăn bên ngoài nấu và mang vào; trong đó giá suất ăn còn đã bao gồm cả chi phí thuê nấu nướng, vận chuyển ở ngoài nên với mức giá quá rẻ như vậy, không biết họ lấy nguồn thực phẩm từ đâu và có an toàn hay không. Bữa ăn thường chỉ lèo tèo một ít thịt và rau, lại nấu không ngon nên mọi người cũng chỉ ăn cho xong còn làm việc”.
Suất ăn giá quá rẻ cũng là tình trạng của nhiều doanh nghiệp tại các khu công nghiệp hiện nay. Tuy nhiên nguy hiểm hơn là việc sử dụng các loại thực phẩm không an toàn, thuê các đơn vị nấu ăn không đảm bảo dẫn đến nguy cơ độc thực phẩm luôn rình rập.
Đây cũng là nguyên nhân của việc thời gian qua từng xảy nhiều vụ ngộ độc hàng loạt khá nghiêm trọng.
Đơn cử như trong tháng 5 vừa qua đã xảy ra 2 vụ ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng. Đó là vụ 7 công nhân thuộc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Unisoll Vina, (KCN Giao Long, Bến Tre) phải nhập viện cấp cứu với tình trạng buồn nôn, nôn và xỉu sau khi ăn trưa tại nhà ăn của công ty.
Tiếp đó là vụ 19 công nhân Công ty TNHH Willtech Vina (KCN Quế Võ, TP Bắc Ninh) nhập viện do nghi ngộ độc thực phẩm với các biểu hiện nôn, đau bụng, tiêu chảy… sau bữa ăn trưa do Công ty cổ phần Cơ khí xây dựng số 26 cung cấp cho đơn vị này.
Những vụ ngộ độc trên chỉ là một trong số rất nhiều vụ xảy ra thời gian gần đây. Dù đã có những quy định bảo đảm an toàn cho bếp ăn tập thể nhưng nhiều nơi vẫn chưa thực sự chú trọng thực hiện. Một trong những nguyên nhân chính là hiện ở nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất hiện nay, giá các suất ăn cho công nhân rất thấp, phổ biến từ 10.000 - 20.000 đồng/suất nên nhiều cơ sở nấu ăn phải lựa chọn nguyên liệu thực phẩm rẻ tiền, kém chất lượng. Các bếp ăn tập thể đều có nguồn cung cấp riêng với giá rẻ đến mức giật mình. Trong khi đó, nếu giá một suất ăn quá thấp khó có thể lựa chọn nguồn nguyên liệu bảo đảm ATTP, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
Thậm chí thậm chí có nhiều đơn vị cung cấp thực phẩm sạch nhưng giá thành cao hơn cũng ít có cơ hội được lựa chọn.
Ông Vũ Ngọc Hiếu, Giám đốc Công ty TNHH Thực phẩm Khánh Long (Hà Nội) cho biết: Công ty đã đầu tư quy trình sản xuất thực phẩm khép kín, đầu tư hệ thống máy móc hiện đại, nhà kho bảo quản đạt tiêu chuẩn để sản phẩm làm ra được chứng nhận bảo đảm ATTP; nhưng khi chào hàng với các bếp ăn tập thể lại không mấy khi được lựa chọn vì giá thành cao hơn thực phẩm ngoài chợ. Nếu giá một suất ăn quá thấp thì việc lựa chọn nguồn nguyên liệu vừa bảo đảm ATTP vừa bảo đảm dinh dưỡng cho người dùng khó có thể thực hiện.
Giá rẻ khó có bữa ăn an toàn
Theo ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), tình trạng ngộ độc thực phẩm tại các bếp ăn tập thể vẫn là một vấn đề khá nhức nhối. Một trong những nguy cơ đáng cảnh báo là việc sử dụng các nguyên liệu, thực phẩm trôi nổi, rẻ tiền, không rõ nguồn gốc, sử dụng thực phẩm chế biến sẵn, đơn giản hóa khâu vận chuyển, bảo quản thực phẩm… của các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh và cung cấp suất ăn công nghiệp.
Thống kê cho thấy khoảng 70% số vụ ngộ độc thực phẩm là do sử dụng suất ăn từ nơi khác vận chuyển đến. Việc nhiều công ty thuê các đơn vị cung cấp suất ăn chế biến sẵn bên ngoài, nhất là các suất ăn giá rẻ là mối nguy cơ lớn nhất vì rất khó kiểm soát chất lượng thực phẩm.
Theo Chi cục Vệ sinh an toàn thực phẩm Hà Nội, qua kiểm tra, giám sát hoạt động của các bếp ăn tập thể tại các KCN và chế xuất vừa qua cho thấy, chỉ có 20% công ty có bếp ăn tập thể tự nấu phục vụ nhân viên, 80% còn lại là ký hợp đồng cung cấp dịch vụ suất ăn công nghiệp từ bên ngoài. Mặc dù đã có nhiều chuyển biến, song các bếp ăn tập thể trên địa bàn vẫn tiềm ẩn nguy cơ xảy ra ngộ độc thực phẩm, nhất là với các cơ sở sử dụng suất ăn công nghiệp.
Cũng theo ông Phong, muốn bếp ăn tập thể bảo đảm an toàn, chủ doanh nghiệp cần chăm lo cho bữa ăn của công nhân, tăng cao định mức khẩu phần suất ăn, coi sức khỏe của người lao động là tài sản của doanh nghiệp. Đặc biệt, chính mỗi công nhân cần nhìn nhận vấn đề “sức khỏe là vốn quý” và nói không với những suất ăn giá rẻ nhưng có nguy cơ mất an toàn.