Mặc dù, cơ quan chức năng các cấp đã vào cuộc yêu cầu khẩn trương xử lý nhưng công ty vẫn tiếp tục xả nước thải.
Hệ thống bể chứa nước thải trong khuôn viên nhà máy của chi nhánh Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Thuận Phát tại thôn Tân Lý, xã Hào Lý (nay là xã Tú Lý), huyện Đà Bắc. Ảnh: Trọng Đạt/TTXVN
Để làm rõ vấn đề này, phóng viên Thông tấn xã Việt Nam đã đi dọc suối Cái để quan sát, nhận thấy màu nước đen kịt, nổi bọt trắng xóa dọc theo dòng suối, bốc mùi rất khó chịu. Đến khu vực cửa xả nước của công ty, phóng viên phát hiện nước đen ngòm, hôi thối, váng bọt màu vàng đặc quánh.
Ông Lê Văn Thành, người dân xã Yên Sơn, huyện Thanh Sơn (Phú Thọ) bức xúc nói: "Từ khi nhà máy giấy đi vào hoạt động, xả thải nước ra suối Cái, ai đi qua suối thì chân tay đều bị lở, loét hết. Trâu bò tắm rửa, uống phải nước thì gầy gò, bị bệnh rồi chết dần, chết mòn...".
Trước việc suối Cái bị ô nhiễm nặng nề, nhiều người dân quanh vùng đang phải đối mặt với tình cảnh thiếu nguồn nước sinh hoạt trầm trọng, ông Bàn Văn Mừng, người dân xã Yên Sơn (Phú Thọ) bộc bạch: "Suối Cái trước kia nhiều cá lắm, mỗi ngày có thể đánh bắt được hàng yến cá. Giờ thì nguồn nước này không thể dùng được vào việc gì nữa. Do nguồn nước khan hiếm, nhiều người dân phải đầu tư hàng triệu đồng để mua ống ti-ô kéo nước ở các nơi về mà vẫn không đủ nước để sử dụng. Một số xóm không có nước để sinh hoạt, người dân bỏ hàng chục triệu đồng để đào giếng, có nơi đào xong cũng không có nước để sử dụng".
Cống xả thải nước đen ngòm, hôi thối, váng bọt màu vàng đặc quánh chảy thẳng vào suối Cái. Ảnh: Trọng Đạt/TTXVN
Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, Công ty TNHH sản xuất và thương mại Thuận Phát tại Hòa Bình đi vào hoạt động từ năm 2008. Sản phẩm chính của công ty sản xuất là giấy xuất khẩu. Công ty có công suất thiết kế theo bản đăng ký đạt tiêu chuẩn môi trường 12.000 tấn bột giấy/năm với 6 dây truyền sản xuất. Trên thực tế, công ty chỉ đầu tư 4 dây chuyền sản xuất. Đến nay, chỉ còn 1 dây chuyền hoạt động. Sản lượng thực tế trong năm 2019 khoảng 1.000 tấn bột giấy. Trong quá trình hoạt động, công ty sử dụng một lượng lớn hóa chất để phục vụ sản xuất cũng như xử lý nước thải trước khi xả ra môi trường với 50 tấn phèn nhôm/năm, 3 tấn men vi sinh/năm, khoảng 90 tấn vôi bột (NaOH)/năm.
Nhiều năm qua, nước thải từ Công ty TNHH sản xuất và thương mại Thuận Phát chảy thẳng vào suối Cái. Khiến suối Cái dần trở thành "suối chết", người dân đã nhiều lần làm đơn phản ánh, kiến nghị lên cơ quan chức năng các cấp. Vào năm 2017, UBND tỉnh Hòa Bình xử phạt Công ty Thuận Phát 106 triệu đồng; đồng thời yêu cầu công ty này phải có biện pháp khắc phục ngay những vi phạm. Tuy nhiên, công ty vẫn chưa triển khai thực hiện.
Suối Cái chảy qua xã Tu Lý lâu nay chuyển màu nâu đen kịt, nổi bọt trắng xóa do bị ảnh hưởng bởi nước xả thải từ nhà máy của chi nhánh Công ty TNHH sản xuất và thương mại Thuận Phát đóng trên địa bàn. Ảnh: Trọng Đạt/TTXVN
Tháng 12/2019, đoàn thanh tra Tổng Cục Môi trường đã trực tiếp đến Công ty TNHH sản xuất và thương mại Thuận Phát để kiểm tra. Qua đó nêu rõ, công ty không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật về xử lý nước thải. Nước thải trong quá trình xeo giấy qua bể keo tụ ra môi trường không có hệ thống bể lắng, lọc. Bể xử lý dịch đen bằng men vi sinh sau ngâm ủ và xả qua bể keo tụ trước khi xả ra môi trường còn bị hư hỏng, xuống cấp. Để giải quyết tình trạng này, đoàn thanh tra Tổng Cục Môi trường đã yêu cầu công ty thực hiện ngay biện pháp cải tạo, nâng cấp hệ thống xử lý nước thải đạt quy chuẩn môi trường; cắt bỏ đường ống thoát nước xeo giấy ra môi trường không qua hệ thống xử lý; rà soát lại tất cả các đường ống rò rỉ nước sạch vào hệ thống bể xử lý nước thải. Điểm xả nước thải ra suối Cái phải được cải tạo nổi trên mặt đất. Công ty cải tạo lại bể xử lý dịch đen đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường.
Suối Cái nhìn từ trên cao, đoạn chảy qua xã Tu Lý lâu nay chuyển màu nâu đen kịt, người dân nơi đây từ mấy năm qua đã không thể dùng nước từ dòng suối này phục vụ sinh hoạt như ngày xưa nữa. Ảnh: Trọng Đạt/TTXVN
Sau 3 tháng thanh tra, Công ty TNHH sản xuất và thương mại Thuận Phát vẫn ngang nhiên xả thải nước ra suối Cái.
Chúng tôi đã liên hệ qua điện thoại với ông Bùi Trọng Tâm - Giám đốc công ty để đặt lịch làm việc nhưng ông Tâm lấy lý do bận việc không gặp. Khi được hỏi về việc người dân bức xúc, kiến nghị về tình trạng gây ô nhiễm, ông Tâm trả lời: "kiến nghị là việc của người dân".
Trao đổi với ông Đinh Thanh Xuân, Chủ tịch UBND xã Tú Lý, huyện Đà Bắc (Hòa Bình) cho biết, chính quyền địa phương không có đủ thẩm quyền để xử lý. Qua quá trình đánh giá, kiểm tra, cấp trên đã có quyết định tạm dừng và xử lý vi phạm hành chính đối với Công ty TNHH sản xuất và thương mại Thuận Phát nhưng đến nay công ty vẫn chưa khắc phục.