Hơn chục năm nay, ở thôn Sín Chải, xã Nậm Pung, huyện Bát Xát (Lào Cai) có tới 18 người đàn ông chết bất thường, trong đó người thọ nhất chỉ hơn 50 tuổi. Cả thôn Sín Chải có 28 hộ dân sinh sống, đều là người Hà Nhì, thì có tới hơn chục phụ nữ góa chồng, gần 20 đứa trẻ mồ côi cha. Bà cháu hàng ngày rau cháo nuôi nhau.
|
Người ta cho rằng, đàn ông ở đây chết trẻ, phần vì hầu hết những người bị chết đều có tiền sử sử dụng chất gây nghiện, sống theo tập quán cũ: ngoài việc san ruộng bậc thang, làm ruộng, đào đất, thì chỉ ở nhà uống rượu, ăn ít, lâu dần thành bệnh, còn lại mọi việc do người phụ nữ gánh vác.
Phần khác, có thể do đất ở đây không giống với đất các nơi khác (trắng, xốp, dễ tan trong nước), bị nghi nhiễm phóng xạ, khiến người đàn ông bị ảnh hưởng.
Ông Tra Dê Đo bên người con trai ốm yếu. |
Được biết, thôn Sín Chải đã được Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cắm biển quan trắc môi trường phóng xạ, tuy nhiên đến nay vẫn chưa có văn bản thông báo, kết luận chính thức về đất, môi trường ở đây như thế nào.
Vì thế, người dân ở đây hàng ngày vẫn phải chung sống với nỗi lo canh cánh "đàn ông đoản thọ" và mong cơ quan chức năng sớm có kết luận, để nếu đúng là đất bị nhiễm phóng xạ thì bà con sẽ được chuyển đến chỗ ở mới an toàn.
Em Cao Giá Xe hàng ngày vào rừng hái rau để nuôi 4 đứa em thơ.
|
Bà Lý Mẩy năm nay đã 80 tuổi.
|
Hàng ngày, phụ nữ Hà Nhì đi lao động kiếm tiền còn đàn ông ở nhà trông con.
|
Ông Tra Dê Đo 53 tuổi, hiện là người đàn ông sống thọ nhất làng. |
Đàn ông Hà Nhì ở Sín Chải uống rượu rất nhiều vì vậy cơ thể cũng suy kiệt, thường xuyên ốm yếu. Phần lớn, da dẻ họ đều vàng vọt, đen sạm.
|