Thách thức từ thay đổi nhận thức, thói quen
Tọa đàm thu hút sự tham dự của 120 đại biểu quốc tế và hơn 300 đại biểu Việt Nam.
Anh Bùi Quang Huy, Bí thư thứ Nhất Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh nhấn mạnh tầm quan trọng của xu thế chuyển đổi số, tác động của xu thế này đối với toàn cầu, với từng quốc gia và mỗi cá nhân, đặc biệt là người trẻ. Giới trẻ không chỉ là đối tượng hưởng thụ những lợi ích từ kỹ thuật số, chuyển đổi số mà còn phải chủ động nắm bắt, làm chủ và nâng cao năng lực của mình, dựa vào đó để tạo ra những thay đổi làm cho cuộc sống bản thân, cộng đồng, xã hội tốt đẹp hơn. Tọa đàm là nơi các nghị sĩ trẻ từ các nơi trên thế giới và cả Việt Nam trao đổi thông tin, kinh nghiệm về vấn đề này để nâng cao hiểu biết, kỹ năng, năng lực, chuẩn bị tâm thế chủ động nắm bắt trong kỷ nguyên số.
Được sự đồng ý của Bộ Chính trị và sự ủng hộ của các nghị viện thành viên Liên minh Nghị viện thế giới (IPU), Quốc hội Việt Nam đã đăng cai tổ chức Hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu lần thứ 9 từ ngày 14 - 18/9/2023 tại Hà Nội, Việt Nam với chủ đề “Vai trò của giới trẻ trong việc thúc đẩy thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững thông qua chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo”.
Anh Bùi Quang Huy cho rằng: “Trước đây người ta thường nói: Đứng lại có nghĩa là thụt lùi; nhưng giờ đây nếu bạn đi chậm hơn người khác tức là bạn đã thụt lùi. Vì vậy, chuyển đổi số là thách thức song trên hết nó là cơ hội để thanh niên đi nhanh hơn, bứt phá, tạo những giá trị mới; đóng góp vào sự hùng cường thịnh vượng của quốc gia trong tương lai không xa”.
Chia sẻ tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Huy Dũng cho biết: “Thách thức lớn nhất hiện nay trong câu chuyện phát triển năng lực số, kỹ năng số là thay đổi nhận thức. Thanh niên có nhiều mối quan tâm trong đó, năng lực số là một. Để nâng cao năng lực số, thanh niên cần nhận thức được vai trò, tầm quan trọng nâng cao năng lực số, đồng thời thay đổi thói quen”.
Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng nói: “Trong kỷ nguyên số, chúng tôi có câu nói vui: Làm cái gì chúng ta đang làm, chỉ có những gì chúng ta đang có. Để có năng lực số, kỹ năng số khó khăn lớn nhất là thay đổi nhận thức, thói quen. Vì thế, chúng tôi thay đổi cách thức tiếp cận. Cụ thể, chúng tôi triển khai khóa đào tạo online ngắn hạn, rút ngắn thời gian đào tạo. Với trí tuệ nhân tạo, chúng tôi thay đổi cách học kỹ năng số, đặc biệt thay đổi kỹ năng về thuật toán và lập trình”.
Việt Nam có cách tiếp cận mới trong chuyển đổi số
Tại tọa đàm “Tăng cường nâng cao năng lực số cho thanh niên”, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng nêu mô hình của Việt Nam về tổ công nghệ số cộng đồng. Đây là chương trình do Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh triển khai. Thành viên nòng cốt của tổ công nghệ số cộng đồng là đoàn viên thanh niên, đại diện cho các tổ công nghệ số ở 63 tỉnh, thành. Tổ công nghệ số cộng đồng đi từng ngõ, gõ từng nhà để hướng dẫn từng người sử dụng: Dịch vụ công trực tuyến, mua sắm trực tuyến, bảo vệ mình trên không gian mạng và một số kỹ năng đặc thù khác phụ thuốc vào từng yếu tố vùng miền, địa phương. Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã phát tài liệu hướng dẫn tổ công nghệ số cộng đồng. Năm 2022, Bộ Thông tin và Truyền thông tập trung tập huấn toàn bộ công nghệ số cộng đồng ở 63/63 tỉnh, thành với 350 nghìn thành viên tham gia. Tổ chức tập huấn tổ công nghệ số cộng đồng trên nền tảng trực tuyến. Từ đó tổ này hướng dẫn cho người dân sử dụng công nghệ số một cách tự nhiên và đơn giản. Năm 2023, Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh và tôn vinh những tổ công nghệ số cộng đồng. Đây là cơ sở để thúc đẩy công nghệ số của Việt Nam.
Theo Tổng thư ký Tổng Thư ký Liên minh Nghị viện thế giới (IPU) Martin Chungong, buổi tọa đàm là bước khởi đầu hữu ích, nội dung của tọa đàm và những phiên thảo luận tại Hội nghị trong những ngày tới có tính bổ trợ cho nhau. Giới trẻ trên thế giới đã chứng minh khả năng của họ trong đổi mới sáng tạo, trong khởi nghiệp, minh chứng là những tập đoàn, công ty công nghệ hàng triệu USD, là Facebook, là Twitter… được lãnh đạo bởi rất nhiều ông chủ từ khi họ còn rất trẻ. Do vậy, cần tận dụng khả năng, sự năng động này của thế hệ trẻ. Việc đưa giới trẻ tham gia vào việc đưa ra chính sách, đưa ra những thay đổi không chỉ là lựa chọn mà là nhu cầu cần thiết trong tương lai.
IPU đang xây dựng những chiến lược mới giai đoạn 2022 - 2026, đặt chuyển đổi số làm trọng tâm chiến lược. Hiện nay, Liên minh nghị viện thế giới cũng như nghị viện các quốc gia nhận thấy rõ vai trò của chuyển đổi số, và cả những thách thức đòi hỏi duy trì đà chuyển đổi số.
Do vậy, việc tạo động lực và trao quyền cho giới trẻ là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất. Với năng lực số vượt trội, thanh niên có thể đóng góp cho chuyển đổi số không chỉ cho xã hội mà còn cho các nghị viện. Sự năng động và đổi mới sáng tạo của giới trẻ Việt Nam hiện nay đã và đang góp phần phát triển đất nước, đi đầu trong lĩnh vực chuyển đổi số.
Tổng thư ký Tổng Thư ký Martin Chungong mong rằng trong những ngày tới, IPU có thể chia sẻ tại Hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu lần thứ 9 những thông tin hữu ích. Từ đó, xác định được những thách thức, hình thành những giải pháp hiệu quả.
Đại diện thanh niên các doanh nghiệp, các trường đại học và tổ chức thanh niên của Việt Nam và các nước như Rwanda, Romania… đã trao đổi sôi nổi, tích cực với các diễn giả đến từ Bộ Thông tin Truyền thông, Bộ Kế hoạch Đầu tư, UNESCO, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Tập đoàn Viettel về vai trò, tầm quan trọng của kỹ năng số, cách để nâng cao năng lực số cho người trẻ, những thành công và thách thức, những vấn đề của đơn vị hoặc đất nước mình hoặc những vấn đề mà giới trẻ đang phải đối mặt với các thách thức toàn cầu.
Kết thúc tọa đàm, trong việc tiếp cận, tăng cường, cải thiện năng lực số cho thanh niên, các đại biểu đều cho rằng thanh niên, giới trẻ Việt Nam cũng như toàn cầu hiện đang đứng tước ngưỡng cửa cơ hội lớn. Người trẻ cần đầu tư những giá trị về năng lực số cho mình để phát triển vững vàng trong kỹ nguyên số sắp tới. Tài sản lớn nhất của người trẻ là không sợ thất bại vì vậy hãy bắt tay vào hành động. Sứ mệnh của thanh niên là đi tiên phong trong chuyển đổi số, do vậy trau dồi năng lực số không chỉ giúp ích cho bản thân mỗi cá nhân người trẻ mà còn đóng góp cho cộng đồng, đất nước và cho toàn cầu.