Niềm vui của một cặp vợ chồng vừa sinh con tại tại bệnh viện ở Kawagoe, Nhật Bản. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Tokyo, số liệu của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản công bố mới đây cho thấy tổng tỷ suất sinh ở nước này đã giảm còn 1,2 vào năm ngoái, thấp hơn 0,06 điểm so với năm 2022. Tính theo khu vực, tỷ lệ ở Tokyo lần đầu tiên giảm xuống dưới 1, đứng ở mức 0,99 - giảm so với mức 1,04 của năm trước và là mức thấp nhất trong số 47 tỉnh của Nhật Bản. Con số cao nhất là ở tỉnh phía Nam Okinawa, ở mức 1,6, nhưng đó cũng là mức giảm so với mức 1,7 của năm trước.
Trên toàn quốc, tổng số ca sinh của công dân Nhật Bản cư trú tại nước này là 727.277 vào năm 2023, giảm 5,6% so với năm trước. Sự suy giảm dân số tự nhiên tăng 6,3% lên 848.659. Mức giảm đó đã tiếp tục trong 17 năm kể từ năm 2007.
Xu hướng giảm sinh được phản ánh qua tổng tỷ suất sinh ghi nhận trong 5 thập niên qua. Mặc dù mức sinh tăng nhẹ vào những năm 2000 nhưng đã giảm liên tục kể từ năm 2016. Dân số Nhật Bản dự báo sẽ giảm mạnh trong những thập niên tới, đặt ra những thách thức cho nền kinh tế và xã hội, mặc dù nước này không phải là quốc gia duy nhất phải đối mặt với tình trạng suy giảm nhân khẩu học.
Singapore hồi tháng 2 công bố tỷ lệ sinh của nước này lần đầu tiên giảm xuống dưới 1 - xuống còn 0,97 vào năm 2023, giảm từ mức 1,04 của năm 2022. Cơ quan Thống kê quốc gia Hàn Quốc cũng công bố tỷ lệ sinh là 0,72 vào năm ngoái, giảm từ mức 0,78 vào năm 2022.
Các quốc gia khác, một số có nền kinh tế phát triển cao, cũng đang phải đối mặt với áp lực dân số. Ngay cả Trung Quốc, với 1,4 tỷ dân, cũng chứng kiến dân số sụt giảm trong hai năm qua. Tổng tỷ suất sinh 2,1 là cần thiết để dân số của một quốc gia duy trì ổn định, không cần bổ sung lao động nhập cư.
Chính phủ Nhật Bản đang mở rộng hỗ trợ các gia đình nuôi con với hy vọng ngăn chặn sự suy giảm dân số. Thủ tướng Fumio Kishida đã thành lập Cơ quan Trẻ em và Gia đình vào năm ngoái để giám sát các chính sách liên quan đến trẻ em. Ngày 3/6, Quốc hội đã thông qua luật sửa đổi nhằm tăng cường hỗ trợ tài chính cho các gia đình, bao gồm cả việc mở rộng trợ cấp cho trẻ em và giảm gánh nặng tài chính liên quan đến việc sinh con và giáo dục đại học.
Tuy nhiên, tình trạng tỷ lệ kết hôn giảm và độ tuổi sinh con đầu lòng ngày càng cao của phụ nữ Nhật Bản vẫn gia tăng. Đây được coi là nguyên nhân khiến số lượng trẻ sơ sinh giảm. Theo dữ liệu công bố ngày 5/6, số cuộc hôn nhân trên 1.000 người là 3,9 vào năm 2023, mức thấp kỷ lục, giảm so với 4,1 của năm trước. Độ tuổi trung bình của các bà mẹ sinh con đầu lòng là 31 vào năm 2023, so với 27,5 vào năm 1995.