Quốc kỳ của Trung Quốc và Mỹ bên ngoài một khách sạn ở Bắc Kinh, Trung Quốc. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo các tuyên bố của Bộ Thương mại Trung Quốc, Bắc Kinh đã đưa thêm 12 công ty Mỹ vào danh sách kiểm soát, cấm xuất khẩu các mặt hàng lưỡng dụng (có thể sử dụng cho cả mục đích dân sự và quân sự), đồng thời thêm 6 công ty khác vào “danh sách thực thể không đáng tin cậy”, cũng như cho phép Trung Quốc thực hiện các biện pháp trừng phạt đối với các thực thể nước ngoài. Động thái này áp dụng đồng thời với việc tăng thuế đối với hàng hóa Mỹ thêm 50%, cộng với mức tăng 34% đã công bố trước đó và sẽ có hiệu lực từ ngày 10/4, nâng tổng mức thuế bổ sung đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ lên 84%.
Những hạn chế thương mại với các công ty Mỹ nên trên cũng sẽ có hiệu lực từ ngày 10/4, chủ yếu nhắm vào các doanh nghiệp cung cấp hàng hóa và dịch vụ cho Lầu Năm Góc và các cơ quan chính phủ liên bang. Đây là động thái mới nhất trong chuỗi trừng phạt mà Bắc Kinh đã áp dụng đối với khoảng 60 công ty Mỹ kể từ khi ông Trump áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc, bắt đầu từ tháng 2.
Về danh sách thực thể không đáng tin cậy, Trung Quốc cho biết 6 công ty Mỹ bị đưa vào danh sách trên do có liên quan đến việc bán vũ khí hoặc hợp tác quân sự với Đài Loan, và sẽ bị cấm tham gia các hoạt động xuất nhập khẩu liên quan đến Trung Quốc cũng như đầu tư vào nước này. “Trong những năm gần đây, 6 công ty bao gồm Shield AI và Sierra Nevada Corporation đã... gây nguy hiểm nghiêm trọng đến chủ quyền quốc gia, an ninh và lợi ích phát triển của Trung Quốc,” Bộ Thương mại nước này tuyên bố.
Shield AI là công ty có trụ sở tại California, chuyên phát triển thiết bị bay không người lái (UAV) sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) chủ yếu phục vụ mục đích quân sự. Trong khi đó, Sierra Nevada Corporation là nhà thầu lâu năm của Bộ Quốc phòng Mỹ và Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA). Năm ngoái, công ty này đã được Lục quân Mỹ chọn để chuyển đổi một loạt máy bay thương mại thành máy bay trinh sát hiện đại.
Theo đánh giá của Reuters dựa trên hồ sơ doanh nghiệp, phần lớn các công ty bị ảnh hưởng hiện không có hoặc có rất ít hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc. Tuy nhiên, các lệnh hạn chế mới có thể gây gián đoạn chuỗi cung ứng của họ. Theo tờ Financial Times, khi nhà sản xuất UAV Skydio của Mỹ bị Trung Quốc trừng phạt hồi tháng 10 vì bán vũ khí cho Đài Loan, công ty này đã nhanh chóng bị cắt nguồn cung cấp pin.
Trong tuyên bố giải thích về việc bổ sung các công ty vào danh sách thực thể không đáng tin cậy hôm 9/4 Bộ Thương mại Trung Quốc nhấn mạnh danh sách này chỉ áp dụng cho một số rất nhỏ các công ty và “các thực thể nước ngoài trung thực và tuân thủ pháp luật sẽ không có gì phải lo lắng”.
Trước đó, theo Bloomberg, vào ngày 4/4, Trung Quốc đã đình chỉ việc nhập khẩu nhiều sản phẩm nông sản, chế biến từ các nhà sản xuất của Mỹ nhằm trả đũa sau khi Tổng thống Donald Trump công bố mức thuế đối ứng 34%. Khi đó, theo thông báo đăng trên trang web của Tổng cục Hải quan Trung Quốc, nước này sẽ ngừng nhập khẩu gia cầm từ công ty Mountaire Farms of Delaware và Coastal Processing, LLC. Lý do đưa ra của phía Trung Quốc là nhằm bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng sau khi phát hiện nhiều lần chất cấm trong các sản phẩm thịt gà của Mỹ.
Trong một thông báo khác cũng được đăng trên trang web của phía hải quan Trung Quốc, cơ quan này cho biết đã tiến hành đình chỉ tư cách cung cấp cao lương cho Trung Quốc của công ty C&D (USA) với lý do kiểm dịch.
Ngoài ra, Trung Quốc cũng tạm ngừng nhập khẩu thịt gia cầm và bột xương - thường được sử dụng làm thức ăn chăn nuôi - từ ba nhà cung cấp Mỹ là: American Proteins, Mountaire Farms of Delaware và Darling Ingredients.
Động thái này diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc tuyên bố áp thuế bổ sung 34% lên tất cả hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ kể từ ngày 10/4 như trong tuyên bố được đưa ra trước đó để đáp trả động thái tương tự từ phía Mỹ. Thông tin này đã được trang mạng tiếng Anh của Tân Hoa xã đưa tin vào ngày 4/4.