Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình trong một sự kiện. Ảnh: Reuters
Ngày 7/11 (giờ địa phương), các hãng truyền thông Mỹ đồng loạt đưa tin ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden giành được quá 270 phiếu đại cử tri cần thiết để đắc cử Tổng thống Mỹ. Kết quả trên, nếu được xác nhận, sẽ giúp ông Biden đã vượt qua Tổng thống đương nhiệm Donald Trump của đảng Cộng hòa để trở thành chủ nhân thứ 46 của Nhà Trắng.
Tổng thống Donald Trump không đồng tình với kết quả này và cáo buộc không kèm bằng chứng rằng đã xảy ra vi phạm bầu cử. Tổng thống đắc cử của Mỹ theo dự kiến sẽ tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20/1/2021.
Tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (Hong Kong, Trung Quốc) đánh giá, trong trường hợp ông Trump thua cuộc trong cuộc bầu cử năm nay, Bắc Kinh có thể trở thành một mục tiêu của Tổng thống Trump trong khoảng thời gian trước khi ông rời Nhà Trắng. Đặc biệt là trong thời gian qua nhà lãnh đạo Mỹ từng nhiều lần chỉ trích Trung Quốc chịu trách nhiệm hàng đầu khiến dịch COVID-19 lây lan dẫn đến kinh tế Mỹ chịu ảnh hưởng nặng nề, gây ảnh hưởng đến việc tái tranh cử của ông.
Ông Jeff Moon, từng công tác tại Hội đồng An ninh Quốc gia, nhận định có khả năng cao ông Trump sẽ áp dụng những biện pháp trừng phạt “vào phút cuối giờ” đối với Bắc Kinh.
Bà Bonnie Glaser tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) cho rằng Tổng thống Trump có thể cấm nhập cảnh với các quan chức Đảng Cộng sản Trung Quốc, yêu cầu vận động viên nước này không tham dự Olympic Mùa Đông 2022 tại Bắc Kinh.
Những “lựa chọn” khác của ông Trump là áp đặt thêm lệnh trừng phạt lên các công ty nhà nước Trung Quốc, tăng hạn chế xuất khẩu hàng hóa lưỡng dụng dân sự-quân sự, cấm thêm các ứng dụng của Trung Quốc (bên cạnh TikTok và WeChat) cấm bán chất bán dẫn cho Huawei.
Ông Christopher Miller tại Đại học Tufts (Mỹ) nhận định: “Đảng Cộng hòa sẽ chỉ trích việc ông Biden mềm mỏng với Trung Quốc”.
Nhưng ngay cả khi Tổng thống Trump không mạnh tay với Trung Quốc trong những tháng ngày cuối tại Nhà Trắng thì chính phủ của ông Biden vẫn phải đối mặt với Bắc Kinh ngày càng gay gắt. Giáo sư Sarah Kreps tại Đại học Cornell đưa ra ý kiến: “Sức mạnh Trung Quốc đã tăng đáng kể trong 4 năm qua. Tôi cho rằng nhiều chính sách của ông Biden sẽ có tương đồng với chính quyền Tổng thống Trump”.
Một vấn đề được nhắc tới là những mức thuế bổ sung lên hàng hóa nhập khẩu mà Washington và Bắc Kinh sử dụng để trừng phạt lẫn nhau trong chiến tranh thương mại đã bùng phát từ giữa năm 2018.
Ông Zack Cooper tại Viện American Enterprise nêu nõ: “Việc gỡ bỏ thuế không kèm trao đổi sẽ là khó khăn về chính trị. Thắc mắc hiện nay là điều gì có thể khuyến khích Bắc Kinh thực hiện việc này nhanh chóng và có kết quả thực sự”.
Mỹ đang ngày càng quan ngại diễn biến Trung Quốc có hành động trái phép ở Biển Đông; tăng bất đồng với Ấn Độ, Nhật Bản. Theo trung tâm nghiên cứu Pew, 73% người Mỹ được hỏi có cái nhìn tiêu cực với Trung Quốc, tăng 13% so với năm 2019 và 20% so với năm 2017 khi ông Trump chính thức bước vào Nhà Trắng.