Bất chấp kết quả cuộc bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ tại Mỹ vừa qua rõ ràng có lợi hơn cho đảng Dân chủ, Tổng thống Mỹ Donald Trump một lần nữa tuyên bố đây là "một thắng lợi to lớn" và đảng Cộng hòa thậm chí sẽ làm tốt hơn nếu tên ông có trên lá phiếu.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: THX/TTXVN
Phát biểu trong chương trình truyền hình "Fox News Sunday" được phát sóng ngày 18/11, Tổng thống Trump khẳng định "chúng tôi đã đạt được một vài thắng lợi to lớn". Ông cho rằng việc đảng Cộng hòa tiếp tục duy trì kiểm soát Thượng viện là một sự kiện "lịch sử" trong một cuộc bầu cử giữa nhiệm bởi "điều này gần như chưa bao giờ xảy ra". Ông chủ Nhà Trắng cũng cho rằng đảng Cộng hòa có thể làm tốt hơn nếu như ông có tên trên lá phiếu.
Cũng trong cuộc phỏng vấn, Tổng thống Trump cho biết ông đang lên kế hoạch thay đổi một số vị trí nhân sự chủ chốt để làm việc với các nghị sĩ đảng Dân chủ sau khi đảng này giành lại quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử vừa qua. Ông nói rằng đang cân nhắc thay đổi 3 hoặc 4 vị trí, nhấn mạnh "tôi cần sự linh hoạt". Ông chủ Nhà Trắng cũng không loại trừ khả năng thay thế Chánh Văn phòng Nhà Trắng John Kelly.
Tổng thống Trump đã từng để ngỏ việc điều chỉnh nhân sự sau cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vừa qua với lý do còn nhiều người tài năng muốn được phụng sự chính quyền. Giới truyền thông cho hay nhân vật cấp cao nhất trong danh sách cân nhắc thay thế của Tổng thống Trump nhiều khả năng là Chánh Văn phòng Nhà Trắng John Kelly. Theo nguồn tin, Tổng thống Trump đang cân nhắc chọn ông Nick Ayers, Chánh Văn phòng của Phó Tổng thống Mike Pence, thay ông Kelly. Ngoài ra, có nhiều ý kiến cho rằng Tổng thống Trump có thể cách chức Bộ trưởng An ninh Nội địa Kirstjen Nielsen do không hài lòng về chính sách nhập cư của quan chức này. Trước đó, ngày 7/11, Tổng thống Trump đã loại Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Jeff Sessions khỏi êkíp của mình, quyết định vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của các nghị sĩ đảng Dân chủ vì lo ngại động thái này sẽ cản trở cuộc điều tra liên bang về nghi vấn Nga can thiệp bầu cử Mỹ 2016.
Theo kết quả bầu cử Quốc hội Mỹ giữa nhiệm kỳ, đảng Cộng hòa của Tổng thống Trump nới rộng thế đa số tại Thượng viện, nhưng mất quyền kiểm soát Hạ viện vào tay đối thủ Dân chủ. Đây là lần đầu tiên đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát Hạ viện kể từ năm 2010 và lãnh đạo đảng Dân chủ tại Hạ viện Nancy Pelosi nhiều khả năng sẽ quay lại vị trí Chủ tịch Hạ viện.
Đảng Cộng hòa tuy để mất quyền kiểm soát Hạ viện vào tay đảng Dân chủ trong bầu cử giữa nhiệm kỳ vừa qua, nhưng tuyệt đại đa số ứng cử viên được Tổng thống Trump trợ giúp vận động tranh cử đều giành chiến thắng. Điều này cho thấy ông chủ Nhà Trắng vẫn tiếp tục phát huy sức cuốn hút của mình. Hơn nữa, “làn sóng xanh” đã không diễn ra như kỳ vọng của đảng Dân chủ, bản đồ chính trị Mỹ cơ bản vẫn phủ “màu đỏ”. Tất cả cho thấy ông Trump vẫn nắm trong tay cơ hội liên nhiệm lớn trong cuộc bầu cử tổng thống vào năm 2020.
Theo giới phân tích, việc chính trị Mỹ nghiêng hữu khuynh và “màu đỏ” nhuộm gần như khắp bản đồ Mỹ chính là mảnh đất màu mỡ để Tổng thống Trump "tỏa sáng" trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016. Tới bầu cử giữa nhiệm kỳ vừa qua, tình hình này không thay đổi đáng kể, “diện tích màu xanh” vẫn chỉ là các khoảnh nhỏ, phân bố ở các bang, thành phố thuộc khu vực Đông Bắc như New York (Niu Y-oóc), Massachusetts, New Hampshire, Connecticut… và thuộc vùng duyên hải miền Tây như California, Washington, Oregon…, không thể so sánh với "những mảng màu đỏ".
Về cơ bản, đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ đều giành được tỷ lệ cử tri ủng hộ ngang nhau, nhưng đảng Cộng hòa lại giành ưu thế tuyệt đối về "độ bao phủ" trên bản đồ. Nông thôn là khu vực tập trung chủ yếu của cử tri bảo thủ chính trị, mang đậm sắc thái bài ngoại, là người da trắng, có trình độ giáo dục thấp và có thu nhập thấp. Trong khi đó, thành phố là nơi dân số đông, cử tri có xu hướng chấp nhận dân di cư, đa sắc tộc, bảo vệ quyền lợi phụ nữ và các nhóm yếu thế như cộng đồng người đồng giới, song giới và chuyển giới (LGBT). Đây là nguồn cơn của sự chia rẽ trong nội bộ nước Mỹ, nhưng lại giúp Tổng thống Trump tăng khả năng liên nhiệm trong cuộc bầu cử tổng thống vào năm 2020.