Sự cố hạt nhân tại tỉnh Fukushima ở Nhật vào năm ngoái là thảm họa do lỗi con người và không chỉ xuất phát từ trận sóng thần. Đây là kết luận đưa ra trong bản báo cáo cuối cùng của một ủy ban điều tra thuộc quốc hội Nhật công bố vào hôm nay, 5/7.
Sự cố Fukushima là thảm họa hạt nhân nghiêm trọng nhất thế giới kể từ sau vụ Chernobyl năm 1986. |
Bản tóm tắt bằng tiếng Anh của báo cáo dài 641 trang do Ủy ban Điều tra độc lập sự cố hạt nhân Fukushima của Quốc hội Nhật Bản công bố có đoạn viết: “Tai nạn tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima của TEPCO là hậu quả của sự thiếu ý thức trách nhiệm và phối hợp điều hành giữa chính phủ, các cơ quan quản lý và nhà điều hành TEPCO… Họ đã thực sự phản bội lại quyền được an toàn trước các sự cố hạt nhân của đất nước. Vì thế, chúng tôi kết luận rằng, sự cố này rõ ràng là do con người”.
Theo báo cáo điều tra, các cơ quan liên quan đã do dự trong việc áp dụng những tiêu chuẩn an toàn toàn cầu, để có thể ngăn ngừa thảm họa. “Bất chấp một số cơ hội để thực hiện biện pháp xử lý, các cơ quan quản lý và ban lãnh đạo TEPCO đã cố tình trì hoãn đưa ra quyết định, không hành động hoặc thực hiện những quyết định thuận tiện với họ”, hãng AFP trích dẫn báo cáo.
Sáu lò phản ứng tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi đã bị hư hại nặng sau trận động đất vào ngày 11/3/2011 và sóng thần đã làm tê liệt hệ thống làm lạnh của các lò phản ứng, gây ra hiện tượng tan chảy và khiến phóng xạ thoát ra ngoài.
Hàng chục ngàn cư dân đã được sơ tán khỏi một khu vực rộng lớn xung quanh nhà máy trong lúc các công nhân và chuyên gia phải vật lộn để kiểm soát các lò phản ứng.
Quốc hội Nhật đã thành lập ủy ban nói trên vào tháng 5/2011 nhằm điều tra cách xử lý cuộc khủng hoảng và đưa ra khuyến nghị.
Trong báo cáo cuối cùng, ủy ban cho biết một loạt các sai lầm kèm theo sự cẩu thả đã khiến nhà máy không được chuẩn bị cho trận động đất và sóng thần. “Mặc dù được khơi mào bởi các biến cố địa chất, sự cố kéo theo tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi không thể xem là thảm họa tự nhiên… Nó là một thảm họa do lỗi con người vốn có thể và phải được lường trước và ngăn chặn”, báo cáo viết.
Ủy ban Điều tra độc lập sự cố hạt nhân Fukushima của Quốc hội Nhật Bản là một trong ba ủy ban điều tra về thảm họa Fukushima. Trong cuộc điều tra dài 6 tháng, các thành viên của ủy ban đã tiến hành hơn 900 giờ phỏng vấn hơn 1.100 người.
T.H