PV: Xin ông cho biết quá trình vận đồng bầu cử tổng thống tại Belarus
Ông Nikolai I. Lozovik: Trong giai đoạn đầu chúng tôi có hơn 10 ứng viên tranh cử tổng thống, tìm cách thu thập đủ số chữ ký. Tuy nhiên, cuối cùng chỉ có 4 ứng viên đủ tiêu chuẩn. Đó là đương kim Tổng thống Aleksander Lukashenko; Chủ tịch Đảng Tự do Sergei Gaidukevich; Chủ tịch Đảng Yêu nước, Nikolai Ulakhovich; và thành viên Đảng Xã hội Dân chủ, Tatiana Korotkevich. Trong danh sách này lần đầu tiên có ứng viên là nữ, trẻ tuổi, cô ấy mới chỉ 38 tuổi. Ứng viên này rất thu hút sự chú ý của cử tri và tôi cho rằng cô ấy sẽ không phải là người về cuối cùng trong danh sách các ứng viên.
Ông Nikolai I. Lozovik, Tiến sĩ kinh tế, Thư ký Ủy ban bầu cử trung ương (SIK) Belarus. |
Có thể nói nếu so với cuộc bầu cử tổng thống trước đó, danh sách ứng viên hiện nay ít xung đột hơn, dù ứng viên nào cũng có cương lĩnh, quan điểm của riêng mình, chỉ trích chính phủ và cũng chỉ trích các ứng viên khác, song họ có cùng chí hướng chính trị hơn so với ứng viên cuộc bầu cử trước. Và các ứng viên này cũng ôn hòa hơn dù vận động mạnh mẽ hơn so với lần vận động bầu cử trước.
Điểm đặc biệt trong cuộc vận động bầu cử lần này là chúng tôi thay đổi phương thức tài trợ. Ở cuộc bầu cử trước, mỗi ứng viên được phân bổ số tiền nhất định để in quảng cáo thì nay chúng tôi không làm như vậy. Chúng tôi quyết định không cấp tiền cho các ứng viên mà Ủy ban bầu cử TW in các quảng cáo và cung cấp cho từng ứng viên. Ủy ban bầu cử TW in những quảng cáo như thế này và gửi cho từng ứng viên. Trong tờ quảng cáo có cả 4 ứng viên và tiểu sử của họ để người đi bầu có thể có thông tin đầy đủ.
Ngoài ra, quĩ vận động tranh cử của cá nhân ứng viên cũng tăng lên 3 lần. Nếu như trước đây mỗi ứng viên chỉ được sử dụng quĩ vận động cá nhân bằng 1% thu nhập, thì nay chúng tôi cho rằng họ đã khấm khá hơn và Ủy ban bầu cử cho phép họ sử dụng nhiều tiền vận động hơn. Điểm đặc biệt nữa của cuộc vận động lần này là đăng tải nhiều thông tin hơn. Nghĩa là truyền thông Belarus đăng tải nhiều thông tin hơn về cả cuộc bầu cử lẫn các ứng viên. Ngoài ra các thông tin này rất chính xác. Truyền thông nhà nước đăng tải từng ứng viên, một cách trân trọng và trung thực. Dù có thể chỉ trích chương trình của ứng viên nào đó, song các phóng viên của chúng tôi không làm như vậy và để người dân tự đưa ra kết luận.
PV: Xin ông cho biết cương lĩnh chính trị của các ứng viên như thế nào?Ông Nikolai I. Lozovik: Tôi có thể nói như thế này, cuộc bầu cử lần này, các ứng viên không đưa ra cương lĩnh cấp tiến nào để thay đổi xã hội. Chúng tôi đã thấy ví dụ tiêu cực tại nước láng giềng khi họ tìm cách thay đổi tận gốc rễ hệ thống chính quyền, và điều này dẫn tới chiến tranh. Với chúng tôi Ukraine là nước láng giềng gần gũi, là người anh em cùng dòng máu và chúng tôi rất lo lắng trước những bất ổn, chiến tranh ở đó. Với chúng tôi đó là bài học lớn. Và chúng tôi rất quí trọng hòa bình và sự bình yên trong ngôi nhà của mình. Bởi vậy, sự khác biệt của các ứng viên so với cuộc bầu cử trước là nay họ không đưa ra chương trình thay đổi tận gốc rễ chính trị, kinh tế, xã hội dù mỗi ứng viên đều có cương lĩnh chính trị-xã hội của riêng mình. Tôi không bình luận chương trình của ứng viên nào tốt hơn nay tồi hơn vì tôi là thành viên Ủy ban bầu cử TW song tôi cho rằng người đi bỏ phiếu sẽ xem xét từng chương trình đó, cân nhắc và đưa ra quyết định của mình khi bỏ phiếu.
PV: Theo ông, ứng viên nào có nhiều cơ hội nhất?
Ông Nikolai I. Lozovik: Có thể nói thành thực rằng thông qua các kết quả khảo sát xã hội, thậm chí những người đối địch với chúng tôi - những cơ quan xã hội chỉ trích chính quyền Belarus, đều cho rằng cơ hội đắc cử lớn nhất thuộc về đương kim Tổng thống (Lukashenko).
Xin cảm ơn ông!