Theo trang tin Politico.eu, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 28/2 đã gây áp lực lên EU với lời kêu gọi trở thành thành viên liên minh này ngay lập tức.
Tổng thống Ukraine Zelensky. Ảnh: PS
“Chúng tôi đề nghị EU kết nạp Ukraine ngay lập tức thông qua một thủ tục đặc biệt mới. Mục tiêu của chúng tôi là được cùng (chung sống) với tất cả người châu Âu”, ông Zelensky cho biết.
Lời kêu gọi trở thành thành viên ngay lập tức của nhà lãnh đạo Ukraine là một bước tiến mới, diễn ra một ngày sau khi Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tuyên bố rằng Ukraine thuộc EU.
Tuy nhiên, bà Leyen không có quyền cấp tư cách thành viên EU cho bất kỳ quốc gia nào, thậm chí là tư cách ứng cử viên chính thức. Những quyết định như vậy phải được sự đồng ý của tất cả 27 nước thành viên của khối, vốn đang bất đồng sâu sắc trong những năm gần đây về việc mở rộng EU.
Khi được hỏi về triển vọng thành viên của Kiev trước lời kêu gọi mới nhất của Tổng thống Zelensky, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel thừa nhận rằng có "những ý kiến và sự nhạy cảm khác nhau trong EU về việc mở rộng".
Một số nước Trung Âu đã lên tiếng ủng hộ tư cách thành viên của Ukraine, ngay cả khi quá trình gia nhập thường mất nhiều năm vì các thành viên sẽ phối hợp để điều chỉnh xã hội, hệ thống luật pháp và nền kinh tế của họ với các chuẩn mực của EU.
Trong một tuyên bố vào tối cùng ngày, các tổng thống của Bulgaria, CH Séc, Estonia, Latvia, Litva, Ba Lan, Slovakia và Slovenia đã kêu gọi EU dành cho Ukraine “sự ủng hộ chính trị cao nhất” và “tạo điều kiện cho các thể chế của EU tiến hành các bước để ngay lập tức cấp cho Ukraine quy chế nước ứng cử viên của EU và mở ra quá trình đàm phán”.
Tại một buổi phỏng vấn với Politico.eu, Thủ tướng Slovakia Eduard Heger lập luận rằng Ukraine nên được cấp một "quy chế đặc biệt" để gia nhập EU.
Nhưng các cường quốc Tây Âu trong EU là Đức và Pháp đã hạ thấp triển vọng về việc Ukraine gia nhập khối trong tương lai gần.
“Ukraine là một phần của ngôi nhà chung châu Âu và chúng tôi biết rằng nhiều người Ukraine đang và mong muốn có quan hệ chặt chẽ hơn với EU. Tuy nhiên, mọi người đều nhận thức được rằng việc gia nhập EU không phải là điều có thể thực hiện trong một vài tháng, mà nó liên quan đến một quá trình chuyển đổi sâu rộng”, Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock cho biết tại cuộc họp báo với người đồng cấp Slovenia Anže Logar ở Berlin.
Trong khi đó, một quan chức trong Chính phủ Pháp cho biết nước này hoan nghênh nguyện vọng gia nhập EU của Ukraine nhưng vấn đề này cần phải được thảo luận: “Chúng ta phải cẩn thận để không đưa ra những cam kết mà chúng ta không thể thực hiện được".
Hiện tại, có 5 quốc gia là ứng cử viên chính thức cho tư cách thành viên EU: Albania, Bắc Macedonia, Montenegro, Serbia và Thổ Nhĩ Kỳ (tư cách thành viên EU của họ đã bị đóng băng trong nhiều năm). Montenegro và Serbia đã có các cuộc đàm phán gia nhập kể từ năm 2012 và 2014 mà chưa có kết luận rõ ràng.
EU đã bật đèn xanh cho Albania và Bắc Macedonia về đàm phán tư cách thành viên vào năm 2020 nhưng các cuộc thảo luận vẫn chưa diễn ra, chủ yếu do sự phong tỏa của Bulgaria vì bất đồng về ngôn ngữ và lịch sử với Bắc Macedonia.