Nóng trong tuần: Ukraine sẽ không có Tomahawk; dấu hiệu hạ nhiệt căng thẳng thương mại Mỹ - Trung

Kiev không có Tomahawk, Tổng thống Trump đề nghị Nga - Ukraine ngừng bắn ngay lập tức

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã không thể có được tên lửa Tomahawk để tấn công Nga, sau cuộc gặp với người đồng cấp Mỹ Donald Trump ngày 17/10. Nhà lãnh đạo Mỹ còn kêu gọi cả hai bên ngừng giao tranh ngay lập tức.

Theo Al Jazeera, Tổng thống Zelensky đã đến Washington với hy vọng nhận được tên lửa hành trình tầm xa Tomahawk, loại vũ khí mà ông tin rằng có thể giáng một đòn quyết định vào nền kinh tế Nga qua việc tấn công vào mục tiêu là các cơ sở dầu mỏ và năng lượng sâu bên trong lãnh thổ nước này.

Tuy nhiên, trong bài phát biểu tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump bày tỏ hy vọng giải quyết xung đột Nga - Ukraine "mà không cần nghĩ đến Tomahawk", đồng thời nói thêm rằng vũ khí này là thứ mà nước Mỹ cần.

Tổng thống Zelensky dường như ra về tay trắng, mô tả cuộc gặp là "hiệu quả" nhưng từ chối bình luận thêm về Tomahawk bởi Mỹ "không muốn leo thang". Ông Zelensky hy vọng rằng thỏa thuận hòa bình gần đây mà Tổng thống Mỹ điều phối ở Trung Đông giữa Israel và Hamas có thể tạo đà để đạt được một thỏa thuận kết thúc xung đột ở Ukraine.

Vài giờ sau, ông Trump công khai kêu gọi Kiev và Moskva "chấm dứt xung đột ngay lập tức".

Nói với các phóng viên khi hạ cánh xuống West Palm Beach, Florida, Tổng thống Trump nhấn mạnh: “Hãy dừng lại ở ranh giới giao tranh, bất kể nó ở đâu. Nếu không, mọi chuyện sẽ trở nên quá phức tạp. Sẽ chẳng bao giờ tìm ra lối thoát. Hãy dừng lại ở ranh giới đó. Đã đến lúc cả hai bên trở về nhà, về với gia đình, và ngừng bắn. Thế là đủ rồi”.

Bên cạnh đó, ông khẳng định đã truyền đạt quan điểm đó tới cả Tổng thống Zelensky và Tổng thống Nga Putin.

Cuộc gặp giữa nhà lãnh đạo Mỹ và Ukraine diễn ra chỉ một ngày sau cuộc điện đàm của Tổng thống Trump và người đồng cấp Nga. Trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump đánh giá đã có cuộc điện đàm "rất hiệu quả" với người đồng cấp Nga. Tổng thống Mỹ bày tỏ tin tưởng sẽ có "tiến triển lớn" qua động thái này, đồng thời cho biết hai nhà lãnh đạo đã nhất trí có cuộc gặp tại thủ đô Budapest của Hungary để thảo luận về vấn đề Ukraine.

Mỹ - Trung nhất trí nối lại đàm phán thương mại

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent xác nhận ông dự kiến sẽ gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong tại Malaysia vào tuần tới để cố gắng ngăn chặn việc leo thang thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc.

Ông Bessent đưa ra thông báo này trong cuộc họp nội các tại Nhà Trắng ngày 17/10. Trước đó, vào tối 16/10, ông đã điện đàm với Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong. Ông Bessent cho biết trên mạng xã hội X rằng hai quan chức đã có “cuộc thảo luận thẳng thắn, chi tiết về thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc". Bộ trưởng Tài chính Mỹ đồng thời tiết lộ: "Chúng tôi sẽ gặp gỡ trực tiếp vào tuần tới để tiếp tục thảo luận".

Bên cạnh đó, hãng thông tấn Xinhua (Trung Quốc) đưa tin rằng Phó Thủ tướng Hà Lập Phong và ông Bessent đã có "các cuộc thảo luận thẳng thắn, sâu sắc, mang tính xây dựng về các vấn đề quan trọng trong quan hệ kinh tế và thương mại song phương" đồng thời nhất trí về một vòng đàm phán thương mại mới sớm nhất có thể.

Theo hãng thông tấn Reuters (Anh), trước đó hai quan chức từng gặp gỡ tại 4 thành phố châu Âu trong hơn 6 tháng để thống nhất thỏa thuận đình chiến thuế quan, giúp giảm thuế từ mức ba chữ số cho mỗi quốc gia. Thỏa thuận này sẽ hết hiệu lực vào ngày 10/11.

Ngày 17/10, Tổng thống Trump đã đổ lỗi cho Bắc Kinh về tình trạng bế tắc mới nhất. Ông đã đe dọa sẽ áp thêm thuế 100% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, bắt đầu từ ngày 1/11, trừ khi Bắc Kinh bãi bỏ các hạn chế xuất khẩu đất hiếm. Khi được hỏi liệu mức thuế cao như vậy có bền vững hay không và điều đó có thể ảnh hưởng thế nào đến nền kinh tế Mỹ, Tổng thống Trump đáp: "Nó không bền vững, nhưng con số là như vậy". "Họ đã buộc tôi phải làm vậy", ông chia sẻ trong cuộc phỏng vấn với Fox Business Network phát sóng cùng ngày.

Các động thái thương mại mới là phản ứng của Tổng thống Trump trước việc Trung Quốc mở rộng đáng kể kiểm soát xuất khẩu các nguyên tố đất hiếm. Trung Quốc đang thống trị thị trường đất hiếm, vốn rất cần thiết cho sản xuất công nghệ. Bộ trưởng Bessent và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer vào ngày 15/10 đã lên án các hạn chế xuất khẩu đất hiếm này là mối đe dọa đối với chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ngày 15/10, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiến khẳng định các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm và những mặt hàng liên quan của nước này được thực hiện theo quy định pháp luật cũng như phù hợp với thông lệ quốc tế.

Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới cũng đã áp đặt mức phí cảng mới đối với tàu của mỗi bên, mà theo thông báo có hiệu lực từ ngày 14/10.

Mặc dù vậy, giới phân tích cho rằng Mỹ và Trung Quốc vẫn mong muốn duy trì và thúc đẩy đối thoại nhằm tránh để căng thẳng thương mại leo thang.

Bản thân Tổng thống Trump xác nhận ông sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sau hai tuần nữa tại Hàn Quốc bên lề Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC).

Diễn biến nóng ở biên giới Pakistan và Afghanistan

Pakistan đã tiến hành không kích bên trong lãnh thổ Afghanistan, khiến ít nhất 10 người thiệt mạng và phá vỡ lệnh ngừng bắn vốn đã mang lại hai ngày tương đối yên bình cho biên giới hai quốc gia sau một thời gian căng thẳng.

Thỏa thuận ngừng bắn kéo dài 48 giờ có hiệu lực vào tối 15/10, đã góp phần tạm ngưng một tuần đụng độ ở biên giới khiến hàng chục binh sĩ và thường dân thiệt mạng ở cả hai bên.

Trước đó, vào ngày 17/10, ít nhất 7 binh sĩ Pakistan đã thiệt mạng trong vụ tấn công liều chết xảy ra gần biên giới với Afghanistan. Vụ việc xảy ra trong bối cảnh an ninh tại biên giới hai nước đang có nhiều bất ổn.

Trong một diễn biến liên quan, phát ngôn viên của chính phủ Afghanistan – ông Zabihullah Mujahid cho biết các quan chức của cả hai nước có lịch trình tổ chức đàm phán tại Doha vào ngày 18/10.

Ông Mujahid đồng thời tiết lộ phái đoàn cấp cao của Afghanistan, do Bộ trưởng Quốc phòng Mullah Muhammad Yaqoob dẫn đầu, đã lên đường đến Doha. Trong khi đó, truyền hình Pakistan đưa tin Bộ trưởng Quốc phòng nước này Khawaja Asif và Giám đốc tình báo - Tướng Asim Malik cũng đến Doha vào ngày 18/10 để đàm phán với Afghanistan.

Bạo lực xuyên biên giới đã leo thang đáng kể giữa Pakistan và Afghanistan từ ngày 11/10. Xung đột bùng phát sau khi Islamabad yêu cầu Kabul kiểm soát các nhóm phiến quân và không để lực lượng này tất công mục tiêu trong lãnh thổ Pakistan. Thủ tướng Pakistan Shehbaz Sharif cho biết nước này phản công vì mất kiên nhẫn với quốc gia láng giềng sau khi đã liên tiếp phải hứng chịu các cuộc tấn công của phiến quân ẩn náu tại Afghanistan. Tuy nhiên, Taliban phủ nhận các cáo buộc của Pakistan và cho rằng Islamabad lan truyền thông tin sai lệch để gây căng thẳng biên giới.

Afghanistan có đường biên giới dài khoảng 2.600 km với Pakistan. Islamabad cáo buộc quốc gia láng giềng dung túng cho các phần tử vũ trang tấn công sang lãnh thổ Pakistan. Nhưng Kabul đã kiên quyết bác bỏ cáo buộc này.

Giá vàng không ngừng tạo lịch sử

Theo hãng thông tấn Reuters (Anh), giá vàng đã giảm hơn 2% trong phiên giao dịch ngày 17/10 sau khi đạt mức cao kỷ lục trên 4.300 USD/ounce, do chịu áp lực từ đồng USD mạnh lên và bình luận của Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng việc áp thuế "toàn diện" lên Trung Quốc sẽ là không bền vững.

Giá vàng giao ngay giảm 2,6% xuống còn 4.211,48 USD/ounce vào lúc 0 giờ 30 phút ngày 18/10 (giờ Việt Nam), sau khi đạt mức cao nhất mọi thời đại là 4.378,69 USD vào đầu phiên. Kim loại quý này đã vượt qua ngưỡng 4.300 USD/ounce lần đầu tiên vào ngày 17/10.

Giá vàng đã tăng hơn 60% từ đầu năm 2025 đến nay, được thúc đẩy bởi căng thẳng địa chính trị, kỳ vọng mạnh mẽ về việc cắt giảm lãi suất, hoạt động mua vào của các ngân hàng trung ương, xu hướng phi đô la hóa và dòng vốn chảy vào các quỹ hoán đổi danh mục (ETF) một cách mạnh mẽ. Vàng được xem là kênh trú ẩn an toàn trong những giai đoạn bất ổn kinh tế và địa chính trị như hiện nay.

Trong tuần này, các nhà đầu tư tiếp tục tập trung vào những bất đồng thương mại âm ỉ giữa Mỹ và Trung Quốc. Trong khi đó, việc Chính phủ Mỹ vẫn đang đóng cửa đã làm tạm dừng việc công bố các dữ liệu kinh tế theo kế hoạch. Một quan chức Bộ Tài chính cảnh báo rằng điều này có thể khiến nền kinh tế thiệt hại tới 15 tỷ USD mỗi tuần.

Bên cạnh đó, các nhà giao dịch đang dự đoán khả năng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sẽ cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm vào tháng 10/2025 và một đợt nữa vào tháng 12/2025, với xác suất lần lượt là 98% và 95%. Vàng, một tài sản không sinh lãi, thường tăng giá trong môi trường lãi suất thấp.

Ở thời điểm này, có nhiều dự đoán khác nhau về hướng đi của giá vàng từ nay đến cuối năm. Trong một phân tích đầu tháng này, Hội đồng Vàng Thế giới đánh giá “vàng sẽ giữ vững vị thế" và có thể tăng giá hơn nữa nếu giá cổ phiếu giảm. Đầu tháng này, Goldman Sachs cũng đã nâng dự đoán giá vàng tháng 12 từ 4.300 USD lên 4.900 USD/ounce.

Trong một bài viết trên The Conversation, giảng viên Luke Hartigan tại Đại học Sydney, lưu ý rằng nhu cầu liên tục từ Nga và Trung Quốc cũng có thể khiến giá vàng tăng cao hơn nữa. Tuy nhiên, ông Poole cảnh báo công chúng thực sự nên tiếp cận thị trường vàng một cách thận trọng.

Ông phân tích: “Điều cực kỳ quan trọng cần nhớ là giá vàng hoàn toàn có thể giảm - và duy trì ở mức thấp trong thời gian rất dài. Tôi không thể chỉ ra chính xác khi nào xu hướng sẽ đảo chiều, nhưng dường như tháng vừa rồi giá vàng đã tăng quá nóng. Khi có một đợt tăng nóng như vậy, điều đó thường đồng nghĩa với khả năng giá sẽ sụt mạnh. Điều thực sự quan trọng khi nói về vàng là, nếu nhìn lại 40 năm qua, đã có ít nhất 3 giai đoạn giá vàng giảm tới 50% so với đỉnh, rồi duy trì ở mức thấp đó suốt cả thập kỷ”.